[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Hãy cùng điểm lại những sự kiện nổi bật trong năm 2020 của ngành chăn nuôi Việt Nam.

1. Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chiến lược chăn nuôi 2021-2030, tầm nhìn 2045

Ngày 6/10/2020, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã ký Quyết định số 1520/QĐ-TTg Phê duyệt Chiến lược phát triển chăn nuôi giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2045. Chiến lược xác định các mục tiêu cụ thể cho ngành chăn nuôi đó là, mức tăng trưởng giá trị sản xuất giai đoạn 2021-2025 trung bình từ 4-5%/năm; giai đoạn 2026-2030 trung bình từ 3-4%/năm.

Sản lượng thịt xẻ các loại đến năm 2025 đạt từ 5,0-5,5 triệu tấn, trong đó: thịt lợn từ 63-65%, thịt gia cầm từ 26- 28%, thịt gia súc ăn cỏ từ 8-10%; đến năm 2030 đạt từ 6,0-6,5 triệu tấn, trong đó: thịt lợn từ 59-61%, thịt gia cầm từ 29-31%, thịt gia súc ăn cỏ từ 10-11%. Trong đó, xuất khẩu từ 15-20% sản lượng thịt lợn, từ 20-25% thịt và trứng gia cầm. Sản lượng trứng, sữa đến năm 2025 đạt từ 18-19 tỷ quả trứng và từ 1,7-1,8 triệu tấn sữa; đến năm 2030 đạt khoảng 23 tỷ quả trứng và 2,6 triệu tấn sữa.

Như vậy, lần đầu tiên trong lịch sử ngành chăn nuôi có được một chiến lược phát triển bài bản, dài hơi và xứng tầm với vai trò, vị thế của ngành chăn nuôi trong tổng thể nền kinh tế của đất nước.

2. Giá thịt lợn tăng cao kỷ lục, có lúc chạm mốc 100.000 đồng/kg

Ảnh: N. Vỹ

Từ đầu tháng 4/2020, giá thịt lợn hơi xuất bán tại chuồng có xu hướng tăng. Có những thời điểm giá lợn hơi và giá thịt lợn nóng từ nông thôn đến thành thị, từ nghịtrường Quốc hội tới các cuộc họp thường kỳ, cuộc họp điều hành giá của Chính phủ. Chưa bao giờ trong lịch sử mà người đứng đầu Chính phủ là Thủ tướng phải thốt lên rằng, “giá lợn hơi tăng như vậy là quá đáng”. Hay câu nói “muốn ăn thịt lợn rẻ thì lên ti vi mà mua” trở lên nổi tiếng và phổ biến đến vậy.

Trong lịch sử, ngành chăn nuôi Việt Nam, lần giá lợn tăng cao nhất cũng chỉ lên tới 62.000 đồng/kg, song năm 2020 giá lợn hơi đã có thời điểm chạm mốc 100.000 đồng/kg. Giá thịt lợn tăng cao là do nguồn cung hạn chế vì ảnh hưởng của ASF (bệnh dịch tả lợn châu Phi).

3. Chăn nuôi gia cầm một năm buồn

Năm 2020, quy mô đàn gia cầm tăng ồ ạt, trong khi đó sản phẩm gia cầm nhập khẩu cũng tăng làm cho giá gia cầm trong nước giảm khủng khiếp. Nhiều bà con nông dân rơi vào cảnh thua lỗ, nợ nần. Có những đơn vị tăng đàn hơn 30%, có doanh nghiệp trước công suất khoảng 35 triệu con thì năm 2020 đầu tư lên 100 triệu con. Để khắc phục tình trạng trên, cần hạn chế tăng đàn và bên cạnh đó cần đẩy mạnh xuất khẩu thịt, trứng, con giống… Sang năm 2021, dự báo ngành gia cầm vẫn gặp rất nhiều khó khăn.

