[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Theo Cục Thú y, từ đầu tháng 01/2020 đến ngày 12/2/2020, báo cáo có 04 ổ dịch Lở mồm long móng (LMLM) xảy ra tại tỉnh Tiền Giang (xã Thạnh Trị, huyện Gò Công Tây); Quảng Ninh (xã Thanh Lâm, huyện Ba Chẽ) và tỉnh Yên Bái (xã Pá Lau, huyện Trạm Tấu).

Có 04 ổ dịch

Tỉnh Tiền Giang: Ngày 01/01/2020, 01 ổ dịch LMLM xuất hiện tại 3 hộ chăn nuôi thuộc xã Thạnh Trị, huyện Gò Công Tây, tổng số gia súc mắc bệnh là 12 (9 con bò và 3 con lợn rừng lai), chết 5 con bò (chưa qua 21 ngày); và 01 dịch LMLM đã xuất hiện tại 2 hộ chăn nuôi ngày 06/01/2020 thuộc xã Tân Phú, huyện Tân Phú Đông, tổng số bò mắc bệnh là 2 con, chết 2 con (đã qua 21 ngày).

Tỉnh Quảng Ninh: Ngày 03/02/2020, phát sinh 01 ổ dịch tại xã Thanh Lâm thuộc huyện Ba Chẽ. Tổng số gia súc mắc bệnh là 21 con bò chưa qua 21 ngày.

Tỉnh Yên Bái: Ngày 05/02/2020 phát sinh 01 ổ dịch tại xã Pá Lau thuộc huyện Trạm Tấ. Tổng số gia súc mắc bệnh là 20 con (4 trâu và 16 bò) (chưa qua 21 ngày).

Hiện nay, cả nước có 03 ổ dịch LMLM tại xã Thanh Lâm thuộc huyện Ba Chẽ của tỉnh Quảng Ninh, xã Pá Lau thuộc huyện Trạm Tấu của tỉnh Yên Bái và xã Thạnh Trị, huyện Gò Công Tây, tỉnh Tiền Giang (chưa qua 21 ngày).

Nguyên nhân dịch bệnh

Việc tổ chức thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh tại cơ sở chưa tốt, còn nhiều việc tồn tại, bất cập, thiếu sự kiểm tra, đôn đốc, giám sát thực hiện, đặc biệt tại cơ sở;

Trong thời gian qua, các địa phương đã và đang tập trung các nguồn lực để phòng chống ASF nên có tình trạng chủ quan, lơ là trong công tác phòng chống các loại dịch bệnh khác, trong đó có LMLM.

Mầm bệnh còn lưu hành trong đàn gia súc, nhưng một số địa phương chưa tổ chức lấy mẫu kịp thời để xét nghiệm xác định bệnh, chưa tổ chức tiêm phòng vắc xin đầy đủ và kịp thời cho đàn gia súc;

Việc cung ứng, vận chuyển gia súc sống trong các chương trình xóa đói giảm nghèo, hỗ trợ con giống chưa được kiểm soát theo quy định, gia súc có triệu chứng nghi bệnh LMLM vẫn được vận chuyển và cung ứng cho các hộ dân;

Hệ thống thú y cấp thôn, xã, huyện và cấp tỉnh có nhiều thay đổi, sáp nhập, cắt giảm làm ảnh hưởng đến công tác chủ động giám sát, phòng chống dịch bệnh, không nắm bắt được thông tin dịch bệnh hoặc có nhưng chưa đầy đủ, chưa kịp thời.

Các doanh nghiệp có 17 triệu liều vắc xin

Hiện nay, lượng vắc xin LMLM trong kho của các doanh nghiệp có thể cung ứng cho thị trường là khoảng 17 triệu liều. Dự kiến năm 2020, số lượng vắc xin LMLM sản xuất và nhập khẩu là trên 37 triệu liều. Các doanh nghiệp đã bắt đầu chủ động sản xuất vắc xin LMLM trong nước, phục vụ kịp thời công tác phòng, chống dịch bệnh.

Năm 2019, đã tổ chức tiêm phòng được trên 3 triệu liều vắc xin LMLM từ nguồn kinh phí do Trung ương cấp cho đàn trâu, bò thuộc diện tiêm của vùng khống chế Chương trình quốc gia. Ngoài ra, các địa phương cũng đã tổ chức tiêm phòng được trên 30 triệu liều vắc xin LMLM cho đàn gia súc (nguồn kinh phí của địa phương và kinh phí của các doanh nghiệp, cá nhân chăn nuôi gia súc).

Kết quả giám sát sau tiêm phòng LMLM thuộc chương trình quốc gia năm 2019 cho thấy, xét nghiệp 2.214 mẫu huyết thanh trâu, bò có 1.803 mẫu dương tính (chiếm 81%) với thể kháng virus LMLM, đảm bảo yêu cầu của công tác tiêm phòng (tỷ lệ bảo hộ đạt trên 80%).

Năm 2019, không xuất hiện ổ dịch tai xanh trên lợn. Hiện nay, cả nước không có bệnh Tai xanh trên lợn. Cùng với đó, cũng đã chủ động nguồn vắc xin tai xanh do các doanh nghiệp trong nước sản xuất. Hiện nay, lượng vắc xin tai xanh trong kho của các doanh nghiệp có thể cung ứng cho thị trường là khoảng 3 triệu liều; dự kiến trong năm 2020, sản xuất và nhập khẩu khoảng 19 triệu liều vắc xin tai xanh; trong đó vắc xin sản xuất trong nước khoảng 6 triệu liều.

Đối với bệnh dại trên người, cả nước có 77 trường hợp tử vong do bệnh Dại (giảm 19 trường hợp so với năm 2018 có 105 trường hợp) tại 31 tỉnh. Số phải điều trị dự phòng sau phơi nhiễm khoảng 400.000 người.

 Bệnh dại trên chó, năm 2019, qua công tác giám sát chủ động đã phát hiện được 21 ổ dịch được phát hiện trên chó tại 06 tỉnh là Đắc Nông (02 ổ), Đắc Lắc (01 ổ), Cà Mau (14 ổ), Trà Vinh (2), Kiên Giang (01) và Bạc Liêu (01). Tổng số chó chết và xử lí tiêu hủy là 25 con. Phát hiện 1.137 trường hợp chó nghi Dại cắn người là 19 tỉnh, thành. Tổng số đàn cho được thống kê tới thời điểm hiện tại là 7,37 triệu con và 4,7 triệu hộ nuôi chó. Tính từ tháng 1/2020 đến nay, cả nước ghi nhận 04 ca bệnh Dại trên người tương đương cùng kỳ năm 2020.

P.V