[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Cắt tỉa móng là việc làm cần thiết trong việc chăm sóc bò sữa và có vai trò quan trọng trong việc phòng chống bệnh què. Nhưng điều gì có thể sẽ xảy ra trong quá trình cắt tỉa móng? Hãy cùng Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Thông thường việc cắt tỉa diễn ra hai lần một năm, nhưng sự hiện diện của các bệnh truyền nhiễm có thể làm tăng nhu cầu cắt tỉa móng – Ảnh: Mark

Đối với những ngón chân có móng guốc phát triển quá mức, khi gót chân bị tổn thương sẽ dễ bị vi khuẩn xâm nhập hơn. Tuân thủ các lần cắt tỉa theo lịch trình cũng quan trọng như duy trì các quy trình thích hợp và cần thận trọng khi thực hiện. Cũng không nên trì hoãn việc cắt tỉa móng, có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Nathan Ranallo, một chuyên gia cắt tỉa móng chuyên nghiệp của Ranallo Hoof Care, có trụ sở tại Wisconsin, Hoa Kỳ, nói rằng mặc dù việc cắt tỉa quá nhiều vẫn xảy ra, nhưng nó không phải là một điều phổ biến. Người ta thường hiểu nhầm tác dụng của việc cắt tỉa đối với tốc độ mòn của móng.

Theo Ranallo, một số kỹ thuật cắt tỉa nhất định có thể làm tăng tốc độ mài mòn và những tác động đó thường được coi là cắt tỉa quá mức. Ông nói rằng, việc loại bỏ độ sâu của gót chân trên phần móng bên trong một nỗ lực để “cân bằng” các móng là thủ phạm chính của việc đeo quá nhiều. Vì gót chân bên (ở bàn chân sau) chịu tác động của đòn đánh gót chân và áp lực tối đa, việc hạ thấp nó sẽ khuếch đại những áp lực đó và tăng tốc độ mòn của nó. Ranallo lưu ý thêm rằng, điều này có thể khiến móng giữa mòn nhiều hơn và mỏng dần.

Những lưu ý để tránh cắt tỉa quá nhiều móng

Ranallo cho biết thêm: “Việc loại bỏ một phần lớn gót chân dưới hình thức mô hình hóa cũng có thể làm tăng tốc độ mòn và việc giảm diện tích bề mặt của gót chân sẽ khiến phần còn lại mòn nhanh hơn”.

Vì vậy, điều quan trọng cần lưu ý là thận trọng, đặc biệt là đối với những người chưa có kinh nghiệm về tông-đơ. Ranallo khuyến cáo rằng, những người cắt tỉa móng ít kinh nghiệm nên “luôn cẩn trọng” và để lại nhiều độ dày của đế. Ông nói: “Bạn luôn có thể dễ dàng cắt đi nhiều móng, nhưng lại không thể lắp lại móng như cũ”.

Đối với những người cắt tỉa, cần lưu ý duy trì lớp sừng ở một số khu vực nhất định. Bác sũ Thú y Sara Pedersen, Đại học Hoàng gia có trụ sở tại Vương quốc Anh, chuyên gia được chứng nhận về sức khỏe và sản xuất gia súc, cho biết: “Việc duy trì lớp sừng thực sự quan trọng ở những nơi chúng ta cần nó để bảo vệ các mô mềm bên dưới khỏi các lực chấn động như chân chạm đất. Đế mỏng là kết quả của việc loại bỏ quá nhiều sừng khỏi lòng bàn chân và thường đi kèm với việc ngón chân bị ngắn quá mức. Việc loại bỏ quá nhiều sừng ở vùng gót chân cũng có thể ảnh hưởng đến chiều cao gót chân và do đó góc bàn chân cũng tạo ra nhiều trọng lượng hơn cho bò qua phía sau bàn chân, nơi xương bàn đạp kém ổn định hơn”.

‘Kiểm tra móng’ thay vì ‘cắt móng’

Không phải tất cả các trang trại đều giống nhau; những gì hoạt động cho một trang trại này có thể không phải là cách phù hợp để vận hành một trang trại khác. Người cắt tỉa không nên bỏ qua khía cạnh này, vì kỹ thuật cắt tỉa hoặc kế hoạch cắt tỉa móng tốt là điều cần thiết và phải phù hợp với từng trang trại. Cần cân nhắc xem trang trại được vận hành như thế nào – đó có phải là một môi trường có độ mài mòn cao với những đàn bò không? Hay trang trại có những đàn gia súc chăn thả phải đi xa, điều này sẽ ảnh hưởng đến kỹ thuật cắt tỉa. Ranallo chia sẻ thêm: “Lớp nền cát tái chế, bê tông, quãng đường đi bộ dài, v.v., cũng có thể làm tăng tốc độ mài mòn, vì vậy các kỹ thuật mài mòn thấp hơn nên được áp dụng trong những trường hợp này.

Nhận thức được móng guốc của đàn gia súc là vấn đề liên quan trực tiếp tới sự phát triển của chúng, Ban Phát triển Nông nghiệp và Làm vườn (AHDB) đồng ý rằng, khi một con bò được lên lịch làm móng, điều quan trọng vẫn là nhận biết khi nào một con móng không cần cắt tỉa. Theo Pedersen, trong một số trường hợp, không có lớp sừng, có thể khó nhận ra rằng không phải mọi bàn chân đều cần được cắt tỉa và do đó, có lẽ tốt hơn nên nghĩ đến ‘kiểm tra móng’ thay vì ‘cắt móng’. Bằng cách này, sẽ ít xảy ra lỗi hơn.

Pedersen nói rằng, cần phải cập nhật và điều chỉnh cách tiếp cận vấn đề của những năm trước. Khuyến nghị thực hành tốt nhất hiện tại vẫn dựa trên phương pháp Năm bước gốc của Hà Lan, nhưng có một số thay đổi, chẳng hạn như tăng chiều dài ngón chân để giải thích cho việc tăng kích thước của Holstein hiện đại. Bà nói thêm rằng, nếu có tình trạng cắt tỉa quá mức do không có kỹ thuật thực hành tốt, thì điều quan trọng là phải trải qua đào tạo lại để đảm bảo mọi lỗi hoặc thói quen len lỏi vào đều được sửa chữa. Bà cũng khuyên rằng, nên kiểm tra, đánh giá tình trạng móng thường xuyên, để đảm bảo rằng các tiêu chuẩn được đáp ứng và duy trì.

Hiểu Lam (Theo Dairyglobal)