4. Lần đầu tiên nhập khẩu lợn sống

Nhập khẩu lợn sống từ Thái Lan, tháng 6/2020. Ảnh: Văn Giang

Cũng do ảnh hưởng của ASF khiến nguồn cung thịt lợn giảm mạnh, trong đó thịt lợn chiếm 70% cơ cấu tiêu dùng thịt của người Việt, giá thịt lợn trong nước tăng mạnh. Bộ NN&PTNT cho phép nhập khẩu lợn sống từ Thái Lan vào Việt Nam để nuôi/giết mổ làm thực phẩm kể từ ngày 12/6/2020. Theo số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam, 11 tháng đầu năm 2020, Việt Nam đã nhập khẩu: 301,1 ngàn con lợn thịt (kim ngạch 84,6 triệu USD); 90.211 tấn thịt lợn đông lạnh, trị giá hơn 216 triệu USD, tăng 405,1% về lượng và 531,6% về giá trị so với cùng kỳ năm 2020.

Theo đánh giá của các chuyên gia, đây là quyết sách can đảm của Bộ NN&PTNT trong bối cảnh giá lợn hơi ở mức cao kỷ lục. Điều này ngay lập tức đã giúp “hạ nhiệt” giá lợn hơi trong nước, góp phần cân bằng cung cầu thịt lợn, đảm bảo quyền lợi cho người tiêu dùng.

5. “Làn sóng” đầu tư chăn nuôi công nghệ cao chưa từng có vào ngành chăn nuôi

Lĩnh vực gia cầm

Tổ hợp nhà máy con giống, gia công, giết mổ, chế biến gia cầm lớn nhất Đông Nam Á của C.P Việt Nam (ảnh: C.P Việt Nam)

Ngày 23/12/2020, Công ty Cổ phần Chăn nuôi C.P Việt Nam khánh thành Nhà máy giết mổ gia cầm lớn nhất khu vực Đông Nam Á tại tỉnh Bình Phước, quy mô đầu tư 250 triệu USD. Giai đoạn 1 của dự án sẽ có quy mô giết mổ 50 triệu con gà/năm và giai đoạn 2 nâng công suất lên 100 triệu con gà/năm, trở thành tổ hợp nhà máy con giống, gia công, giết mổ, chế biến gà lớn nhất Đông Nam Á.

Ngày 14/11/2020, Công ty cổ phần Mebi Farm khởi công dự án khu chăn nuôi gà đẻ trứng công nghệ cao Mebi Farm tại thôn Hiệp Hòa, xã Tân Thắng, huyện Hàm Tân. Dự kiến khu trang trại nuôi 1,2 triệu con gà đẻ trứng và 600.000 con gà hậu bị, ứng dụng công nghệ cao của Nhật Bản.

Ngày 17/08/2020, Công ty TNHH giống gia cầm Minh Dư đã khởi công dự án Cơ sở chăn nuôi và sản xuất giống gia cầm công nghệ cao Minh Dư tại huyện Vân Canh, tỉnh Bình Định. Dự án xây dựng 32 chuồng nuôi, sản xuất 29,7 triệu con gà giống thương phẩm 01 ngày tuổi/năm; tổng vốn đầu tư trên 262 tỷ đồng. Dự kiến quý 1/2021 dự án đi vào hoạt động.

Ngày 11/08/2020, Bel Gà đã chính thức khởi công dự án “Nhà máy ấp trứng gia cầm” tại tỉnh Tây Ninh. Dự kiến, Nhà máy sẽ đi vào hoạt động vào Quý I/2021 với công suất thiết kế 21 triệu gà con một năm.

Lĩnh vực chăn nuôi lợn

Đại dự án của New Hope tại Bình Phước (ảnh: Cotencon)

Ba dự án trang trại nuôi lợn của New Hope tại Bình Phước, Thanh Hóa, Bình Định với tổng vốn đầu tư 200 triệu USD tại Việt Nam và có tổng công suất lên tới 27 000 lợn nái. Ba dự án đều áp dụng mô hình sản xuất cân đối trọn gói nhịp độ theo tuần, sử dụng các thiết bị hàng đầu thế giới, thực hiện sản xuất tự động hóa.

Ngày 27/9/2020, Tập đoàn Hùng Nhơn, Tập đoàn De Heus (Hà Lan) khởi công dự án “Tổ hợp khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao DHN Đăk Lăk”. Dự án với số vốn đầu tư lên tới 1.500 tỷ có công suất chăn nuôi 2.500 con heo cụ kỵ và ông bà được chọn lựa kỹ càng để bảo đảm nguồn gen tốt. Sau khi dự án hoàn thành và đi vào hoạt động, hàng năm sẽ cung cấp ra thị trường khoảng 25 nghìn con heo bố mẹ và heo hậu bị.

