[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Thỏ là loài vật nuôi dễ chăm sóc, khả năng sinh sản nhanh, nguồn thức ăn rẻ, dễ kiếm như rau, lá, cỏ tự nhiên… đầu tư ít vốn, quay vòng nhanh, phù hợp với điều kiện chăn nuôi gia đình. Tuy nhiên, đây là loại vật nuôi rất nhạy cảm với các tác nhân ngoại cảnh, đặc biêt vào mùa hè, khi nhiệt độ không khí tăng trên 35⁰C và kéo dài, thỏ rất dễ bị cảm nóng, gây thiệt hại về kinh tế. Vì vậy, nuôi thỏ trong mùa nắng nóng bà con cần lưu ý những vấn đề sau.

Bố trí chuồng nuôi

Chuồng nuôi phải đảm bảo thông thoáng, mát mẻ, sạch sẽ, tránh mưa tạt, gió lùa. Vị trí làm chuồng nên cách xa khu nuôi các loài gia súc khác, đảm bảo cho thỏ được hoạt động dễ dàng thoải mái, không bị ảnh hưởng đến sức khoẻ, chuồng nuôi cần có hệ thống dàn mát và quạt thông gió.

Nếu nuôi thỏ quy mô gia đình, có thể đặt lồng dưới gốc cây có bóng mát ngoài vườn, đầu nhà, có mái che chống mưa, nắng, gió lùa. Không cho thỏ vào cùng trong chuồng của các vật nuôi khác. Những ngày trời nắng nóng có thể phun nước lên mái để hạ nhiệt độ, không để ánh nắng dọi trực tiếp vào lồng thỏ, nền chuồng phải luôn khô ráo, được dọn dẹp sạch sẽ hàng ngày, định kỳ phun thuốc khử trùng.

                   Mô hình chăn nuôi thỏ tại xã Quang Khải, huyện Tứ Kỳ

Thức ăn và nước uống

Đặc điểm hệ tiêu hóa của thỏ là dạ dày giãn tốt, nhưng co bóp yếu, manh tràng có dung tích lớn và khả năng tiêu hóa chất xơ nhờ hệ vi sinh vật. Căn cứ vào đặc điểm này, vào mùa hè bà con chú ý cho thỏ ăn nhiều thức ăn thô xanh để vừa đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của thỏ, vừa có tác dụng chống nóng và đảm bảo theo sinh lý tiêu hóa bình thường của chúng.

Thỏ phải được ăn thức ăn đã được rửa sạch, bà con không được dự trữ thức ăn cho thỏ trong nhiều ngày liền, không nên dùng cỏ ở những bãi chăn thả các loại gia súc khác làm thức ăn cho thỏ, nếu dùng các loại rau lá có lượng nước lớn thì bà con cần phơi tái cho bớt nước trước khi cho thỏ ăn hoặc không cho thỏ ăn các loại rau đã bị dập nát vì dễ dẫn đến tình trạng rối loạn tiêu hóa như chướng bụng đầy hơi hoặc ỉa chảy, thỏ có thể bị chết.

Trong chăn nuôi thỏ bà con cần lưu ý, khi thỏ bị thiếu nước còn nguy hiểm hơn thiếu thức ăn. Đặc biệt đối với thỏ đẻ, không cung cấp đầy đủ nước uống cho thỏ sẽ dẫn đến tình trạng thiếu sữa, thậm chí có thể thỏ mẹ ăn thịt thỏ con. Vì vậy, trong giai đoạn này bà con nên cho thỏ mẹ uống thêm nước đường gluco, vitamin để thỏ nhanh phục hồi cơ thể, tiết nhiều sữa nuôi con. Trong thời gian thỏ nuôi cnn bà con cần chú ý quan sát để tránh hiện tượng thỏ mẹ dẫm đạp lên đàn con.

Với thỏ nuôi thịt, mùa nắng nóng bố trí mật độ nuôi từ 5-6 con/ô chuồng không nên vận chuyển thỏ khi nhiệt độ cao. Nếu vận chuyển thỏ đi xa, cần nhẹ nhàng không làm cho thỏ hoảng sợ, nên bố trí mỗi con một ngăn thùng. Đêm trước ngày vận chuyển, không cho thỏ ăn quá no để thỏ không bị khát nước trong quá trình vận chuyển.

