[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Ngày 4/11/2022, Tổ chức Lương Nông Liên hợp quốc (FAO) thông báo chỉ số giá lương thực, thực phẩm thế giới tháng 10 tiếp tục giảm nhẹ, đánh dấu tháng giảm thứ 7 liên tiếp và giảm khoảng 14,9% so với mức cao kỷ lục hồi tháng 3/2022.

• FAO: Giá lương thực thế giới giảm nhẹ trong tháng 8/2022
• Hội Chăn nuôi Việt Nam – FAO: Tìm giải pháp cho phát triển chăn nuôi lợn tại Việt Nam
• FAO: Chỉ số giá thịt thế giới tháng 3/2022 đạt mức cao kỷ lục
• FAO và OECD dự báo giá các mặt hàng lương thực chính sẽ giảm trong thập kỷ tới

Cụ thể, trong tháng vừa qua, chỉ số giá lương thực, thực phẩm trung bình toàn cầu ở mức 135,9 điểm. FAO cũng điều chỉnh chỉ số tháng 9 là 136,0, giảm nhẹ so với mức 136,3 đưa ra trước đó. Chỉ số của tháng 10 đã giảm mạnh so với mức kỷ lục hồi tháng 3 là 159,7 nhưng vẫn cao hơn 2% so với cùng kỳ năm ngoái.

Giá lương thực, thực phẩm nói chung giảm nhưng chỉ số giá ngũ cốc tăng 3% trong khi giá lúa mì tăng 3,2%, chủ yếu do chịu ảnh hưởng bởi những bất ổn trong quá trình xuất khẩu ngũ cốc từ Ucraina và Mỹ điều chỉnh giảm nguồn cung. Trong khi đó, giá gạo thế giới tăng 1%.

Ngược lại, chỉ số giá dầu thực vật của FAO giảm 1,6% trong tháng 10/2022 và giảm gần 20% so với cùng kỳ năm 2021. Giá các sản phẩm sữa cũng giảm 17% trong khi thịt giảm 1,4% và đường giảm 0,6%.

 Trong một báo cáo dự báo nguồn cung và nhu cầu ngũ cốc thế giới, FAO đã giảm dự báo sản lượng ngũ cốc toàn cầu trong năm 2022 xuống 2,764 tỷ tấn, so với mức 2,768 tỷ tấn dự báo trước đó. Mức sản lượng dự báo mới thấp hơn 1,8% so với sản lượng của năm 2021.

Trong khi đó, nhu cầu tiêu thụ ngũ cốc trên thế giới vụ 2022/23 dự kiến sẽ ở mức 2,778 tỷ tấn. Tỷ lệ dự trữ/sử dụng là 29,4%, giảm so với mức 30,9% trong vụ 2021/22 nhưng đây vẫn là mức cao so với các dữ liệu lịch sử. Trao đổi thương mại ngũ cốc toàn cầu vụ 2022/23 được dự báo giảm 2,2% xuống còn 469 triệu tấn.

Theo dự báo mới nhất của FAO, sản lượng ngũ cốc thế giới năm 2022 giảm 4,9 triệu tấn so với dự báo tháng trước và sẽ đạt mức 764 triệu tấn, giảm 1,8% (50,8 triệu tấn) so với năm 2021, chủ yếu do sản lượng lúa mì giảm, sản lượng ngũ cốc thô cũng giảm nhẹ.

Dự báo sản lượng lúa mì năm 2022 giảm 3,4 triệu tấn, đạt 783,8 triệu tấn, nhưng vẫn tăng 0,6% (tăng 4,5 triệu tấn) so với năm 2021 và là mức cao kỷ lục, do vụ lúa mì ở Mỹ sụt giảm về sản lượng và diện tích thu hoạch.

Dự báo sản lượng ngũ cốc thô thế giới năm 2022 giảm 1,3 triệu tấn so với dự báo tháng trước và đạt mức 467 triệu tấn, giảm 2,8% so với năm trước, đánh dấu đợt giảm sản lượng đầu tiên trong 4 năm, chủ yếu do sản lượng ngô ở Mỹ và Liên minh Châu Âu giảm do hạn hán. Tại Ucraina, đang thu hoạch ngô, dự báo sản lượng tăng do diện tích thu hoạch lớn hơn, xuất khẩu của nước này từ các cảng Biển Đen giảm.

