Đi ngược chiều với xu hướng suy yếu chung của nhóm nông sản, giá khô đậu tương nhảy vọt gần 20% chỉ trong vòng hơn ba tuần qua và chạm mức cao nhất kể từ cuối tháng 7.

Theo ghi nhận của Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV), có phiên giá mặt hàng này tăng hơn 3%. Vậy đâu là nguyên nhân đẩy giá khô đậu tương biến động nổi bật trong giai đoạn vừa qua? Trả lời được câu hỏi này các doanh nghiệp chăn nuôi cũng có thể nhận định được khả năng đảo chiều của giá để đưa ra chiến lược mua hàng phù hợp.

Việt Nam đứng thứ 2, chỉ sau Mỹ về khối lượng nhập khẩu khô đậu tương hàng năm. Loại phụ phẩm này thu được sau quá trình chiết xuất dầu từ hạt đậu tương, và được sử dụng để cung cấp chất đạm trong chăn nuôi. Với diễn biến giá tăng nhanh gần đây, các doanh nghiệp nhập khẩu của nước ta đã bắt đầu “sốt sắng” trước áp lực chi phí nguyên liệu.

Diễn biến bất ngờ xuất phát từ nguyên nhân cơ bản nhất

Mỹ, Brazil và Argentina là 3 quốc gia có sản lượng đậu tương lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, nếu Mỹ và Brazil có thế mạnh về xuất khẩu trực tiếp đậu tương thì Argentina lại là quốc gia xuất khẩu các sản phẩm ép dầu hàng đầu thế giới kể từ những năm 1990s.

Argentina có một trong những nhà máy nông công nghiệp ép dầu quan trọng nhất trên thế giới, nằm ở vùng Gran Rosario. Thị phần khối lượng ép dầu của Argentina đạt 17% toàn cầu niên vụ 2010/11 nhưng đã giảm xuống còn 10% trong niên vụ 2022/23.

Mặc dù thay đổi này một phần đến từ tốc độ tăng trưởng nhanh hơn của sản lượng ép dầu toàn cầu nhưng nguyên nhân chủ yếu là bởi sản lượng đậu tương của Argentina niên vụ 2022/23 đã sụt giảm mạnh. Con số này được USDA ước tính ở mức 25 triệu tấn, giảm 22% so với mùa vụ trước và là khối lượng sản xuất thấp nhất kể từ niên vụ 2004/05.

Mùa vụ thu hoạch đầu năm nay của Argentina sụt giảm không chỉ ảnh hưởng tới hoạt động mua hàng mà diễn biến giá khô đậu tăng vọt cũng khiến nhiều doanh nghiệp chăn nuôi không kịp phản ứng.

Với tính chất đặc điểm về nhu cầu khô đậu tương của ngành chăn nuôi nước ta, Brazil sẽ là lựa chọn thay thế được ưa chuộng hơn. Dự kiến trong năm 2023, Việt Nam sẽ nhập trên 2 triệu tấn khô đậu từ Brazil, tăng 26% so với năm ngoái. Ngoài ra, mối quan hệ thương mại nông nghiệp giữa Mỹ và Việt Nam cũng được kỳ vọng sẽ giúp gia tăng giao thương hàng hóa, thức ăn chăn nuôi và nguyên liệu từ Mỹ về Việt Nam nhiều và thuận lợi hơn.

Ông Phạm Quang Anh nhận định: “Số lượng các nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi thuộc doanh nghiệp chăn nuôi nội địa nước ta đang chiếm khoảng 2/3 nhưng chỉ nắm chưa tới một nửa tỉ trọng sản lượng. Điều này đặt ra vấn đề làm sao để gia tăng vị thế cạnh tranh cho doanh nghiệp trong nước so với doanh nghiệp FDI và câu trả lời nằm ở việc chủ động nguồn nguyên liệu. Với những biến động mạnh mẽ của giá nông sản thế giới như hiện nay, doanh nghiệp cần chiến lược mua rõ ràng, nâng cao và ứng dụng nghiệp vụ bảo hiểm rủi ro (hedging) với giá nhập khẩu”.

Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV)

Nguồn: Báo Tin tức