Rỉ mật có thể là một nguyên liệu độc đáo bổ sung giá trị to lớn vào khẩu phần thức ăn cho heo con, chỉ khi người sử dụng biết tiềm năng và biết xử lý những đặc tính của nó.

Rỉ mật đường làm từ củ cải đường hoặc mía đường, là một nguyên liệu đủ phổ biến trên khắp thế giới. Trên thực tế, nó là một nguyên liệu không thể sử dụng được trong khẩu phẩn ăn của động vật nhai lại, và có lẽ việc không sử dụng rộng rãi này đã loại bỏ nó khỏi khẩu phần ăn cho các loài khác nói chung và khẩu phần ăn cho heo nói riêng

Trước đây, khi độ ngọt trong khẩu phần ăn của heo con được ưu tiên cao hơn so với hiện nay thì rỉ mật đường đã được sử dụng như một chất thay thế ít tốn kém hơn so với đường. Nhưng sự ra đời của các chất tạo ngọt đã loại bỏ cơ hội cuối cùng này để rỉ mật đường có mặt trong khẩu phần ăn hiện nay của heo con.

Rỉ mật có nhiều đặc tính gây khó khăn khi sử dụng. Đầu tiên, nó không khô cũng không lỏng, nó là một dạng bán nhớt , kết tinh ở nhiệt độ lạnh. Vì vậy, nó không những cần bể để bảo quản và phun vào thức ăn trong khi trộn mà còn cần một hệ thống sưởi để ngăn chặn nó bị kết tinh lại.

Rỉ mật được sử dụng với liều dùng cao mục đích để làm thức ăn có vị ngọt hơn nhưng nó cũng làm viên cám dễ vỡ, một điều hoàn toàn không mong muốn với người sử dụng. Ngoài ra, màu viên cám sẽ tối hơn – hậu quả khi sử dụng rỉ mật đường ở mức cao – có thể làm viên cám như bị cháy, và nhiệt độ cao thực sự có thể làm cháy được viên cám chứa rỉ mật đường có hàm lượng cao.

Ít quan trọng hơn, rỉ mật đường có xu hướng làm tối màu phân gia súc, làm cho “có thể thấy được” nhiều thành phần khác trong nó và do đó có thể cảnh báo người xử lý.

Ngoài ra, quá nhiều đường ( rỉ mật đường chứa đường, glucose và fructose ở trạng thái cân bằng) sẽ gây ra nhuận tràng ở động vật, trong chăn nuôi vấn đề phân mềm được coi là một (sai lầm) nguyên nhân đầu tiên gây bệnh tiêu chảy, tuy rằng rỉ mật được tìm thấy ít hơn. Rỉ mật đường chứa quá nhiều Kali (một chất dinh dưỡng giống như thuốc nhuận tràng) và có hại đã bị từ chối từ lâu, nhưng mối nguy hiểm trong nhận thức vẫn còn. Trên thực tế, thức ăn có đậu nành chứa hàm lượng Kali cao được yêu cầu không hoặc không được sử dụng trong khẩu phần ăn của heo con.

Làm thế nào để có số liệu của Lactose?

Để hiểu làm thế nào rỉ mật đường có thể bổ sung thêm giá trị trong khẩu phần ăn của heo con, chúng ta cần phải xác định heo con cần và đáp ứng tuyến tính với lượng lactose trong khẩu phần thức ăn ban đầu của họ. Điều này được khẳng định tại Đại học bang Ohio (Bảng 1).

Sau cùng, lượng lactose vẫn là chủ yếu, nếu không chỉ có đường trong sữa heo nái. Do đó, khẩu phần ăn sau cai sữa truyền thống có hàm lượng lactose cao. Nó cũng chỉ là một thành phần dinh dưỡng/ chất dinh dưỡng có tính nhuận tràng.

Nhưng heo con không phải chỉ cần đường lactose. Chúng đáp ứng tốt với nhiều loại đường đơn giản khác nhau, một thứ được biết tới từ những năm 1950 và được chứng minh bằng các thuật ngữ thương mại/ thông thường hơn vào cuối những năm 1990 tại Đại học bang Kansas (Hình 1)

Do đó, lợi ích đầu tiên mà rỉ mật đường mang lại ở khẩu phần ăn của heo con sau cai sữa là sự tự do về nhu cầu sử dụng lactose. Điều này đặc biệt ở những vùng có sản phẩm sữa đắt tiền hoặc không có. Trên thực tế, rỉ mật đường có thể thay thế 100% đường lactose mà không gặp vấn đề gì, miễn là nó được thực hiện chính xác (Hình 2)

Lợi ích của vị ngọt

Chúng ta không nên loại bỏ vai trò của việc cung cấp một khẩu phần ăn có vị ngọt cho heo con. Xét cho cùng, vị ngọt có liên quan với khẩu phần ăn năng lượng cao. Do đó, người ta có thể lập luận một cách hợp lý rằng một khi nguyên liệu ngọt như rỉ mật đường được sử dụng ở nồng độ cao thì các vị ngọt nhân tạo khác có thể trở nên dư thừa. Xem xét chi phí của các hương vị hiện nay, đây không phải là một giả thiết tồi để kiểm tra. Và đối với những người tranh luận rằng khẩu phần ăn hiện nay không chỉ là hương vị, có thể nhớ rằng khẩu phần ăn dựa vào rỉ mật được đặc trưng bởi một mùi thơm khác nhau của “Caramen” có vẻ hấp dẫn đối với heo con. Biểu hiện này trong quá trình phản ứng Maillard trong khẩu phần ăn heo con vẫn là một khía cạnh đang chờ xác nhận, mặc dù các bằng chứng thương mại đang ủng hộ quan điểm này.

