• Năm 2022, ngành chăn nuôi lợn thế giới chịu nhiều áp lực từ chi phí nguyên liệu thức ăn chăn nuôi cao, trong khi dịch tả lợn châu Phi vẫn lây lan tại nhiều nơi và nhu cầu của Trung Quốc chậm lại.
• Năm 2023, dự đoán nhập khẩu thịt lợn của Trung Quốc sẽ tăng trở lại khi các biện pháp kiểm soát Covid được nới lỏng và nhu cầu tăng lên, mặc dù khối lượng dự kiến sẽ không bằng với năm 2021.
• Giá lợn hơi trong nước đã có dấu hiệu chững lại, không còn giảm thêm nữa khi thị trường đang có sự điều tiết chờ nhu cầu thị trường tăng trong dịp lễ tết cuối năm.
• Trong 11 tháng năm 2022, xuất nhập khẩu thịt và sản phẩm từ thịt của Việt Nam giảm.

THẾ GIỚI

Hoa Kỳ: Trong năm 2022, ngành chăn nuôi lợn thế giới chịu nhiều áp lực từ chi phí nguyên liệu thức ăn chăn nuôi cao, trong khi dịch tả lợn châu Phi vẫn lây lan tại nhiều nơi và nhu cầu của Trung Quốc chậm lại. Giá lợn nạc tại Hoa Kỳ có xu hướng giảm kể từ tháng 7/2022 đến nay. Trong tháng 12/2022, xu hướng giảm giá tiếp tục diễn ra trong 15 ngày đầu tháng, sau đó giá tăng nhẹ trở lại. Ngày 26/12/2022, giá lợn nạc tại Chicago, Hoa Kỳ giao kỳ hạn gần ở mức 87,92 UScent/ lb, tăng 5,8% so với cuối tháng 11/2022 và tăng 5,6% so với cùng kỳ năm 2021.

Diễn biến giá lợn nạc tại Hoa Kỳ từ đầu năm 2022 đến nay (ĐVT: UScent/lb)

Nguồn: cmegroup.com

EU: Theo dự báo mới nhất của Ủy ban châu Âu, sản lượng thịt lợn của EU sẽ giảm 1%/năm trong 10 năm từ 2022 – 2032, tương đương giảm 2,2 triệu tấn trong cả giai đoạn này. Dự báo mức tiêu thụ thịt lợn của EU sẽ giảm 0,4%/năm, từ 32,4 kg/người năm 2022 xuống 31,1 kg/người năm 2032, giảm 4% trong cả giai đoạn này.

Xuất khẩu thịt lợn dự kiến sẽ giảm khi chăn nuôi của Trung Quốc phục hồi, với năng suất sẽ phục hồi sớm hơn dự kiến ban đầu, do đó làm giảm đáng kể sự phụ thuộc vào nhập khẩu, mặc dù dịch tả lợn châu Phi (ASF) vẫn tiếp tục bùng phát. Giá thịt lợn dự kiến sẽ vẫn ở mức thấp sau khi tăng đột biến trong năm 2022. Tuy nhiên, nhu cầu nhập khẩu của các nước tăng, dịch tả ASF tiếp tục bùng phát ở châu Á và sản xuất tại thị trường EU điều chỉnh có thể làm chậm quá trình giảm giá cho đến năm 2025. Giá thịt lợn tại thị trường EU dự kiến sẽ duy trì ở mức khoảng 1,50 Euro/kg từ năm 2025 đến năm 2032. Sản xuất thịt bò dự kiến sẽ giảm, tổng sản lượng thịt bò của EU được dự đoán sẽ tiếp tục giảm xuống 0,6 triệu tấn (giảm 9%) vào năm 2032 do đàn bò giảm 2,8 triệu con (giảm 9,1%).

Trung Quốc: Tại Trung Quốc, năm 2022 giá thịt lợn tại Trung Quốc biến động mạnh, giá lợn có xu hướng giảm kể từ tháng 10/2022 đến nay trong bối cảnh nước này nỗ lực tăng nguồn cung và ổn định giá thịt lợn. Theo Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia, để duy trì nguồn cung và ổn định giá cả, chính quyền Trung Quốc đã xuất 7 lô thịt lợn từ kho dự trữ quốc gia ra thị trường và kêu gọi chính quyền địa phương tăng cường giải phóng thịt lợn.

Theo số liệu của Cơ quan Hải quan Trung Quốc, trong 11 tháng năm 2022, Trung Quốc nhập khẩu 6,7 triệu tấn thịt (bao gồm cả nội tạng), với trị giá 28,89 tỷ USD, giảm 23,2% về lượng và giảm 2,5% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021, chủ yếu nhập khẩu từ Bra-xin, Hoa Kỳ, Niu Di-lân, Ác-hen-ti-na và Ô-xtrây-li-a. Các chủng loại thịt nhập khẩu của Trung Quốc chủ yếu là thịt trâu, bò, thịt lợn và thịt gia cầm.

