Đặng Hữu Anh¹, Nguyễn Ngọc Thức², Nguyễn Ngọc Thái², Nguyễn Thị Hòa²

¹: Khoa Thú y, Học viện Nông nghiệp Việt Nam

²: Công ty TNHH Nông nghiệp Tập đoàn Goldvet

[Chăn Nuôi Việt Nam] – Bệnh do Mycoplasma suis (M. suis) (trước đây gọi là Eperythrozoon suis) ở lợn, còn được gọi là bệnh thiếu máu truyền nhiễm, là một bệnh do vi khuẩn Mycoplasma suis  ký sinh trên bề mặt hồng cầu của lợn gây ra, làm ảnh hưởng đến hồng cầu và gây ra các vấn đề về máu ở lợn. Bệnh này có thể gây ra các triệu chứng như thiếu máu, vàng da, giảm tăng trọng và suy giảm sức khỏe tổng thể của lợn. 

Bệnh có thể lây truyền qua đường máu, từ mẹ sang con hoặc qua các dụng cụ thú y, côn trùng đốt. Bệnh do M. suis gây ra thường gây thiệt hại kinh tế do giảm tăng trọng, chậm lớn, tăng tỷ lệ chết, đặc biệt là ở heo con. Bệnh cũng gây rối loạn sinh sản ở lợn nái, làm giảm khả năng sinh sản và chất lượng sữa. Ngoài ra M. suis làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến lợn dễ mắc các bệnh kế phát.

Để phòng chống bệnh, thuốc kháng sinh nhóm Tetracycline được lựa chọn làm thuốc đặc trị (Groebel & cs., 2009), thêm vào đó còn có một số biện pháp khác như hỗ trợ cơ thể bổ sung, tái tạo các tế bào máu để giúp lợn có khả năng hồi phục nhanh hơn. Bộ sản phẩm Nano Vax do công ty TNHH Nông nghiệp Tập đoàn Goldvet được sản xuất để nhằm mục đích phòng chống bệnh do M. suis gây ra (Bảng 1). Bộ Nano VAX bao gồm 3 sản phẩm chính:

Nano Vax 1 chứa Oxytetracycline 30g/100ml và Nano Vax 2 chứa Oxytetracycline 500g/kg. Đây là kháng sinh phổ rộng thuộc nhóm Tetracycline, có tác dụng ức chế quá trình tổng hợp protein của vi khuẩn, nhờ đó tiêu diệt và kiểm soát hiệu quả Mycoplasma suis cũng như nhiều vi khuẩn nhạy cảm khác. Thuốc hấp thu nhanh, cải thiện rõ rệt tình trạng thiếu máu, vàng da, suy nhược trên lợn; sử dụng tốt cho cả lợn nái và lợn thịt, giúp tăng khả năng sinh trưởng, phục hồi sức khỏe, đặc biệt giảm nguy cơ lây truyền từ mẹ sang con và hạn chế thiệt hại kinh tế.

Nano Vax 3 chứa Saccharomyces spp. tối thiểu 10⁹ CFU/kg cùng với các vitamin và khoáng chất. Trong thành phần khoáng chất có sắt hữu cơ, giúp bổ máu, phục hồi sau suy giảm miễn dịch khi lợn mắc bệnh do M. suis. Men giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, tăng cường hấp thu dinh dưỡng và cải thiện sức khỏe tổng thể của lợn. Sản phẩm được sử dụng trong quá trình điều trị M. suis nhằm hỗ trợ tái tạo hồng cầu, nâng cao sức đề kháng và rút ngắn thời gian hồi phục. Đồng thời, sản phẩm còn giúp giảm stress, ổn định tiêu hóa và tăng hiệu quả sử dụng thức ăn, phù hợp cho cả lợn nái và lợn thịt.

Bảng 1. Thông tin chi tiết của bộ sản phẩm Nano Vax

Hình 1. Bộ sản phẩm Nano Vax – Công ty TNHH Nông nghiệp Tập đoàn Goldvet

Nhóm nghiên cứu đã thiết kế thí nghiệm đánh giá hiệu quả của bộ sản phẩm Nano Vax trong điều trị bệnh do M. suis gây ra ở lợn. Lô đối chứng và lô thí nghiệm đều là lợn bị nhiễm M. suis (khẳng định bằng xét nghiệm Real-time PCR). Lô đối chứng không được sử dụng thuốc điều trị trong khi lô thí nghiệm được sử dụng bộ sản phẩm Nano Vax để điều trị theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Sau 10 ngày, lợn ở cả 2 lô được lấy máu để kiểm tra tải lượng M. suis trong máu. Ngoài ra, sản phẩm Nano Vax 1 và Nano Vax 2 được kiểm tra khả năng ức chế vi khuẩn Escherichia coli (E.coli) gây dung huyết và Streptococcus suis (S. suis) bằng phương pháp khuếch tán trong thạch.

Hình 2. Chỉ số Ct của Mycoplasma suis trong máu lợn thí nghiệm

Hình 3. Chỉ số Ct của Mycoplasma suis trong máu lợn đối chứng

Kết quả sau khi sử dụng bộ sản phẩm Nano Vax để điều trị, lượng Mycoplasma suis trong máu đã giảm xuống (P<0,05), chỉ số Ct tăng lên 3,4 đơn vị (Hình 2). Lô đối chứng không điều trị, có lượng Mycoplasma suis tăng lên (chỉ số Ct giảm xuống 2,4 đơn vị) tuy nhiên sự khác biệt không có ý nghĩa thống kê (Hình 3). Kết quả kiểm tra khả năng ức chế vi khuẩn cho thấy Oxytetracycline trong bộ sản phẩm có khả năng ức chế vi khuẩn Streptococcus suis (đường kính vòng vô khuẩn đạt 13-14 mm) và không có khả năng ức chế vi khuẩn E.coli dung huyết (đường kính vòng vô khuẩn từ 0-8 mm).

Như vậy, bộ sản phẩm Nano Vax có khả năng làm giảm lượng M. suis ở trong máu lợn được điều trị, tuy nhiên để giải quyết triệt để bệnh, cần sử dụng với thời gian dài hơn. Ngoài ra, trong trường hợp lợn bị nhiễm ghép vi khuẩn E.coli dung huyết, cần có giải pháp điều trị bổ sung.

Tài liệu tham khảo

Groebel, K., Hoelzle, K., Wittenbrink, M. M., Ziegler, U., & Hoelzle, L. E. (2009). Mycoplasma suis invades porcine erythrocytes. Infection and immunity, 77(2), 576-584.