[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Chiều ngày 22/6/2022, Công ty Cổ phần Thú y Megavet Việt Nam đã tổ chức thành công hội thảo khoa học: “Virus IB biến chủng 1494 genotype GI 23: Biến chủng phổ biến nhất hiện nay một thách thức lớn đối với ngành chăn nuôi gia cầm thế giới”.

Toàn cảnh hội thảo

Tham dự hội thảo có đại diện: Tập đoàn Imexco: ông Trần Mạnh Hảo – Tổng giám đốc – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Imexco; Công ty Cổ phần Thú y Megavet Việt Nam: ông Phan Hữu Thảo – Giám đốc; Tập đoàn Biovac: ông Shay Yaron – Quản lí xuất khẩu Tập đoàn Biovac, TS Milchal Elroy – Cố vấn kỹ thuật Tập đoàn Biovac; Học viện Nông nghiệp Việt Nam: PGS. TS Bùi Trần Anh Đào – Trưởng Khoa Thú y; PGS. TS Phạm Hồng Ngân và PGS TS Nguyễn Văn Giáp – Khoa Thú y; Đại học Thái Nguyên: PGS.TS Trần Thanh Vân – Phó Giám đốc; PGS.TS Đặng Xuân Bình – Khoa Chăn nuôi Thú y Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên…Cùng với đó là hơn 100 đại biểu đến từ các doanh nghiệp: Japfa, Dabaco, 3F, Phú Gia, Greenfeed,… nhà chăn nuôi và các đại lý phân phối của công ty Megavet Việt Nam.

Ông Trần Mạnh Hảo – Tổng giám đốc – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Imexco

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Trần Mạnh Hảo – Tổng giám đốc – Chủ tịch HĐQT tập đoàn Imexco cho biết, Megavet là thành viên ra đời sớm nhất trong số 15 công ty thành viên của Tập đoàn Imexco. Tập đoàn Imexco có tầm nhìn là trở thành doanh nghiệp phân phối đa ngành nghề tại Việt Nam, với quy mô doanh số hàng nghìn tỷ đồng/năm, và mạng lưới phân phối rộng khắp toàn quốc. Hiện nay,  Imexco hợp tác với rất nhiều tập đoàn lớn trong và ngoài nước như Unilever, Nestle, Pepsi, Coca-cola, LocknLock, Dulux Maxilite… Megavet cũng đã xây dựng tầm nhìn cho mình, trở thành một trong những nhà phân phối các sản phẩm Thú y hàng đầu tại Việt Nam, phục vụ ngành chăn nuôi, trọng tâm là chăn nuôi heo, gia cầm, gia súc lớn và thủy sản.

Sứ mệnh của Megavet là đưa các sản phẩm có hàm lượng tri thức cao, có tỷ trọng chi phí thấp; ưu tiên phân phối các sản phẩm ngoại nhập từ các nước có nền chăn nuôi phát triển, góp phần đẩy nhanh quá trình phát triển của ngành chăn nuôi Việt nam, bắt kịp với xu hướng hội nhập quốc tế.

Với sự kiện này, Megavet đã mời đối tác chuyên cung cấp vắc xin gia cầm – Biovac đến từ Israel (quốc gia có nền nông nghiệp phát triển hàng đầu trên thế giới) tới Việt Nam để chia sẻ với quý vị các kiến thức chuyên môn phục vụ ngành chăn nuôi gia cầm.

“Ngoài ngoài ý nghĩa là một cuộc hội thảo chuyên môn, chúng tôi coi đây cũng cơ hội để Ban Giám đốc Công ty Imexco và Megavet có được cơ hội giao lưu cùng với các Quý đối tác, Quý khách hàng thân thiết”, ông Trần Mạnh Hảo cho biết thêm.

Ông Gal Saf – Tham tán Kinh tế và Thương mại,  Đại sứ quán Israel tại Việt Nam

Phát biểu trực tuyến tại hội thảo, ông Gal Saf – Tham tán Kinh tế và Thương mại,  Đại sứ quán Israel tại Việt Nam bày tỏ, rất vui mừng khi được tham gia sự kiện này. Theo ông Gal Saf, Israel đứng đầu thế giới về tiêu thụ gia cầm, gấp 2 lần các nước OECD và 4 lần toàn cầu. Người Israel rất thích thịt gà và có nhu cầu cao về thịt gà. Nông nghiệp Israel luôn luôn tìm tòi những giải pháp, công nghệ bền vững trước những biến đổi về khí hậu và thời tiết để sản xuất bền vững. Còn Việt Nam có dân số khoảng 100 triệu người và sản xuất mỗi năm 1,5 triệu tấn thịt gà.

