[Chăn nuôi Việt Nam] – Bệnh phó thương hàn không chỉ gây bệnh trên heo mà còn là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho nhiều loài vật khác. Nếu không được kiểm soát tốt sẽ làm bệnh lây lan nhanh, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe vật nuôi và hiệu quả kinh tế của người chăn nuôi.

Thời điểm hiện tại, vi khuẩn phó thương hàn gây bệnh trên heo có nguy cơ bùng phát cao do môi trường ẩm ướt, nước dâng cao, dơ bẩn… sau khi mưa bão đã tạo điều kiện thuận lợi để vi khuẩn sinh sôi, phát triển và lây lan mạnh. Nguy cơ đàn heo bị nhiễm bệnh do tiếp xúc với nước hoặc bùn đất bị ô nhiễm có chứa vi khuẩn phó thương hàn là rất cao. Bệnh phó thương hàn trên heo với các dấu hiệu nguy hiểm là nhiễm trùng máu, viêm dạ dày – ruột, viêm phổi và cả xáo trộn sinh sản trên heo nái.

Nguyên nhân – Đặc tính mầm bệnh

Do vi khuẩn gram âm Salmonella gây ra, vi khuẩn có hình que ngắn, hai đầu tròn, kích thước 0,4 – 0,6 * 1 – 3m, không có giáp mô, không hình thành nha bào, có nhung mao và tiêm mao.

Mầm bệnh có nhiều chủng nhưng gây bệnh nặng chủ yếu là do 2 chủng: Salmonella choleraesuis và Salmonella typhimurium. Mầm bệnh chủ yếu nhân lên trong ruột heo sau cai sữa và có khả năng nhân lên trong ruột của heo trưởng thành và heo nái.

Truyền nhiễm học

Heo mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh, phổ biến là heo con từ cai sữa đến 4 tháng tuổi. Mầm bệnh thường tồn tại trong hạch màng treo ruột và thường trở thành vật mang trùng trong thời gian dài và bài xuất mầm bệnh (chủ yếu qua phân, nước tiểu) và lây bệnh cho các heo khác khi môi trường chăn nuôi thay đổi nhiều như hiện nay, hoặc kế phát từ các bệnh do virus như dịch tả, tai xanh…

Chúng lây lan qua các vật bị nhiễm mầm bệnh, thức ăn, nước uống, dụng cụ chăn nuôi, lợn mới mua ở nơi khác về. Ngoài ra còn lây qua các vết thương ngoài da, heo nái mang thai có thể truyền bệnh cho bào thai.

Triệu chứng – Bệnh tích

Triệu chứng  (Thời gian nung bệnh: 3-4 ngày)

Thể cấp tính:

• Heo bị nhiễm trùng máu, tiếp theo heo mắc bệnh xuất hiện các triệu chứng điển hình như: sốt cao 40,5 – 420C.
•  Heo ăn ít hoặc có thể bỏ ăn, ủ rũ, mệt mỏi, khó thở, thở nhanh, ho, có khi nôn mửa, trên da xuất hiện các nốt mẩn đỏ. Heo có thể bị run hoặc bị liệt.
• Lúc đầu đi phân táo bón, sau đó tiêu chảy phân màu vàng có mùi hôi thối kèm theo chất nhầy lẫn máu.
• Trên vùng da mỏng như tai, bụng, bẹn xuất hiện các nốt đỏ, về sau các nốt đỏ này chuyển sang tím bầm, xanh.
• Heo nái có thể bị sảy thai. Nếu không điều trị kịp thời thì tỷ lệ chết có thể lên đến 95% sau từ 5 – 7 ngày do bị mất nước và kiệt sức.

Thể mãn tính: Heo bị xáo trộn hô hấp, tiêu hóa: khó thở, ho, tiêu chảy… phân heo có thể lẫn màng nhầy của niêm mạc ruột bong tróc ra hoặc lẫn máu

Bệnh tích:

• Heo bị viêm dạ dày – ruột thể nặng với biểu hiện loét và nhồi máu, hạch màng treo ruột sưng to. Ruột già xuất huyết có màng giả, ruột non nhạt màu.
• Thận sung huyết, xuất huyết điểm trên thận, trên phổi.
• Lách sưng to, đặc biệt là 1/3 ở giữa sưng to và dai có màu xanh thẩm. Hạch lâm ba sưng, tụ máu, xuất huyết.
• Ruột bị hoại tử, có màng giả và niêm mạc ruột bong tróc (thể mãn tính).

