Tiêm phòng sớm ở trại ấp để bảo đảm chất lượng và sức khỏe cho gà con là những thuận lợi đã được biết rõ và đang được áp dụng rộng rãi trong vài thập niên gần đây.

Tuy nhiên, điều kiện lý tưởng để ấp trứng cũng là môi trường thuận lợi cho sự phát triển của các vi sinh vật gây bệnh (vi khuẩn, vi-rút và nấm), do đó giữ vệ sinh tốt là yếu tố then chốt dẫn đến thành công của bất kì trại ấp nào. Nên nhớ rằng việc tiêm phòng có thể tạo ra đường xâm nhập cho các yếu tố gây bệnh đi vào trứng hay gà con, vì thế quy trình tiêm phòng cần được kiểm soát chặt chẽ trong khâu vệ sinh nếu trại ấp muốn cung cấp cho khách hàng các gà con có chất lượng tốt nhất.

Vắc-xin nhiễm khuẩn có thể là nguyên nhân làm giảm tỉ lệ ấp nở và tăng tỉ lệ chết ở gà con

GIỮ SẠCH TRỨNG

Vệ sinh trại ấp nên bắt đầu trước tiên từ trại gà giống. Vì trứng vừa được đẻ ra, đã nhanh chóng tiếp xúc với các vi sinh vật trên sàn, chất độn chuồng hay trên các máng đựng trứng và do đó mầm bệnh có thể bám vào vỏ trứng. Ngoài ra dùng tay trần chưa rửa sạch để di chuyển trứng đến các ngăn, máng hay thùng các-tông cũng có thể là nguyên nhân làm gia tăng số lượng vi sinh vật hiện diện trên trứng khi đang bảo quản và vận chuyển trứng này sang trại ấp. Cuối cùng, cũng có khả năng xảy ra sự vấy nhiễm vào trứng từ loài gặm nhấm, chim hoang dã, ruồi và các côn trùng khác.

Nếu quá trình vận chuyển đến trại ấp không cẩn thận và tạo ra các vết nứt trên trứng, sẽ tạo cơ hội cho các vi sinh vật xâm nhập vào môi trường phát triển lý tưởng bên trong.

Do đó, nên vận chuyển trứng đến trại ấp với điều kiện an toàn nhất có thể. Bắt buộc phải kiểm soát nhiệt độ trong suốt quá trình này và cả quá trình bảo quản (cả trong trại giống và trong trại ấp) vì khi thay đổi nhiệt độ có thể làm trứng bị ẩm, tăng nguy cơ phát triển của vi khuẩn và tạo điều kiện thuận lợi cho sự xâm nhập qua vỏ can-xi. Nhiệt độ bảo quản tốt nhất là 20oC trong khu vực sạch và khử trùng.

Mục đích là để ấp trứng với số lượng vi sinh vật vấy nhiễm trên bề mặt ít nhất, đặc biệt là trứng được tiêm chủng bằng đường tiêm trứng (in ovo).

CHUẨN BỊ VẮC-XIN

Vắc-xin nhiễm khuẩn có thể là nguyên nhân làm giảm tỉ lệ ấp nở và tăng tỉ lệ chết ở gà con. Các vắc-xin đường tiêm trứng (in ovo), tiêm dưới da hay tiêm bắp nên được tiệt trùng để ngăn ngừa sự xuất hiện của tác nhân gây bệnh vào trứng hay gà con. Do đó, các vắc-xin này nên được dự trữ và chuẩn bị trước khi tiêm phòng một cách chuẩn xác để giúp cho gà con có được mức bảo vệ tối ưu.

Nếu chủng ngừa đồng thời vắc-xin đường tiêm trứng (in ovo) và vắc-xin sử dụng lúc một ngày tuổi, hai loại vắc-xin này nên được bảo quản và có khu vực chuẩn bị vắc-xin ở hai nơi khác nhau nhằm tránh các tai nạn đáng tiếc có thể xảy ra do sử dụng sai.

Môi trường pha loãng cũng có khả năng là nguồn lây lan mầm bệnh, do đó nên cẩn thận trong quá trình chuẩn bị trước khi sử dụng vắc-xin. Khu vực thực hiện công đoạn này không nên có nhiều đường qua lại và chỉ một người có phận sự được phép ra vào.

Các bước vệ sinh nên được thực hiện như sau:

• Rửa và làm khô tay hoàn toàn trước khi chuẩn bị pha vắc-xin
• Đeo kính an toàn và găng tay
• Phun và lau bề mặt khu vực chuẩn bị vắc-xin bằng rượu trước mỗi lần thực hiện
• Sử dụng xy-lanh và kim tiêm khác nhau cho mỗi vắc-xin, chỉ sử dụng một lần và dùng đúng kích cỡ (dùng kim 18g 3,6cm và xy-lanh 20cm³)
• Lau tất cả những điểm tiếp xúc trên kim tiêm với rượu trước khi dùng
• Làm khô hoàn toàn ống thuốc tiêm và hai tay bằng khăn giấy sạch trước khi mở lọ đựng vắc-xin
• Không bao giờ chạm kim tiêm bằng ngón tay
• Lập lịch trình vệ sinh khu vực chuẩn bị vắc-xin hằng ngày, hằng tuần và hằng tháng

Bể làm ấm vắc-xin thường là nguồn lây lan mầm bệnh, do đó nên được làm sạch và giữ khô ráo trong suốt quá trình chưa sử dụng. Khi dùng, bể nên được làm đầy với nước cất, không bao giờ được dùng nước máy. Nên sử dụng một số loại gáo múc nước vô trùng khi lấy ống đựng vắc-xin ra khỏi bể, chứ không được dùng tay. Ngoài ra, có thể cho thêm 200ppm dung dịch chlorine (15ml dung dịch 5% cho mỗi gallon nước). Nếu muốn làm lạnh vắc-xin đã pha, có thể cho thêm đá vào bể.