Tập đoàn KDI Holdings cũng đã công bố đầu tư dự án liên hợp nông nghiệp công nghệ cao Phước An ở huyện Krông Pắc, tỉnh Đắk Lắk. Quy mô dự án gồm trại lợn giống bố mẹ với 10.000 con, trại lợn giống ông bà cụ kị 2.000 con, trại lợn thịt thương phẩm 144.000 con, khu sản xuất ngô nguyên liệu thức ăn chăn nuôi 30.000 tấn mỗi năm, nhà máy sản xuất phân bón hữu cơ từ phế thải trang trại tại huyện.

Lĩnh vực giết mổ, chế biến

Tháng 6/2020, nhà máy Green Chicken (Công ty Cổ phần công nghệ thực phẩm Vinh Anh, Công ty TNHH Green Chicken, Tập đoàn De Heus Hà Lan cùng các đối tác đã liên kết xây dựng) đã đưa vào hoạt động. Nhà máy có công suất lên tới 45.000 con gà thịt/ngày và 15.000 con vịt thịt/ngày tại huyện Thường Tín, Hà Nội.

Lễ khánh thành tổ hợp chế biến thịt Meat Deli Sài Gòn của Tập đoàn Masan

Ngày 3/10/2020, Công ty Cổ phần Masan MEATLife trực thuộc Tập đoàn Masan chính thức đưa Tổ hợp chế biến thịt MEAT Deli Sài Gòn tại tỉnh Long An trị giá 1.800 tỷ đi vào hoạt động, công suất 1,4 triệu con lợn/năm, tương đương với 155.000 tấn sản phẩm thịt mát và thịt chế biến từ thịt mát. Trước đó, tháng 12/2018, Nhà máy MEAT Hà Nam đã được khánh thành.

Đối với ngành gia cầm, Masan còn công bố rót vốn sở hữu 51% Công ty Cổ phần 3F Việt, chính thức bước chân vào lĩnh vực giết mổ gia cầm. Có thể nói, Masan là “lính mới” nhưng với tiềm lực và tầm nhìn chiến lược, họ đã đã có những bước đi khôn ngoan để xâm nhập vào ngành thịt trị giá hàng tỷ đô của Việt Nam; hoàn thành chuỗi 3F và bán lẻ hoàn hảo.

Lĩnh vực thức ăn chăn nuôi

Ngày 18/11/2020, Công ty Japfa Comfeed Việt Nam đã khánh thành nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi thứ 6 tại huyện An Nhơn, tỉnh Bình Định. Nhà máy có vốn đầu tư 300 tỷ đồng (tương đương với 13 triệu USD), công suất thiết kế là 180.000 tấn thức ăn chăn nuôi/năm.

Tháng 12/2020, Cargill cũng công bố kế hoạch đầu tư 28 triệu USD vào dự án xây dựng một nhà máy mới về dinh dưỡng vật nuôi tại miền Nam Việt Nam (cụ thể là tại tỉnh Đồng Nai). Dự kiến nhà máy sẽ đi vào hoạt động vào quý IV năm 2022.

6. Xu hướng chuyển đổi số trong ngành chăn nuôi

Dịch COVID-19 đã giáng một đòn nặng nề vào nền kinh tế, ảnh hưởng ở tất cả mọi ngành nghề, trong đó có ngành chăn nuôi. Tuy nhiên, xét ở một góc độ tích cực, chính COVID-19 lại đang thúc đẩy sự phát triển cơ sở hạ tầng, công nghệ và quy trình làm việc theo hướng mọi thứ chuyển sang mô hình online và công nghệ hóa, thúc ép các doanh nghiệp trong chăn nuôi phải chuyển đổi số mạnh mẽ hơn giai đoạn trước. Các hội thảo, hội nghị online được các doanh nghiệp, tổ chức vận dụng sáng tạo trên các nền tảng trực tuyến, khiến cho khoảng cách giữa các quốc gia, khu vực được kéo lại gần, giúp các thông tin thị trường, kỹ thuật chăn nuôi được lan tỏa rộng rãi, mạnh mẽ…

P.V tổng hợp