Đối với gạo, dự báo sản lượng gạo của Indonesia tăng do diện tích trồng lúa tăng so với dự đoán trước đó của FAO, bù đắp một phần giảm sản lượng ở Việt Nam và Nigeria. Do đó, sản lượng gạo thế giới niên vụ 2022/23 hiện được dự báo đạt mức 512,6 triệu tấn, giảm 2,4% so với mức kỷ lục niên vụ trước, nhưng vẫn ở mức trung bình.

 Vụ lúa mì vụ đông năm 2023 đã bắt đầu ở các nước Bắc bán cầu và sẽ bắt đầu vào năm 2023 ở các nước phía Nam xích đạo. Giá lúa mì tăng dự kiến diện tích gieo trồng sẽ duy trì ở mức cao trong năm 2023; tuy nhiên, do chi phí sản xuất tăng cao có thể hạn chế việc tăng thêm diện tích.

 Tại Mỹ, việc trồng lúa mì vụ đông tiến triển với tốc độ trung bình như dự báo hồi tháng 10/2022, bất chấp tình trạng hạn hán kéo dài ở các bang sản xuất chính. Tại thị trường EU, việc gieo sạ đã được hoàn thành ở các nước phía bắc trong tháng 9/2022 và đang tiến triển tốt ở hầu hết các nước trong điều kiện thời tiết thuận lợi, ngoại trừ tình trạng khô hạn ở các vùng của Tây Ban Nha, Italia và Romania.

 Tại Liên bang Nga, khi thời kỳ gieo trồng sắp kết thúc, tốc độ gieo sạ lúa mì mùa đông thấp hơn so với cùng kỳ năm ngoái, do lượng mưa lớn cản trở hoạt động gieo trồng.

Tại Ucraina, những hạn chế nghiêm trọng về vận chuyển do xung đột đã làm giảm diện tích trồng lúa mì, trong khi mưa lớn đã làm chậm tốc độ trồng trọt.

 Tại châu Á, sản lượng lúa mì gieo sạ được dự báo sẽ duy trì ở trên mức trung bình ở Trung Quốc đại lục và Ấn Độ, nơi giá lúa mì đang cao. Thời tiết thuận lợi ở cả hai quốc gia này đang hỗ trợ các hoạt động trồng trọt. Do nhiều khu vực vẫn bị ngập lụt ở Pakistan, việc gieo trồng lúa mì mùa đông thường diễn ra từ tháng 10 đến tháng 12 hàng năm, có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Việc gieo trồng ngũ cốc thô năm 2023 đang diễn ra ở các nước Nam bán cầu. Tại Braxin, dự báo diện tích trồng ngô tăng vào năm 2023. Giả sử điều kiện thời tiết tốt, sản lượng tăng cũng có thể hỗ trợ vụ mùa bội thu thứ hai vào năm 2023. Ở Nam Phi, diện tích ngô có khả năng giảm nhẹ so với năm 2022.

 Dự báo tiêu thụ ngũ cốc thế giới niên vụ 2022/23 đạt 2.778 triệu tấn, giảm 0,7% so với niên vụ 2021/22, giảm 5,4 triệu tấn so với dự báo tháng trước, chủ yếu là do dự báo tiêu thụ ngô trong công nghiệp giảm (đặc biệt là ở Trung Quốc và Mỹ), cũng như tiêu thụ lúa mạch và thức ăn công nghiệp giảm.

Dự báo tiêu thụ ngô toàn cầu niên vụ 2022/23 đạt mức 485 triệu tấn, giảm 1,2% so với niên vụ 2021/22, đây là mức giảm đầu tiên trong hơn một thập kỷ. Trong khi đó, tổng mức tiêu thụ lúa mì toàn cầu vẫn được dự báo sẽ tăng nhẹ 0,3% vào niên vụ 2022/23, lên 775 triệu tấn, chủ yếu tăng trưởng trong tiêu thụ thực phẩm và các mục đích sử dụng khác bù đắp cho sự sụt giảm trong sử dụng thức ăn chăn nuôi.

Tỷ lệ tiêu thụ gạo toàn cầu trong niên vụ 2022/23 ở mức 518,3 triệu tấn, ít thay đổi so với dự báo hồi tháng 10/2022 và giảm 0,7% so với niên vụ trước do dự kiến giảm giá thức ăn chăn nuôi và sử dụng trong công nghiệp.

