[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Sau khi phóng sự về trang trại heo hiện đại bậc nhất Việt Nam được đăng tải trên Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam Online, nhiều độc giả đã có những phản hồi về phương thức vận hành, ưu điểm vượt trội của trang trại này. PV Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam đã có cuộc trò chuyện với ông Fred de Cocq (ảnh) – chuyên gia ngành heo của Tập đoàn Hoàng Gia De Heus – đơn vị đang vận hành trại heo hiện đại này.

Ông Fred de Cocq (ảnh) – chuyên gia ngành heo của Tập đoàn Hoàng Gia De Heus (Hà Lan)

Ông có thể giới thiệu những nét chính về trại heo này?

Trang trại này nằm tại xã Thắm Đôn, huyện Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng. Ông Diệp Kỉnh Tân chính là chủ nhân của trang trại này và đã có ý tưởng xây dựng một trại heo hiện đại từ đất nước Hà Lan. Trang trại này được xây dựng để sản xuất heo bố mẹ theo yêu cầu của khách hàng của De Heus. Trang trại có thể nuôi được tối đa 360 heo nái cùng lúc. Heo đực sau khi thiến sẽ được mang bán.

Bên ngoài trại heo hiện đại bậc nhất Việt Nam tại Sóc Trăng

Vì sao De Heus sử dụng hệ thống chuồng trại thông minh của VDL? Ông đã có những kinh nghiệm để sử dụng chúng từ Hà Lan rồi, sau đó mới đưa sang Việt Nam hay vì lí do nào khác?

De Heus và VDL là hai công ty của Hà Lan (một đất nước rất phát triển trong lĩnh vực Nông nghiệp, đặc biệt là ngành chăn nuôi). Chúng tôi có mối quan hệ hợp tác trong nhiều dự án trước đây và kết quả vô cùng ấn tượng, như trung tâm heo giống Gencen AI, hay trung tâm giống Belga dành cho gà 1 ngày tuổi… Đó là những tiền đề để tiến đến sự hơp tác cho kế hoạch trại tại Sóc Trăng. Hệ thống trại heo nái tự động của VDL không chỉ mang lại sự thân thiện cho công việc chăn nuôi, mà còn bảo đảm tuân thủ các yêu cầu về đảm bảo phúc lợi động vật, đồng thời đây cũng là hệ thống tự động, góp phần tiết kiệm chi phí nhân lực.

Đảm bảo an toàn sinh học cả trong lẫn ngoài cũng là tiêu chí mà chúng tôi đặt lên hàng đầu. Trong thời kỳ heo cai sữa, heo con và heo choai, chúng tôi làm việc với chế độ cùng vào – cùng ra. Giữa mỗi đợt chúng tôi làm sạch và làm vệ sinh. Đó là lí do vì sao chúng tôi thực hiện phối giống 3 tuần mỗi đợt trong cả hệ thống. Vì vậy, 3 tuần một lần chúng tôi tiến hành gieo tinh trên một nhóm nái lớn. Toàn trang trại sẽ được thiết kế với hệ thống 2 chuồng đẻ, 3 chuồng heo con, 1 chuồng hậu bị để sản xuất heo nái cấp giống cụ kị và heo nái cấp giống ông bà; 1 gian thụ tinh cho heo nái. Sau khi heo nái được thụ tinh sẽ được đưa vào chuồng dành cho heo mang thai có diện tích lớn, cũng có ô chuồng ngăn để nuôi nhốt heo bố mẹ trước khi bán cho khách hàng của De Heus.

Cứ 3 tuần một lần, nhóm nái lớn được tiến hành gieo tinh

Ông có thể mô tả những điểm chính hệ thống chuồng trại thông minh của VDL?

Trước hết, hệ thống cho ăn tự động thức ăn khôđược kiểm soát qua hệ thống máy tính. Chúng tôi đảm bảo lượng thức ăn thích hợp cho mỗi heo nái. Nhờ có hệ thống cho ăn tự động này mà chúng tôi sử dụng ít lao động, cũng như dễ dàng theo dõi cho từng con heo nái, heo hậu bị, heo con. Thức ăn sẽ được định lượng phù hợp cho từng cá thể một chính xác đến từng kilogram.

Trong khu vực nuôi thả, đàn nái đã gieo tinh với số lượng 200 con, có 4 trạm cho ăn (Hệ thống ESF từ Nedap). Điều hiện đại nhấtcủa các trạm cho ăn này là có thể điều khiển thông qua các các thiết bị có kết nối internet (điện thoại thông minh, máy tính bảng và máy tính xách tay). Khi heo nái đi bộ trong khu chuồng, hệ thống tín hiệu nhận ra chính xác mỗi con heo nái cần bao nhiêu thức ăn cho mỗi ngày. Trong những khu chuồng riêng biệt, hai lần một ngày, heo nọc sẽ được đưa đến lần khoang thụ tinh riêng để thụ tinh cho heo nái. Nếu một con heo nái không mang thai, hệ thống thông minh sẽ xác định và gửi thông tin đến cho máy tính và người quản lý, lần sau heo vào trạm cho ăn, sẽ được tách ra để có thể kiểm tra cụ thể hơn.