Phòng bệnh – Điều trị

Người chăn nuôi nên áp dụng các biện pháp đồng bộ sau

Dọn dẹp khu vực ngập úng, khơi mương rãnh thoát nước. Cung cấp đủ nguồn thức ăn, nước sạch cho đàn heo. Vệ sinh chuồng trại, máng ăn, máng uống hằng ngày. Xét nghiệm định kỳ để sớm phát hiện và xử lý kịp thời các trường hợp bệnh. Chuồng trại phải cao ráo, thông thoáng, sạch sẽ và thoáng mát. Định kỳ phun xịt nhằm tiêu độc, sát trùng chuồng trại và khu vực xung quanh chuồng để tiêu diệt mầm bệnh và yếu tố trung gian truyền lây: PROTECT kết hợp với REPELL.

Mua heo nuôi sạch bệnh, mật độ nuôi phù hợp; Thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp an toàn sinh học trong chăn nuôi; Chủ động phòng bệnh bằng vaccine trên heo (Theo khuyến cáo của cơ quan Thú y) là yếu tố tiên quyết để phòng bệnh này có hiệu quả. Bên cạnh đó, trong những ngày mưa nhiều nên nuôi nhốt heo, tránh thả lan, không cho heo uống nước dơ bẩn đọng trũng trên nền đất, nền chuồng.

Cách ly heo bệnh để thuận tiện cho việc điều trị và tránh lây lan. Sử dụng thuốc trợ lực, trợ sức, đặc trị sau đây sẽ mang lại hiệu quả rất cao:

• Kết hợp bộ sản phẩm: LIVER – EXTRA (giải độc gan và thận, tăng sức đề kháng), PARA-SONE (giảm đau, hạ sốt, hỗ trợ hô hấp) và ANTI STRESS (bổ sung năng lượng, chất điện giải).
• Thuốc đặc trị bệnh phó thương hàn: AQUINO kết hợp với ENROTRIL.

Bệnh phó thương hàn là một thách thức lớn trong chăn nuôi heo, gây ra những thiệt hại không nhỏ về kinh tế. Tuy nhiên, với việc áp dụng một chiến lược phòng ngừa và kiểm soát bệnh toàn diện thì người chăn nuôi heo hoàn toàn kiểm soát tốt được bệnh này.

Chiến lược này bao gồm bên cạnh việc sử dụng vaccine và thuốc phòng bệnh thì việc định kỳ vệ sinh, tiêu độc sát trùng chuồng trại và khu vực xung quanh chuồng một cách nghiêm ngặt; Cung cấp đủ dinh dưỡng và nước uống đảm bảo chất lượng; Ứng dụng các biện pháp an toàn sinh học, khống chế stress sẽ mang lại hiệu quả rất cao. Tất cả các biện pháp đồng bộ trên là yếu tố quyết định giúp đàn heo phát triển khỏe mạnh, nâng cao năng suất; Mang lại hiệu quả kinh tế bền vững hơn đến với tất cả người chăn nuôi heo hiện nay.

Với những thông tin vừa chia sẻ, chúng tôi hy vọng sẽ giúp người chăn nuôi hiểu rõ hơn về bệnh phó thương hàn trên heo để có thể phòng ngừa và điều trị bệnh này một cách có hiệu quả nhất. Mọi thông tin chi tiết về các sản phẩm thuốc thú y của Công ty TNHH Thuốc Thú y Á Châu, hoặc cần tư vấn thêm về quy trình chăn nuôi, cách thức phòng và điều trị bệnh trong chăn nuôi và thú y, vui lòng liên hệ qua Hotline công ty. Chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ 24/7, đồng hành cùng người chăn nuôi.