 Dự trữ ngũ cốc thế giới vào cuối mùa vụ năm 2023 được dự báo sẽ giảm 2% so với đầu vụ, xuống 841 triệu tấn, giảm 7,3 triệu tấn so với dự báo của tháng trước. Dựa trên dự báo về nguồn cung và tiêu thụ mới nhất, tỷ lệ dự trữ trên cơ sở tiêu thụ ngũ cốc thế giới được dự đoán sẽ giảm từ 30,9% vụ 2021/22 xuống 29,4% vào vụ 2022/23, nhưng vẫn cho thấy nguồn cung tương đối dồi dào. Dự trữ lúa mì toàn cầu vẫn được dự báo sẽ tăng 2% so với mức đầu vụ, bất chấp đợt điều chỉnh giảm 3,1 triệu tấn trong tháng 10/2022. Lần điều chỉnh giảm cuối cùng này chủ yếu phản ánh kỳ vọng về lượng hàng tồn kho giảm ở Ucraina, Ấn Độ và Mỹ.

Tương tự, việc điều chỉnh giảm dự trữ ngô ở Ucraina, do xuất khẩu tăng, cũng như dự trữ ngô giảm ở Mỹ, do sản lượng giảm, đã dẫn đến việc cắt giảm 4,6 triệu tấn đối với dự trữ ngũ cốc thô toàn cầu trong tháng này. Với những sửa đổi này, dự trữ ngũ cốc thô toàn cầu, hiện được dự báo ở mức 347 triệu tấn, giảm 5,3% so với đầu vụ và đạt mức thấp nhất kể từ vụ2013/14, phần lớn là do dự trữ ngô toàn cầu giảm 5,5%. Dự báo của FAO về dự trữ gạo thế giới vào cuối vụ 2022/23 là 193,4 triệu tấn, giảm 1,8% so với mức kỷ lục hồi đầu vụ, nhưng vẫn là mức tồn kho lớn thứ ba từ trước đến nay. Hầu hết dự báo tồn kho giảm là do tồn kho của các nhà xuất khẩu gạo, mặc dù các nhà nhập khẩu, đáng chú ý nhất là Colombia, Liên minh châu Âu, Senegal và Sri Lanka, cũng đang giảm dự trữ gạo.

Dự báo xuất khẩu ngũ cốc thế giới trong vụ 2022/23 ở mức 469 triệu tấn, giảm 2,2% so vớivụ 2021/22, mặc dù đã điều chỉnh tăng 1,7 triệu tấn so với dự báo tháng trước. Dựa trên tốc độ vận chuyển tăng cho đến cuối tháng 10/2022 theo Ký kết về xuất khẩu Ngũ cốc Biển Đen, dự báo xuất khẩu lúa mì của Ucraina tăng đã nâng dự báo xuất khẩu lúa mì toàn cầu cho vụ 2022/23 (từ tháng 7/2022 đến tháng 6/2023) thêm 1,9 triệu tấn và đạt mức 194 triệu tấn, dự báo xuất khẩu lúa mì toàn cầu của FAO vẫn giảm 1% so với vụ 2021/22. Gần như không thay đổi trong tháng này ở mức 223 triệu tấn, xuất khẩu ngũ cốc thô toàn cầu cũng được dự báo sẽ giảm 3,4% vào vụ 2022/23 (từ tháng 7/2022 đến tháng 6/2023), chủ yếu do xuất khẩu lúa mạch và bo bo toàn cầu giảm, xuất khẩu ngô giảm nhẹ.

Trong tháng 11/2022, dự báo xuất khẩu ngô của Ucraina tăng, xuất khẩu của Mỹ, Liên minh Châu Âu và Liên bang Nga giảm nhẹ, dự báo xuất khẩu ngô vụ 2022/23 (toàn cầu đạt gần 180 triệu tấn. Sau ba năm tăng liên tiếp, xuất khẩu gạo thế giới có thể giảm 1,6% vào năm 2023 xuống còn 52,9 triệu tấn. Ngoại trừ châu Mỹ và Australia, hầu hết các khu vực dự kiến sẽ nhập khẩu ít gạo hơn so với năm 2022 , trong đó giảm mạnh nhất là các nước châu Á.

PV