[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Theo báo cáo của Cục Chăn nuôi, sản lượng  thức ăn chăn nuôi (TACN) công nghiệp năm 2024 ước đạt 21,5 triệu tấn (tăng 3,4% so với năm 2023), trong đó TACN cho lợn chiếm 55,3% (11,9 triệu tấn), TACN cho gia cầm chiếm 40,9% (8,8 triệu tấn), còn lại 3,7% là thức ăn cho vật nuôi khác.

Năm 2023, sản lượng thức ăn chăn nuôi công nghiệp ước đạt 20 triệu tấn

Năm 2024, lĩnh vực thức ăn chăn nuôi có nhiều thuận lợi khi chăn nuôi phát triển ổn đinh, quy mô thị trường lớn; không chỉ phục vụ trong nước mà còn tham gia xuất khẩu, thủ tục nhập khẩu khá thuận lợi, thông thoáng, ngoài chính sách miễn giảm tối đa thuế nhập khẩu nguyên liệu TACN còn có tác động của nhiều chính sách, chương trình đề án, dự án hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất TACN tiếp cận nhiều nguồn nguyên liệu trong nước,… tạo động lực công nghiệp hóa ngành TACN.

Bên cạnh những thuận lợi, thì hoạt động sản xuất TACN vẫn phụ thuộc lớn và nguyên liệu nhập khẩu (trên 65% nguyên liệu thô, trên 90% thức ăn bổ sung); ảnh hưởng khi có biến động Tỷ giá USD, ảnh hưởng của xung đột địa chính trị ở một số khu vực, chi phí logistic vẫn ở mức cao (tăng 15-20% so với trước đợt dịch Covid-19 và chưa có dấu hiệu giảm); chi phí marketing, phân phối sản phẩm TACN trong bối cảnh liên kết theo chuỗi trong sản xuất chăn nuôi yếu, bị gián đoạn, thiếu bền vững; TACN được phân phối qua trung gian làm tăng thêm chi phí khi đến tay người chăn nuôi…

Giá nguyên liệu và thức ăn chăn nuôi giảm mạnh

Tính bình quân năm 2024, giá hầu hết nguyên liệu TACN có xu hướng giảm so với cùng kỳ năm 2023, trong đó: Ngô giảm nhiều nhất (giảm 15,7%), Khô dầu đậu tương giảm 10,6%, Cám gạo chiết ly giảm 7,9%, DDGS giảm 18,2%, Lysin HCL giảm 11,5%, giá TACN thành phẩm TĂ HH lợn thịt (vỗ béo từ 60 kg trở lên) giảm 6,9%, TĂHH gà thịt (lông màu) giảm 5,0%, TĂ HH gà thịt (lông trắng) giảm 5,3%. Giá chi tiết một số sản phẩm chính như sau:

Nguồn: Cục Chăn nuôi tổng hợp báo cáo của doanh nghiệp sản xuất, kình doanh TACN

Nhận định trong thời gian tới do nguồn cung nguyên liệu ổn định và giá giảm nên giá TACN thành phẩm trong nước sẽ tiếp tục theo xu hướng giảm từ nay tới nửa đầu năm 2025. Tuy nhiên, biến động thị trường thế giới cũng như hoạt động trong nước vẫn chưa đủ mạnh để trở lại mức giá thời điểm trước dịch Covid-19.