“Tôi tin tưởng với kinh nghiệm về ngành công nghiệp chăn nuôi gà, Israel có thể giúp cho chăn nuôi gia cầm Việt Nam phát triển bền vững hơn, đa dạng hơn, an toàn và có nhiều sự lựa chọn. Cá nhân tôi rất vui mừng khi một doanh nghiệp thú y của Israel là Biovac đã hiện diện tại Việt Nam, khi có sự hỗ trợ của Megavet. Chúng tôi rất mong Israel và Việt Nam có nhiều hơn nữa sự giao lưu về văn hóa và kinh doanh”, ông Gal Saf nhấn mạnh.

Ông Shay Yaron – Quản lí xuất khẩu Tập đoàn Biovac

Tại hội thảo, đại diện cho Tập đoàn Biovac – ông Shay Yaron – Quản lí xuất khẩu đã có những giới thiệu về Tập đoàn. Theo đó, Biovac, được thành lập năm 1989, là tập đoàn hàng đầu trong thị trường thú y tại Israel, hoạt động trong lĩnh vực nghiên cứu, phát triển, sản xuất và phân phối vắc xin, thuốc thú y và sát trùng. Hiện nay, tập đoàn có 136 nhân viên, trong đó 30% là các tiến sĩ, bác sĩ thú y, nhân viên nghiên cứu…

Đối với vắc xin, Biovac phát triển 2 dòng đó là vắc xin sống và vắc xin bất hoạt phục vụ cho gà đẻ, gà thịt và gà tây. Biovac đã xuất khẩu các sản phẩm vắc xin của mình tới nhiều quốc gia, từ châu Á (Kazacsan, Trung Quốc, Việt Nam..), châu Phi, Nam Mỹ (Colombia) hay Nga…

Ông Shay Yaron khẳng định, những điểm mạnh của Biovac là có thể phản ứng nhanh với yêu cầu của khách hàng, các sản phẩm hoàn toàn được truy xuất nguồn gốc, có kĩ thuật viên và chuyên gia sâu về lâm sàng để hỗ trợ cho kĩ thuật. Biovac định hướng tập trung chuyên sâu về con gà, để trở thành số 1 thế giới về vắc xin cho gà…với nhiều loại vắc xin phục vụ cho gà đó là: ND, IBD, IB, REO, ILT, AE, EDS, AI, CAV; Salmonella, IC, ORT.

Hiện nay, Megavet Việt Nam đã nhập khẩu và phân phối nhiều dòng sản phẩm vắc xin của Biovac như: VIR 111, VIR 105, VIR 118, VIR 102, VIR 101, VIRSIN 336, VIRSIN 121L, VIRSIN 423L …

TS Michal Elroy Duran – Cố vấn kỹ thuật Tập đoàn Biovac

Tại hội thảo, TS Michal Elroy Duran – Cố vấn kỹ thuật Tập đoàn Biovac, Israel đã có bài trình bày chuyên sâu về: “IB biến chủng 1494 genotype 23: Biến chủng phổ biến nhất hiện nay, một thách thức lớn đối với ngành chăn nuôi gia cầm thế giới”.

Theo TS Michal Elroy Duran, IB – bệnh Viêm phế quản truyền nhiễm là một bệnh cấp tính, rất dễ lây lan trên gà; được tìm thấy ở gà lôi và chim công, chúng có thể bị nhiễm bệnh cận lâm sàng.Virus này phân bố trên toàn thế giới và dẫn đến thiệt hại về kinh tế đáng kể; đặc trưng bởi sự khác biệt về di truyền, kiểu huyết thanh và kiểu bệnh. Bất chấp các chiến lược dự phòng miễn dịch mở rộng, sự xuất hiện của các dòng di truyền mới vẫn thường xuyên được quan sát trên thực địa, khiến việc kiểm soát dịch bệnh trở nên phức tạp.

