Vì sao nghiêm cấm tùy tiện nuôi và nhân giống các loài động vật nguy cấp, quý, hiếm?

Trong những năm gần đây, chăn nuôi và nhân giống động vật hoang dã ngày càng trở thành một ngành nghề phổ biến tại Việt Nam nhằm mục đích phục vụ thương mại, du lịch, nghiên cứu hoặc khai thác sản phẩm từ động vật. Tuy nhiên, bên cạnh lợi ích kinh tế ngắn hạn, hoạt động này đang đặt ra hàng loạt nguy cơ đối với sức khỏe cộng đồng, môi trường sinh thái và cả đạo đức xã hội.

Theo các chuyên gia, một trong những cảnh báo đáng lo ngại nhất là nguy cơ bùng phát dịch bệnh truyền nhiễm từ động vật hoang dã sang người. Khi bị nuôi nhốt trong môi trường nhân tạo, sức đề kháng của động vật hoang dã suy giảm, khiến chúng dễ nhiễm bệnh và lây truyền mầm bệnh sang các loài khác – bao gồm cả con người.

Việc nhân giống và vận chuyển động vật hoang dã không qua kiểm dịch nghiêm ngặt càng làm tăng nguy cơ lây lan dịch bệnh ở quy mô rộng lớn.

Mặt khác, việc khai thác, nuôi nhốt động vật hoang dã có thể dẫn đến hiện tượng săn bắt trái phép, làm suy giảm nghiêm trọng số lượng các loài trong tự nhiên. Trong nhiều trường hợp, dù nhân giống thành công trong điều kiện nuôi nhốt, việc đưa trở lại tự nhiên là gần như không thể, vì mất đi khả năng sinh tồn tự nhiên.

Do đó, hậu quả là sự mất cân bằng sinh thái, ảnh hưởng đến chuỗi thức ăn và hệ sinh thái nói chung. Một khi các loài ăn thịt đỉnh cao hoặc các loài có vai trò quan trọng trong việc kiểm soát sinh vật gây hại bị loại bỏ, môi trường tự nhiên sẽ bị rối loạn nghiêm trọng.

Việc tự ý nuôi và nhân giống khi không có giấy phép, không có chuyên môn sẽ dẫn đến tình trạng sinh sản không kiểm soát, cận huyết, điều này sẽ làm ảnh hưởng đến khả năng di truyền, mất đi sự đa dạng di truyền và có nguy cơ gây thoái hóa giống loài.

Các tổ chức nuôi, nhân giống không phép có thể lợi dụng việc hợp thức hóa quá trình nuôi, nhân giống để có thể săn bắt động vật ngoài tự nhiên, khiến cơ quan chức năng khó có thể truy xuất được nguồn gốc của cá thể động vật quý, hiếm là từ kết quả nhân giống hay bị săn bắt ngoài tự nhiên.

Cũng theo các chuyên gia, động vật hoang dã không được thuần hóa để sống trong điều kiện nuôi nhốt chật hẹp, thiếu không gian vận động và môi trường sống phù hợp. Việc nhân giống chúng trong điều kiện như vậy không chỉ vi phạm các nguyên tắc về phúc lợi động vật mà còn đặt ra câu hỏi đạo đức sâu sắc: Liệu con người có quyền can thiệp và thay đổi hoàn toàn bản chất hoang dã của các loài?…

Thái Hải

Nguồn: Báo Thanh Tra