Về nhập khẩu, ước tính năm 2024, nước ta nhập khẩu gần 22,4 triệu tấn nguyên liệu TACN, giá trị tương đương 7,7 tỷ USD. Một số nguyên liệu nhập khẩu chính: ngô hạt 10 triệu tấn (tương đương 2,4 tỷ USD), khô dầu các loại 5,5 triệu tấn (tương đương 2,3 tỷ USD), lúa mì + lúa mạch 2,36 triệu tấn (tương đương 569 triệu USD), DDGS 1,27 triệu tấn (tương đương 333 triệu USD), cám các loại 591,6 nghìn tấn (tương đương 138,7 triệu USD), tấm + gạo 304 nghìn tấn (tương đương 138,7 triệu USD), đậu tương hạt 488 nghìn tấn (tương đương 255 triệu USD), thức ăn bổ sung 284,7 nghìn tấn (tương đương 403 triệu USD)

Năm 2024, giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi giảm mạnh

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra

Cục Chăn nuôi đã thành lập 03 Đoàn thanh tra, tiến hành thanh tra tại 09 đơn vị (03 đơn vị nhập khẩu và 05 đơn vị sản xuất, kinh doanh TACN và 01 tổ chức chứng nhận sự phù hợp lĩnh vực TACN) tại TP. Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Bắc Giang, Hưng Yên và Đồng Nai. Qua công tác thanh tra không phát hiện đơn vị nào có hành vi vi phạm hành chính.

Cục Chăn nuôi tiến hành kiểm tra tại 50 đơn vị, trong đó 04 tổ chức chứng nhận sự phù hợp, phòng thử nghiệm TACN, 02 đơn vị sản xuất, kinh doanh giống vật nuôi, 44 đơn vị sản xuất, kinh doanh TACN. Qua công tác kiểm tra phát hiện 05 đơn vị có hành vi vi phạm, đoàn công tác đã lập biên bản vi phạm hành chính và Cục Chăn nuôi đã ban hành 05 Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với các đơn vị này với số tiền phạt là 57 triệu đồng.

Bên cạnh đó, đã tăng cường thực hiện chức năng, nhiệm vụ của Cục trong công tác kiểm tra chất lượng TACN nhập khẩu và phát hiện một số đơn vị có hành vi nhập khẩu TACN có chất lượng không phù hợp với tiêu chuẩn đã công bố; có chỉ tiêu an toàn không phù hợp với quy định của quy chuẩn kỹ thuật tương ứng. Qua đó, Cục đã lập biên bản vi phạm hành chính và ban hành 10 quyết định xử phạt đối với hành vi vi phạm của các đơn vị này, số tiền phạt là 543 triệu đồng. Tổng số tiền xử phạt 600 triệu đồng đã được nộp vào ngân sách nhà nước.

Công tác kiểm tra giám sát chất lượng thức ăn chăn nuôi, nhất là thức ăn chăn nuôi sản xuất trong nước, thức ăn chăn nuôi nhập khẩu thuộc diện hậu kiểm và miễn giảm kiểm tra chưa được các cấp địa phương và Trung ương quan tâm đúng mức. Việc kiểm tra giám sát hoạt động của các đơn vị được chỉ định cũng 22 chưa được triển khai thường xuyên.

Cục Chăn nuôi cũng tăng cường thực hiện chuyển đổi số trong nông nghiệp nói chung và chăn nuôi nói riêng: thực hiện rà soát các thông tin về sản xuất thức ăn chăn nuôi, kê khai sản lượng sản xuất thức ăn chăn nuôi trên website Cơ sở dữ liệu ngành nông nghiệp, đôn đốc các cơ sở sản xuất thực hiện kê khai đúng và đủ, đảm bảo số liệu được chính xác và khách quan.

Cục cũng triển khai tiếp nhận và giải quyết hồ sơ đăng ký kiểm tra xác nhận chất lượng TACN nhập khẩu, thủ tục cấp phép về nhập khẩu tinh, giống của các công ty hoạt động trong lĩnh vực chăn nuôi; đăng ký công nhận tiến bộ kỹ thuật lĩnh vực chăn nuôi…  Kết quả hoạt động của Bộ phận “Một cửa”: Tính đến hết ngày 31/12/2024, tổng số hồ sơ tiếp nhận là 40.330 hồ sơ, đã giải quyết: 39.682 hồ sơ, chiếm 98,4%. Số lượng hồ sơ chủ yếu thuộc lĩnh vực TACN.

Tâm An tổng hợp