Cũng theo TS Elroy Duran, phát hiện lâm sàng của bệnh ở gà đẻ đó là giảm sản lượng trứng, trứng dị dạng, vỏ mỏng, quả mềm, nhăn nheo, nhợt nhạt, nhỏ, lòng trắng nhiều nước; sản lượng và chất lượng trứng có thể trở lại bình thường trong tối đa 8 tuần; viêm kẽ thận; gà con bị nhiễm bệnh có thể buồng trứng, ống dẫn trứng không phát triển hoặc teo, dẫn đến gà giai đoạn đẻ hoặc con giống không bao giờ đạt mức sản xuất bình thường hoặc mắc hội chứng đẻ giả; tỷ lệ tử vong cao khi mắc bệnh nhiễm trùng thứ phát…

Về GI-23 genotype 2 hay còn gọi IBV Trung Đông – nhóm VAR2 của Ai Cập đã trở thành nhóm các chủng phổ biến nhất được tìm thấy ở các trang trại gà ở Ai Cập; Lebanon, Syria và Jordan – các chủng lưu hành từ năm 2009-2012 được xác định là GI23, GI13 và các chủng Trung Đông khác; khu vực vịnh Ba Tư – A Rập Xê Út GI 23 đã được báo cáo. Ở Mirates,Oman và Kuwait chủng chính (2015) và VAR1. Iraq, Iran-GI123 là một trong những biến chủng phổ biến nhất. Các chủng genotype Tunsini – GI23 được báo cáo lần đầu tiên vào năm 2018. Gà Tây – GI 23 được phân lập từ đàn gà thịt và gà đẻ vào năm 2011 và tiếp tục được phát hiện vào năm 2016.

GI-23 genotype 2 Israel lần đầu tiên được xác định ở Israel vào năm 1998. Var 2 là một chủng rất phổ biến và được coi là một phần không thể thiếu của chương trình tiêm phòng trong tất cả các ngành gia cầm.

Gần đây, dòng GI 23 đã được phát hiện ở một số quốc gia châu Âu, bao gồm Ukraine, Lithuana, Ba Lan, Belarus và hơn thế nữa. Ngoài ra, các nước đến từ Trung Á như Kazakhasn và Afganistan đã mô tả phân lập GI23.

GI-23 genotype dấu hiệu lâm sàng : Var 2 là một chủng vi rút gây bệnh cho thận nhưng cũng lây nhiễm trên đường hô hấp và đường sinh sản. Do đó, hình ảnh lâm sàng và bệnh tích đại thể có thể được nhìn thấy.

IBV thường được phát hiện ở gà thịt, gà đẻ chưa được tiêm phòng và đã tiêm phòng, gây bệnh ở đường hô hấp, tổn chương thận và giảm sản lượng trứng.

Cụ thể: A-D: thận, thanh khí quản, ống dẫn trứng và nang buồng trứng đối chứng; E- thận bị sưng có cặn urat; F: xuất huyết điểm và dịch tiết cartarrrhal trong thanh quản và khí quản; G: Sự giãn nở và tràn dịch của ống dẫn trứng; H: biến dạng và teo các noãn nang. Các mũi tên màu đen chỉ ra các tổn thương được phát hiện trong mô; viêm túi khí, khí quản có nhiều dịch nhày.

Cũng theo TS Elroy Duran,  gà đẻ giả rụng trứng bình thường nhưng không đẻ trứng là thể bệnh điển hình của IB. Thông thường, gà mái có vẻ ngoài khỏe mạnh, với các đặc tính sinh dục thứ cấp phát triển đầy đủ và buồng trứng hoạt động, nhưng ống dẫn trứng không hoạt động. Hội chứng thường thấy ở thời kì gà đạt sản lượng trứng đỉnh điểm. Lòng đỏ đi vào xoang bụng thay vì đi vào ống dẫn trứng, khi ở trong xoang bụng, lòng đỏ sẽ được hấp thụ.

Rối loạn chức năng ống dẫn trứng có thể xảy ra sau khi nhiễm Escherichia hoặc Mycoplasma, dẫn đến viêm và tắc nghẽn ống dẫn trứng. Cũng có thể do nhiễm trùng sớm (ở 1-2 tuần tuổi) với một biến chủng của virus viêm phế quản truyền nhiễm (IBV) có thể gây ra chứng giảm sản buồn trứng và ống dẫn trứng.

Hiện nay, Biovac đã có nhiều loại vắc xin để phòng IB như vắc xin sống: Vir 111 (H120), Vir 117 (792B), Vir 118 (Variant 2); Vắc xin bất hoạt: Virsin 227 (VH+M41), Virsin 423L (ND+IB+EDS); Virsin 539 (ND+IB+IBD+Reovirus).