Bụi cám có thể là một lợi thế

Khẩu phần ăn có rỉ mật cao dẫn đến bụi cám nhiều hơn, do các viên cám dễ vỡ hơn, là một lợi thế, không phải là một khía cạnh tiêu cực. Vấn đề đã được tạo ra bởi kết quả giải thích sai các thử nghiệm được tiến hàng trên những con heo nặng cân hơn và sau đó ngoại suy với heo cai sữa. Trên thực tế, một nghiên cứu khác chỉ ra rằng heo con thích thức ăn viên mềm – ngay cả khi có quá nhiều chất béo – so với những viên cứng, sạch, hoàn hảo mà tất cả chúng ta đều thích nhìn thấy trong khẩu phần ăn. Và, khẩu phần có chứa rỉ mật sẽ làm viên mềm, ngon và dính. Khía cạnh cuối cùng này đã bị bỏ qua nhưng nó đã được công nhận rỗng rãi bởi các khẩu phần dinh dưỡng trước đó.

Heo cai sữa (hoặc lần đầu tiên ăn thức ăn tập ăm) sẽ ăn bất cứ thứ gì dính vào mõm sau khi chúng tiếp xúc bằng cách đẩy nó ra xung quanh. Nó thậm chí còn hoạt động tốt hơn nếu cho ăn đúng bữa.

Tác động của nhuận tràng

Đối với tác động của việc nhuận tràng, nó vẫn còn đó và còn trở nên tồi tệ hơn khi sử dụng lượng rỉ mật ở liều cao. Việc rò rỉ ruột (nước xâm nhập vào ruột do thẩm thấu) không có hại, nhưng một số người thích chất phân cứng hơn trên lượng thức ăn ăn vào nhiều và tăng trưởng tốt. Cả hai đều không thể đạt được trừ khi chi phí thức ăn lớn. Tuy nhiên, việc loại bỏ kháng sinh khiến khẩu phần ăn hiện nay bị loại bỏ hàm lượng lactose như trước đây của họ và như thế bất kỳ sự thay thế bằng rỉ mật sẽ không mang lại bất kỳ sự thay đổi đáng kể nào trong phân, trừ khi lượng thức ăn tăng. Cùng với sự thay đổi màu sắc của phân, là một chủ đề chúng ta cần trao đổi lại với những người chăn nuôi heo và đặc biệt là bác sĩ thú y, những người mong muốn sự an toàn (phân cứng) hơn là xin lỗi (vẫn do phân mềm gây nên tiêu chảy và gây bệnh). Điều đó không giúp được gì cho hầu hết các trường đào tạo thú y, nhưng một vài khóa học về dinh dưỡng trong chương trình học, trong khi dinh dưỡng đóng vai trò chính về kinh tế, cũng như sức khỏe và phúc lợi động vật.

Đầu tư vào thiết bị xử lý rỉ mật

Đầu tư ban đầu vào thiết bị xử lý rỉ mật đường nên được cân nhắc với lợi ích tiềm năng mang lại. Sẽ dễ dàng hơn khi nhà máy thức ăn chăn nuôi hoạt động vì lợi ích của một máy tích phân. Nó là ít hơn khi thức ăn như được bán trên thị trường mở vì đội ngũ kỹ thuật / bán hàng sẽ cần trao đổi lại với người sản xuất, trong khi đội ngũ quản lý sẽ phải chuẩn bị để chia sẻ một số tiền lãi với khách hàng của họ – điều mà không phải lúc nào nhà máy sản xuất thức ăn thương mại mong muốn.

Mức độ sử dụng rỉ mật càng cao, tốc độ hoàn vốn đầu tư ban đầu càng nhanh và tiết kiệm chi phí càng cao. Nhưng, mọi thứ có thể đi sai ở bất kỳ giai đoạn nào, vì vậy nhân viên sẽ chỉnh sửa từ những thứ chưa biết, với chi phí sở hữu từ lợi ích sở hữu.

Rỉ mật có thể và nên trở thành một nguyên liệu chính được sử dụng ở hàm lượng cao trong khẩu phần ăn cho heo con. Lý do tại sao nó không có bởi vì nó đòi hỏi sự mạo hiểm trong công việc. Điều này không đến dễ dàng, nhưng khi được thực hiện chính xác, nó sẽ có hiệu quả.

Biên dịch: ACARE VN TEAM