[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Theo số liệu từ Cục Chăn nuôi, sản lượng thức ăn công nghiệp ước đạt 20 triệu tấn (giảm 2,4% so với năm 2022). Trong đó, thức ăn cho lợn đạt 11,15 triệu tấn (chiếm khoảng 55,7%), thức ăn cho gia cầm đạt khoảng 8,17 triệu tấn (chiếm khoảng 40,8%), còn lại là thức ăn cho vật nuôi khác (chiếm khoảng 3,4%).

Sản xuất thức ăn chăn nuôi tại Tập đoàn Mavin

Giá các nguyên liệu TĂCN đều giảm

Trong năm 2023, giá các nguyên liệu thức ăn chăn nuôi chính đều giảm so với năm 2022, cụ thể: ngô hạt 7,76 nghìn đồng/kg (giảm 12,5%); khô dầu đậu tương 14,1 nghìn đồng/kg (giảm 3,1%); DDGS 9,24 nghìn đồng/kg (giảm 7,6%); cám mì 6,87 nghìn đồng/kg (giảm 1,9%); cám gạo chiết ly 6,19 nghìn đồng/kg (giảm 1,7%). Tuy nhiên, so với năm 2022 giá các nguyên liệu chính trong năm 2023 vẫn cao hơn từ 32,4% đến 45,6% so với giai đoạn trước dịch Covid-19 (năm 2020).

Bảng 1. Giá nguyên liệu TĂCN và giá TĂCN hỗn hợp trung bình  năm 2020-2023

Nguồn: Cục Chăn nuôi

Mặc dù giá nguyên liệu TĂCN trung bình cả năm 2023 giảm so với năm 2022, nhưng giá TĂCN hỗn hợp hoàn chỉnh cho lợn và gia cầm trung bình cả năm 2023 vẫn cao hơn 0,7-3,5% so với năm 2022 và cao hơn 44,8% so với giai đoạn trước dịch Covid-19 (năm 2020). Nguyên nhân chủ yếu do giá TĂCN hoàn chỉnh chỉ được điều chỉnh giảm giá kể từ tháng 6/2023 đến nay (khoảng 6 đợt điều chỉnh giảm giá nhưng mức giảm mỗi đợt không nhiều).

Việt Nam chi 6,8 tỷ USD nhập khẩu nguyên liệu TĂCN

Ước tính cả năm 2023, nước ta nhập khẩu 16,8 triệu tấn nguyên liệu TĂCN (tương đương 6,8 tỷ USD) (chưa bao gồm nguyên liệu nguồn gốc từ động vật), trong đó một số nguyên liệu nhập khẩu chính: ngô hạt 7 triệu tấn (tương đương 2,1 tỷ USD); khô dầu các loại 4,9 triệu tấn (tương đương 2,4 tỷ USD); lúa mì + lúa mạch 1,4 triệu tấn (tương đương 453 triệu USD); DDGS 1,15 triệu tấn (tương đương 394 triệu USD); cám các loại 474 nghìn tấn (tương đương 110 triệu USD); tấm + gạo 414 nghìn tấn (tương đương 145 triệu USD); đậu tương hạt 343 nghìn tấn (tương đương 226 triệu USD); thức ăn bổ sung 527 nghìn tấn (tương đương 574 triệu USD).

Còn tình trạng vi phạm trong lĩnh vực TĂCN

Đối với TĂCN sản xuất trong nước: Cục Chăn nuôi xử phạt vi phạm hành chính 3 đơn vị đối với các hành vi: bán hàng không có dấu hợp quy; không có biện pháp bảo quản nguyên liệu TĂCN theo khuyến cáo của tổ chức, cá nhân cung cấp; sản xuất TĂCN có chứa kháng sinh nhằm mục đích phòng bệnh cho vật nuôi không phải ở giai đoạn con non để xử lý theo quy định.

Đối với TĂCN nhập khẩu: Cục Chăn nuôi đã xử phạt vi phạm hành chính đối với 10 đơn vị (Trong đó, 04 đơn vị nhập khẩu TĂCN có chất lượng không phù hợp với tiêu chuẩn đã công bố áp dụng; 01 đơn vị nhập khẩu TĂCN có hàm lượng, định lượng chỉ tiêu an toàn cao hơn mức tối đa so với quy định trong quy chuẩn kỹ thuật; 01 đơn vị nhập khẩu TĂCN chưa được công bố thông tin sản phẩm trên Cổng thông tin điện tử của Bộ NN&PTNT và 04 đơn vị có hành vi cố ý sửa chữa làm sai lệch thông tin trong hồ sơ đăng ký kiểm tra xác nhận chất lượng TĂCN nhập khẩu trên Cổng thông tin một cửa quốc gia); đồng thời đã lập Biên bản vi phạm hành chính đối với những đơn vị này để xử lý theo quy định.

Bên cạnh đó, từ cuối năm 2022, Cục Chăn nuôi tiến hành kiểm tra và lấy mẫu TĂCN để kiểm tra chất lượng tại một số đơn vị sản xuất TĂCN. Phát hiện 02 đơn vị có hành vi sản xuất TĂCN có chất lượng không phù hợp với tiêu chuẩn đã công bố áp dụng, Cục Chăn nuôi đã lập Biên bản vi phạm hành chính và ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với 02 đơn vị này (Quyết định được ban hành vào đầu năm 2023).

Tuy nhiên, theo Cục Chăn nuôi, công tác thanh tra hiện nay cũng gặp một số khó khăn do hoạt động thanh tra phải tạm dừng vì Luật Thanh tra 2022 có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/7/2023, nhưng Nghị định quy định về cơ quan thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành và hoạt động của cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành lại chưa được ký ban hành, nên không thể thành lập được Đoàn thanh tra.

Hiện nay, việc tiếp nhận và giải quyết hồ sơ đăng ký kiểm tra xác nhận chất lượng thức ăn chăn nuôi nhập khẩu được thực hiện qua hệ thống một cửa quốc gia (100% số hồ sơ); triển khai thủ tục cấp phép về nhập khẩu tinh, giống của các công ty hoạt động trong lĩnh vực chăn nuôi; phân tích mẫu dịch vụ và xác nhận chất lượng TĂCN nhập khẩu; đăng ký công nhận tiến bộ kỹ thuật lĩnh vực chăn nuôi…

Đỗ Hà