[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Ba năm qua Hội Nông dân xã Hành Phước, huyện Nghĩa Hành (Quảng Ngãi) đã triển khai mô hình “Ngân hàng heo giống” cho người nghèo, có hoàn cảnh khó khăn bằng 100% kinh phí từ nguồn Hội Nông dân thực hiện xã hội hóa. Đến nay, mô mình đã phát huy hiệu quả tại địa phương, nhân rộng sinh kế và giảm nghèo bền vững.

Người dân thoát nghèo nhờ được hỗ trợ sinh kế phù hợp

Tạo sinh kế từ mô hình chăn nuôi

Từ năm 2022, gia đình chị Trần Thị Bích Hoa (23 tuổi), thôn Hòa Thọ, xã Hành Phước được Hội Nông dân xã hỗ trợ 1 con heo giống sinh sản từ mô hình “Ngân hàng heo giống”. Nhờ được tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật nuôi và vệ sinh thú y khoa học, heo giống của gia đình chị đã sinh sản được 3 lứa, 27 con heo con, hiện heo giống mẹ đang mang thai lứa thứ 4.

Chị Hoa cho biết, chị đã bán được gần 14 triệu đồng tiền heo con và trả lại 1 con giống theo cam kết ban đầu với Hội Nông dân xã để tiếp tục hỗ trợ cho hội viên khác.

“Khi được hỗ trợ heo tôi rất lo lắng vì trước giờ chưa có kinh nghiệm chăn nuôi, nhưng được cán bộ Hội Nông dân, cán bộ thú ý xã tận tình động viên, hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc, cộng với quyết tâm thoát nghèo của gia đình, tôi đã nuôi thành công. Giờ tôi đã tự tin với kiến thức chăn nuôi của mình, tôi sẽ tiếp tục tăng đàn để cải thiện thu nhập cho gia đình”, chị Hoa cho biết.

Đối với chị Phạm Thị Bé (41 tuổi), thôn Hòa Vinh, xã Hành Phước thì cho rằng, vào mùa mưa lũ, vùng thuần nông ven sông Vệ như xã Hành Phước, thường xuyên xảy ra ngập úng, không thể trồng hoa màu, lúc này chăn nuôi sẽ mang về nguồn thu nhập chính và giải quyết được công lao động của nhà nông. Vì vậy, cuối năm 2023, gia đình chị nhận heo giống và chuyển nuôi thịt để bán heo hơi lấy lãi và mua lại một con giống sinh sản khác.

“Trước đây tôi chỉ nuôi bò, giờ mở rộng chuồng trại nuôi thêm heo, tăng thêm thu nhập, có tiền chăm lo cho mẹ già gần 90 tuổi và 2 con đang tuổi ăn tuổi học, gia đình tôi đã thoát hộ cận nghèo vào năm 2023”, chị Bé cho hay.

Cái thuận lợi nhất khi tham gia “Ngân hàng heo giống” so với các mô hình, chương trình khác là trong thời gian nuôi, người nuôi có thể linh động trao đổi, mua bán, chuyển qua nuôi thịt… chỉ cần đáp ứng được điều kiện trong vòng 12 tháng trả lại một con giống sinh sản chất lượng.

Nhân rộng mô hình “Ngân hàng heo giống”

Xuất phát từ thực tế của của địa phương, năm 2022, Hội Nông dân xã Hành Phước đã thành lập mô hình “Ngân hàng heo giống”, hỗ trợ hội viên nông dân là hộ nghèo, có hoàn cảnh kinh tế gia đình khó khăn từ nguồn kinh phí xã hội hóa thông qua tổ chức Giải bóng chuyền truyền thống tranh cúp “Bông lúa vàng” dịp tết Nguyên đán hằng năm.

Vào năm 2022, khi thành lập mô hình chỉ có 21 con giống được trao, thì đến nay đã tăng lên 77 con. Sau 3 năm tổng kết mô hình cho thấy, hội viên nông dân nghèo, khó khăn ở xã sau khi được hỗ trợ chăn nuôi làm sinh kế ban đầu đã tận dụng được nông sản, các chế phụ phẩm nông nghiệp của gia đình để mang lại thu nhập tại hộ gia đình. Đồng thời, Hội Nông dân xã đã phối hợp tổ chức 4 buổi tập huấn cho hộ nuôi về quy trình chăm sóc, nuôi dưỡng, quản lý đàn vật nuôi, kiểm tra hỗ trợ điều trị heo bị bệnh, tiêm vắc xin miễn phí cho các hộ tham gia mô hình.

Bà Võ Thị Vui, Chủ tịch Hội Nông dân xã Hành Phước cho biết, theo kế hoạch đến năm 2025, Hội huy động xã hội hóa, đợt 1 trước Tết Nguyên đán Ất Tỵ hỗ trợ 15 con và đợt 2 sau khi tổ chức Giải bóng chuyền truyền thống cúp “Bông lúa Vàng” trao tiếp 10 con heo giống sinh sản cho hội viên nông dân có hoàn cảnh khó khăn, với mức 1 con/hộ.

Cùng với đó, Hội tiếp tục chủ trì, phối hợp với đơn vị liên quan duy trì, phát triển mô hình, mở các lớp bồi dưỡng, tập huấn, chuyển giao ứng dụng khoa học công nghệ trong chăn nuôi. Khuyến khích các hộ nông dân đầu tư vào chăn nuôi theo định hướng phát triển nông nghiệp của địa phương. Quan tâm thăm hỏi quá trình chăm sóc heo của các hộ để kịp thời hỗ trợ điều trị nếu heo bị bệnh hoặc gặp rủi ro ngoài ý muốn.

Phó Chủ tịch Hội Nông dân huyện Nghĩa Hành Lê Thị Nhật cho biết: “Mô hình “Ngân hàng heo giống” của Hội Nông dân xã Hành Phước là một mô hình sinh kế có tính bền vững, phát huy hiệu quả lâu dài cần được nhân rộng. Ngân hàng heo giống phù hợp với điều kiện địa lý, hỗ trợ xóa đói giảm nghèo ở địa phương. Với những hộ nghèo, cận nghèo, ngoài trồng lúa và các loại cây rau màu, các phụ phẩm nông sản nếu không tận dụng để chăn nuôi thì sẽ bị bỏ đi, gây lãng phí và ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, gần đây chăn nuôi heo gặp nhiều rủi ro do dịch bệnh, vì vậy các hộ nuôi phải xây dựng chuồng trại đảm bảo, thực hiện tốt các quy định phòng dịch, đảm bảo phòng chống dịch bệnh hiệu quả”.

Như Đồng