Vệ sinh phòng bệnh

Thỏ là loại vật có sức đề kháng kém, dễ cảm nhiễm các mầm bệnh và phát triển lây lan thành dịch. Để hạn chế tối đa tổn thất kinh tế do dịch bệnh, điều quan trọng trong chăn nuôi thỏ là tạo môi trường nuôi hợp vệ sinh và tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp an toàn sinh học. Cụ thể, hàng ngày cần làm vệ sinh lồng nuôi, chuồng nuôi; định kỳ vệ sinh tiêu độc sát trùng lồng, chuồng, máng ăn, máng uống, ổ đẻ; cung cấp cho thỏ đầy đủ thức ăn và nuớc uống, đảm bảo chất lượng. Thỏ thường mắc các bệnh như Bại huyết, Ghẻ, Cầu trùng.

Bệnh Cầu trùng

Thỏ bị mắc bệnh ký sinh khi điều kiện chăn nuôi, vệ sinh kém. Biểu hiện bị nhiễm Cầu trùng như thỏ thường xù lông, kém ăn, đôi khi ỉa chảy, phân lỏng có màu xanh, thân nhiệt cao hơn bình thường, nước mũi, nước dãi chảy nhiều.

Khi thỏ bị bệnh, dùng thuốc chống Cầu trùng như Anticoc, HanE3 0,1- 0,2 g/kg thể trọng. Phòng bệnh sử dụng thuốc Anticoc, HanE3 bằng ½ liều điều trị.

Bệnh Bại huyết thỏ

Đây là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus gây ra, bệnh lây lan rất nhanh khi gặp môi trường có điều kiện vệ sinh, nuôi dưỡng kém gây chết thỏ hàng loạt. Bệnh chủ yếu xảy ra ở thỏ lứa tuổi từ 1,5 tháng trở lên.

Thỏ bị bệnh vẫn ăn uống bình thường, đôi khi thỏ lờ đờ, bỏ ăn trong thời gian ngắn rồi chết hàng loạt. Trước khi chết thỏ giãy dụa, quay vòng, máu hộc ra ở mồm, mũi; gan sưng to, bở; vành tim, phổi, khí quản xuất huyết. Bà con cần chủ động tiêm phòng bằng vắc xin Bại huyết với liều 1ml/con lúc thỏ đạt 2 tháng tuổi. Đối với thỏ sinh sản, tiêm định kỳ 6-8 tháng/lần.

Bệnh Ghẻ thỏ

Là bệnh ký sinh trùng ngoài da rất phổ biến, gây tác hại lớn trong chăn nuôi thỏ. Bệnh ghẻ thể hiện ở hai dạng:

Ghẻ đầu: Do loài ghẻ ký sinh gây bệnh ở mí mắt, mũi, mép, có khi lan sang cả cổ, gáy và thường lây truyền sang móng chân, gót chân, da vùng hậu môn và cơ quan sinh dục.

Ghẻ tai: Do loài ghẻ ký sinh gây bệnh ở trong lổ tai, vành tai.

Triệu chứng: Thỏ ngứa, rụng lông và đóng vảy. Lúc đầu ở các điểm bị ghẻ thấy rụng lông, sau đó thấy các vảy rộp trắng xám, dày cộp lên và cứng lại, nhiều khi dưới lớp vảy có mủ do bị viêm da kế phát. Khi bị ghẻ con vật thường khó chịu, không yên tĩnh, kém ăn, gầy dần và chết.

Phòng trị: Ở những cơ sở nuôi thỏ đã có ghẻ phải thường xuyên kiểm tra từng con ở những điểm hay mắc ghẻ. Thỏ mắc bệnh phải tiến hành cách ly, định kỳ sát trùng chuồng trại và dụng cụ chăn nuôi. Khi thỏ mắc bệnh thì dùng Ivermectin tiêm 0,25 ml/kg thể trọng.

                                                            Nguyễn Minh Đức