Hệ thống chuồng trại của VDL cũng có tạo ra môi trường hoàn toàn ổn định, phù hợp với vật nuôi bằng cách tự động cân bằng nhiệt độ, độ ẩm, tốc độ gió phù hợp với heo ở từng độ tuổi và từng giai đoạn. Khái niệm về môi trường chăn nuôi này trong chuồng được De Heus phát triển đặc biệt cho Đông Nam Á nhằm tạo khí hậu tối ưu trong chăn nuôi, giúp cho động vật khỏe mạnh hơn, năng động hơn. Tất cả hệ thống ở trên được điều khiển bởi phần mềm thông minh được đồng bộ hóa trên điện toán đám mây, có thể đăng nhập, truy xuất dữ liệu, kiểm soát hoặc giám sát ở mọi nơi trên thế giới.

Phần mềm quản lý thực sự giúp ích trong quản lý trang trại. Ngoài ra, việc tính toán số liệu cho từng cá thể nái, cũng như toàn bộ hệ thống trên đều hoàn toàn được kiểm soát bởi chương trình máy tính được đồng bộ hóa trên điện toán đám mây, có thể đăng nhập, truy xuất thông tin, quản lý hoặc kiểm tra ở khắp mọi nơi trên toàn thế giới.

4 trạm cho ăn (Hệ thống ESF từ Nedap) nhận ra chính xác mỗi con heo nái cần bao nhiêu thức ăn cho mỗi ngày

Trong quá trình sử dụng, ông nhận thấy đâu là những ưu điểm nổi bật của thiết bị VDL trong quá trình chăn nuôi?

Lợi thế trong việc sử dụng hệ thống chuồng trại của VDL là đảm bảo phúc lợi động vật. Không chỉ mang lại lợi ích về việc giảm chi phí lao động, việc sử dụng ít nhân công cũng giảm thiểu vấn đề về việc ra vào trang trại, từ đó giảm đi rủi ro về an toàn sinh học, ít bệnh tật, đảm bảo cho sức khỏe của đàn vật nuôi. Bên cạnh đó, điều này cũng tốt cho năng suất, nếu người chăn nuôi đối xử tốt cho động vật và động vật cảm thấy hạnh phúc thì năng suất sẽ tăng lên.

Đồng thời, thiết bị này giúp tận dụng tối đa tiềm năng hiệu suất của nái bằng cách hỗ trợ điều kiện cơ thể tối ưu bằng cách cung cấp không gian để nái có thể vận động, điều này sẽ có lợi cho năng suất. Nuôi nái theo nhóm cho phép các nhà sản xuất quản lý chính xác tình trạng cơ thể của heo nái, bằng cách cho ăn theo nhu cầu của từng nái đơn lẻ. Ngoài ra, hệ thống này cũng giảm thiểu tình trạng hao hụt thức ăn trong quá trình cho ăn. Nhà chăn nuôi có thể cho heo nái ăn chính xác theo trọng lượng cơ thể trong giai đoạn hậu bị và mang thai, đảm bảo chúng ở trong tình trạng cơ thể tốt nhất khi được đưa vào phòng chăm sóc sau mang thai.

Cùng với đó là quá trình tối ưu hóa tiết sữa, theo đó cả heo nái đủ chuẩn hoặc thiếu chuẩn khi mang thai đều ghi nhận giảm thiểu việc sút cân trong quá trình tiết sữa.

Hệ thống cho heo ăn tự động trong trang trại

Trong điều kiện khí hậu ở Việt Nam và cơ sở hạ tầng hiện tại, áp dụng hệ thống này là khả thi, thưa ông?

Việt Nam là một quốc gia nhiệt đới nên đây là một thách thức, nhưng với hệ thống chuồng trại của VDL, chúng ta có thể vượt qua các thách thức về khí hậu khắc nghiệt và tạo nên một khái niệm mới về những điều kiện khí hậu tối ưu cho chăn nuôi. Tất nhiên chi phí cho cơ sở ban đầu là cao nhưng với kết quả tốt, lợi tức đầu tư cũng cao. Đó sẽ là một bước phát triển cho nền chăn nuôi tại Đông Nam Á nói chung và Việt Nam nói riêng.

Tự động hóa với thiết bị hiện đại và tiên tiến sẽ là xu hướng phát triển của ngành chăn nuôi tại Việt Nam, ông có thể đưa ra một số lời khuyên cho nông dân Việt Nam khi áp dụng hệ thống này?

Lời khuyên cho nhà chăn nuôi là cần có “Tư duy mở”, hướng tới chăn nuôi chuyên nghiệp, làm mới tư duy truyền thống, chuồng trại chăn nuôi không chỉ được đầu tư với chi phí tốt để hướng tới đầu tư lâu dài. Đầu tư vào một hệ thống chuồng trại chuyên nghiệp và tốt giúp động vật khỏe mạnh, an toàn sinh học bên trong và bên ngoài tốt hơn vi khí hậu và di truyền tốt là rất quan trọng đối với tương lai của ngành chăn nuôi heo tại Việt Nam.

Hiệu quả kinh tế thực tế của hệ thống chuồng trại VDL tự động cho ngành chăn nuôi là gì?

Hiệu quả quan trọng nhất mà De Heus hướng tới là tạo ra một bước tiến mới trong chăn nuôi Việt Nam, giúp nông dân Việt Nam tiếp cận chăn nuôi tiên tiến, hướng tới mục tiêu an toàn thực phẩm. Về hiệu quả kinh tế, đây chỉ là mục tiêu thứ yếu, nhưng khi chúng ta đạt được tất cả những điều trên (chi phí lao động ít hơn, vật nuôi được đối xử tốt để chúng cảm thấy khỏe mạnh và tăng trưởng nhanh hơn), chắc chắn chúng ta sẽ đạt được hiệu quả kinh tế cao.

Cảm ơn ông rất nhiều về cuộc trò chuyện này,

Trần Ngân (thực hiện)