Cũng theo quan điểm của TS Elroy Duran, việc sử dụng vắc xin con đường phun là cách hiệu quả nhất để đưa vắc xin cho gà bằng đường hô hấp. Việc phun có thể được thực hiện trong 1 ngày tuổi trong trại giống hoặc trong trang trại, và cũng có thể được thực hiện ở độ tuổi lớn hơn.

Các giọt lớn hơn (hơn 10 micron) sẽ đến được đường hô hấp trên. Những giọt nhỏ hơn (kích thước khoảng 3 micron) sẽ đến được đường hô hấp dưới. Điểm quan trọng: Pha vắc xin với nước cất để phun, chúng phải có nhiệt độ dưới 10˚C; thực hiện phun ở độ cao 30-40cm trên đầu của gà con; nên di chuyển gà con đến gần các bức tường của chuồng để người phun có thể đi lại ở trung tâm; đèn phải ở cường độ thấp hơn và quạt phải tắt và trở lại hoạt động sau 10 phút khi phun xong.

PGS.TS Nguyễn Văn Giáp, Bộ môn Vi sinh vật – Truyền nhiễm, Khoa Thú y, Học viện Nông nghiệp Việt Nam

Còn PGS.TS Nguyễn Văn Giáp, Bộ môn Vi sinh vật – Truyền nhiễm, Khoa Thú y, Học viện Nông nghiệp Việt Nam trong bài trình bày: “Bệnh IB: Sự biến đổi của virus – thể bệnh giải pháp vắc xin” cung cấp nhiều thông hữu ích.

Cụ thể, theo PGS.TS Nguyễn Văn Giáp, cũng khẳng định, hiện có hàng chục serotype/genotype của IBV với khả năng bảo hộ chéo hạn chế. IBV liên tục tiến hóa với nhiều biến chủng (variant), một số biến chủng lây lan xuyên biên giới, là nguyên nhân làm giảm hiệu quả của vắc xin. IBV có tính hướng tế bào biểu mô nhiều cơ quan nội tạng, gây ra nhiều thể bệnh ở gà, đặc biệt là giai đoạn gà giai đoạn non. Một số thể bệnh đáng chú ý đó là: 1.hiện tượng gà đẻ bất thường khi trứng méo mó, dị hình; vỏ mất màu/nhạt màu, mỏng, gấp nếp, nhăn và chất lượng lòng trắng loãng; 2. gà đẻ giả; 3. hỗn hợp hô hấp, tiết niệu, hệ sinh sản.

Vì vậy, theo PGS.TS Nguyễn Văn Giáp, vắc xin đồng chủng cho hiệu quả bảo hộ tốt nhất. Tuy nhiên, bệnh có thể được khống chế bằng cách sử dụng kết hợp vắc xin chế từ những serotype/genotype khác nhau nhằm mở rộng khả năng bảo hộ chéo (protectotype vaccination strategy). Mục đích của vắc xin phòng bệnh IB ở gà thịt và gà đẻ đó là: bảo hộ chống lại tình trạng bệnh hô hấp; bảo vệ chống lại hiện tượng giảm đẻ và giảm chất lượng trứng; bảo vệ chống lại tổn thương ở thận, đặc biệt do các chủng IBV thể thận.

Một số hình ảnh khác tại Hội thảo:

Tại hội thảo, dưới sự chủ trì của PGS.TS Bùi Trần Anh Đào (bên phải) – Trưởng Khoa Thú y – Học viện Nông nghiệp Việt Nam và PGS.TS Đặng Xuân Bình (bên trái) – Khoa Chăn nuôi Thú y – Đại học Nông Lâm Thái Nguyên, các doanh nghiệp và các nhà chăn nuôi đã được các chuyên gia giải đáp thắc mắc các vấn đề liên quan đến bệnh IB và biến chủng.

Đại biểu đến từ Công ty Nông sản Phú Gia đặt câu hỏi cho các chuyên gia

Các chuyên gia và lãnh đạo Công ty Cổ phần Thú y Megavet Việt Nam chụp ảnh lưu niệm

Lãnh đạo, cán bộ công nhân viên Công ty Cổ phần Thú y Megavet Việt Nam chụp ảnh lưu niệm

HÀ NGÂN