Việc lập công thức thức ăn hiệu quả về chi phí cùng với việc tránh lãng phí khi cho ăn rất quan trọng với người nuôi lợn để tối đa hóa lợi nhuận. Với thức ăn chiếm 60-70% chi phí sản xuất, xác định cách hạ chi phí thức ăn mà không ảnh hưởng năng suất lợn là chìa khóa. Bài viết này nêu 5 điều cần tránh trong chăn nuôi lợn vỗ béo để hạ chi phí và tối đa lợi nhuận.

1. Cho ăn quá nhiều chất đạm

Cung cấp đủ đạm thiết yếu cho tăng trưởng, nhưng cho quá nhiều sẽ lãng phí và tốn kém. Lợn chỉ cần một lượng đạm nhất định mỗi ngày. Đạm dư thừa sẽ bị phân hủy và thải ra ngoài, không có lợi cho lợn.

Mức đạm thô tối ưu tùy trọng lượng và tốc độ tăng trưởng mong muốn của lợn. Đối với lợn trưởng thành (45-90 kg), lượng đạm thô thường 13-15% là đủ. Đối với lợn vỗ béo (>90 kg), 12-13% đạm thô đáp ứng nhu cầu tăng trưởng vừa phải ^[1]. Mức đạm cao hơn có thể được dùng để tối đa tăng trưởng nhưng lợi nhuận giảm dần.

Khi dùng chế độ ăn ít đạm, cần cân đối các axit amin thiết yếu như lysine, methionine, threonine và tryptophan ^[2]. Axit amin tổng hợp có thể bổ sung khi giảm mức đạm thô.

2. Dùng nguyên liệu kém chất lượng

Nguyên liệu thức ăn thay thế có thể hạ chi phí nhưng vị không ngon, khả năng tiêu hóa thấp có thể cản trở ăn vào và tăng trưởng.

Ví dụ nguyên liệu có vấn đề gồm:

• Hạt mốc hoặc hỏng – Giảm vị ngon và cung cấp chất dinh dưỡng ^[3]
• Ngũ cốc nguyên hạt hoặc xay thô – Lợn khó tiêu hóa ngũ cốc nguyên hạt ^[4]
• Trấu dư thừa/phụ phẩm sợi – Làm loãng dinh dưỡng và năng lượng ^[5]
• Dầu mỡ ôi – Giảm vị ngon và giá trị năng lượng ^[6]
• Chất độc nấm mốc – Giảm ăn vào và hấp thu dinh dưỡng

Khi dùng nguyên liệu thay thế cần: 

• Kiểm tra dinh dưỡng, khả năng tiêu hóa, vị ngon
• Xay nhuyễn ngũ cốc cho lợn con
• Hạn chế thành phần sợi
• Bảo quản dầu mỡ đúng cách tránh ôi
• Kiểm tra độc tố nấm mốc mùa nguy cơ cao

3. Sai lầm khi loại bỏ phụ gia

Mặc dù phụ gia làm tăng chi phí nhưng có thể mang lại lợi ích cải thiện tăng trưởng và hiệu quả sử dụng thức ăn. Loại bỏ phụ gia để tiết kiệm có thể phản tác dụng.

Phụ gia có giá trị gồm:

• Enzyme: Phá vỡ chất chống dinh dưỡng trong thực vật
• Axit hóa: Giảm mầm bệnh và tăng cường tiêu hóa
• Kẽm/Đồng: Kích thích tăng trưởng ở mức dược lý

Nếu loại bỏ phụ gia, cần theo dõi sát năng suất để phát hiện tác động tiêu cực. Giảm tăng trưởng hoặc hiệu quả thức ăn có thể lớn hơn khả năng tiết kiệm chi phí.

4. Chuyển đổi thức ăn quá nhanh

Khi chuyển đổi giữa các giai đoạn khẩu phần, cho lợn thời gian thích nghi với thay đổi. Thay đổi đột ngột có thể gián đoạn ăn uống và giảm lượng ăn vào.

Hướng dẫn chuyển đổi thức ăn:

• Cần 5-7 ngày để chuyển hoàn toàn sang thức ăn mới
• Trộn dần thức ăn cũ và mới theo tỷ lệ tăng dần
• Cung cấp thức ăn chuyển tiếp giữa các giai đoạn
• Theo dõi lượng ăn và hành vi trong quá trình chuyển đổi

Thay đổi đột ngột đặc biệt vấn đề với lợn con. Dùng nhiều khẩu phần chuyển tiếp và kéo dài thời gian khi chuyển lợn con sang thức ăn lợn sinh trưởng.

5. Điều chỉnh máng ăn không đầy đủ

Điều chỉnh máng ăn không đúng sẽ lãng phí thức ăn và tăng chi phí. Kiểm tra khe hở máng thường xuyên để giảm lãng phí.

Mẹo quản lý máng ăn: 

• Kiểm tra trực quan máng hàng ngày
• Độ phủ máng 40-50% cho lợn con
• Độ phủ máng 60-70% cho lợn trưởng thành
• Tăng khoảng cách khi lợn lớn lên
• Đảm bảo dòng cấp liệu không hạn chế
• Điều chỉnh máng dựa trên tính chất thức ăn

Bằng cách tránh những sai lầm phổ biến này, người nuôi lợn có thể giảm chi phí thức ăn và tối đa hóa lợi nhuận.

Kết luận

Với thức ăn là chi phí lớn nhất đối với người sản xuất thịt lợn, tập trung vào hiệu quả sử dụng thức ăn rất quan trọng. Tránh cho ăn quá nhiều đạm, dùng nguyên liệu kém, bỏ phụ gia có giá trị, chuyển đổi nhanh và điều chỉnh máng ăn không hợp lý sẽ giúp giảm chi phí thức ăn. Hợp tác chặt chẽ với chuyên gia dinh dưỡng để lập khẩu phần ăn hiệu quả, tiết kiệm cho từng giai đoạn sản xuất hỗ trợ năng suất lợn tối ưu. Theo dõi chặt chẽ lợn trong quá trình chuyển đổi thức ăn và thường xuyên kiểm tra máng ăn để hạn chế lãng phí. Bằng cách tránh những sai lầm phổ biến trong công thức thức ăn, người nuôi lợn có thể tối đa hóa lợi nhuận ngay cả khi giá nguyên liệu biến động.

Nguồn tin: AcareVietnam