Nếu có bất kì sai sót hay vấn đề trong khâu chuẩn bị vắc-xin, nên loại bỏ các yếu tố này, bao gồm cả vắc-xin nếu có liên quan. Một sai lầm phổ biến là dung dịch thường tràn ra ngoài ống đựng vắc-xin trong quá trình súc: nếu xảy ra, nên loại bỏ dung dịch đang súc này, kim tiêm / xy-lanh và ống đựng rỗng ngay lập tức. Không được thêm dung dịch vào rồi súc tiếp.

Cuối cùng, nên giữ hồ sơ chính xác ghi lại số hiệu vắc-xin, dung dịch pha loãng và chi tiết quá trình chuẩn bị, kể cả ngày, giờ, người thực hiện và cách sử dụng cuối cùng của vắc-xin.

QUÁ TRÌNH TIÊM CHỦNG

Quá trình chuẩn bị vắc-xin không bị nhiễm khuẩn giúp đảm bảo các dụng cụ đường tiêm trứng (in ovo ) vệ sinh và tiệt trùng

Quá trình chuẩn bị vắc-xin không bị nhiễm khuẩn có lẽ là yếu tố quan trọng nhất đối với vắc-xin đường tiêm trứng (in ovo ). Tuy nhiên, quy trình thực hiện cũng là một điểm quản lý trọng yếu. Nên cẩn thận trong từng bước thực hiện từ khi để dung dịch vắc-xin vào máy tiêm trứng (in ovo ) cho đến quy trình khởi động và tắt máy, và bảo đảm đi theo đúng trình tự hướng dẫn của nhà sản xuất vắc-xin.

Khi hết sử dụng máy tiêm trứng, tất cả các bộ phận chứa vắc-xin của máy nên được làm sạch (bằng rượu, chất vệ sinh, chất lau rửa, nước cất) và úp ngược qua đêm để làm ráo các bộ phận này. Chú ý là phải để hộp nhỏ giọt, dụng cụ tiêm và cốc hút chân không ở phía trên.

Nếu tiêm phòng các vắc-xin tiêm dưới da hay tiêm bắp vào lúc gà một ngày tuổi bằng máy tiêm tự động, dụng cụ nên được vệ sinh trước khi tiến hành. Dung dịch vắc-xin đã pha nên đặt đúng vị trí vào máy và toàn bộ máy nên được kiểm tra chính xác trước khi sử dụng. Kim tiêm nên được thay sau khi tiêm phòng cho 1.000 gà con hay ngay lập tức nếu kim bị cùn hay cong. Dụng cụ nên sử dụng chính xác và hoàn toàn sạch sẽ, an toàn và vận hành tốt cho đến cuối ngày tiêm phòng.

Các vắc-xin dùng cho gà con một ngày tuổi nên được sử dụng trong vòng 45 phút sau khi pha.

Nếu vắc-xin được dùng dưới dạng phun, nên sử dụng nước cất để pha vắc-xin ở nhiệt độ phòng (22oC). Nước ấm có thể gây ra ảnh hưởng xấu cho khả năng tồn tại của các thành phần trong vắc-xin còn nước lạnh có thể làm lạnh gà con.

KẾ HOẠCH VỆ SINH

Tất cả trại ấp nên có một kế hoạch vệ sinh cụ thể. Vệ sinh và quy trình thực hiện nên theo tiêu chuẩn được thiết kế sẵn và tiêu chuẩn này phải có các phương pháp hướng dẫn cách chuẩn bị và thực hiện tiêm phòng, không phân biệt vắc-xin đó tiêm bằng đường nào.

Tiếp tục tiến hành đánh giá sự hiện diện của mầm bệnh trong trại ấp cũng là một bước cần thiết để cho điểm và cải thiện tình trạng vệ sinh. Mức độ bào tử nấm cao, ví dụ như nấm Aspergillus , thường chỉ ra rằng trại ấp có vấn đề về vệ sinh, bảo trì và / hay cách thiết kế hệ thống thông gió trong trại.

Xu hướng tương lai là trại ấp sẽ ngày càng sử dụng nhiều hơn các vắc-xin đường tiêm trứng hay vắc-xin một ngày tuổi. Nếu các trại ấp có thể duy trì một chương trình vệ sinh phù hợp, bao gồm cả quy trình chuẩn bị và sử dụng vắc-xin, thì sức khỏe gia cầm có thể được cải thiện.

Bài báo này được đăng trên tạp chí “Poultry International

Nguồn tin: Ceva Việt Nam