Trong 11 tháng năm 2022, Trung Quốc nhập khẩu 2,45 triệu tấn thịt trâu, bò (HS 0201, 0202), với trị giá 16,32 tỷ USD, tăng 15% về lượng và tăng 16,4% so với cùng kỳ năm 2021, chủ yếu nhập khẩu từ Bra-xin, Ác-hen-ti-na, U-ru-goay, Hoa Kỳ, Úc… Kim ngạch nhập khẩu thịt trâu, bò của Trung Quốc từ các thị trường này đều tăng khá so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, Bra-xin là thị trường lớn nhất cung cấp thịt trâu, bò cho Trung Quốc trong 11 tháng năm 2022, chiếm 41,8% trong tổng trị giá nhập khẩu thịt trâu, bò của Trung Quốc với 6,82 tỷ USD, tăng 60,7% so với cùng kỳ năm 2021.

Trong khi đó, nhập khẩu thịt lợn của Trung Quốc trong 11 tháng năm 2022 có xu hướng giảm so với cùng kỳ năm 2021. 11 tháng năm 2022, Trung Quốc nhập khẩu 1,56 triệu tấn thịt lợn (HS 0203), trị giá 3,39 tỷ USD, giảm 55,9% về lượng và giảm 65,4% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021, chủ yếu nhập khẩu từ Tây Ban Nha, Bra-xin, Đan Mạch, Hà Lan, Hoa Kỳ, Chi lê… Kim ngạch nhập khẩu thịt lợn của Trung Quốc từ các thị trường này đều giảm mạnh so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, Tây Ban Nha là thị trường lớn nhất cung cấp thịt lợn cho Trung Quốc trong 10 tháng năm 2022, chiếm 27,4% trong tổng trị giá nhập khẩu thịt lợn của Trung Quốc, với 930,87 triệu USD, giảm 69,2% so với cùng kỳ năm 2021.

Trung Quốc cũng giảm nhập khẩu thịt gia cầm trong 11 tháng năm 2022. Trong 11 tháng năm 2022, Trung Quốc nhập khẩu 536 nghìn tấn thịt gia cầm, trị giá 1,28 tỷ USD, giảm 60,2% về lượng và giảm 59,2% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021, chủ yếu nhập khẩu từ Bra-xin, Hoa Kỳ, Thái Lan, Nga và Bê-la-rút.

Năm 2023, dự đoán nhập khẩu thịt lợn của Trung Quốc sẽ tăng trở lại khi các biện pháp kiểm soát Covid được nới lỏng và nhu cầu tăng lên, mặc dù khối lượng dự kiến sẽ không bằng với năm 2021. Các báo cáo ước tính rằng tổng nhập khẩu thịt lợn của Trung Quốc (bao gồm cả nội tạng) sẽ ổn định trong vài năm tới khoảng 2 triệu tấn/năm. Điều này có nghĩa là Trung Quốc sẽ tự túc khoảng 95%, đáp ứng mục tiêu an ninh lương thực của họ. Mặc dù vậy, Trung Quốc vẫn sẽ là nhà nhập khẩu thịt lợn lớn nhất thế giới. Nhập khẩu thịt lợn của Trung Quốc năm 2023 dự báo sẽ cao hơn so với năm 2022.

TRONG NƯỚC

Năm 2022, ngành chăn nuôi phải đối mặt với không ít khó khăn khi nguồn thức ăn và con giống phụ thuộc vào nhập khẩu, chưa kể những hạn chế trong hoạt động giết mổ, chế biến sản phẩm chăn nuôi cũng như việc kiểm soát dịch bệnh, an toàn vệ sinh thực phẩm… Tuy nhiên, các doanh nghiệp trong ngành chăn nuôi vẫn nỗ lực duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh, góp phần ổn định thị trường. Năm 2022, tăng trưởng sản xuất của ngành chăn nuôi khoảng 5-6%, sản lượng thịt các loại ước đạt 6,98 triệu tấn. Trong đó thịt lợn là 4,3 triệu tấn, thịt gia cầm trên 2 triệu tấn…

Giá lợn hơi duy trì ổn định trong nửa đầu năm 2022, ở mức trung bình 55.000 đồng/kg, sau đó tăng đáng kể trong tháng 7 và tháng 8/2022 và đạt mức cao nhất là 75.000 đồng/kg. Tuy nhiên mức giá này chỉ duy trì trong một thời gian ngắn, sau đó giá giảm trở lại. Giá thịt lợn hơi giảm khiến nhiều hộ chăn nuôi nhỏ lẻ đối mặt với nguy cơ thua lỗ.

Trong tháng 12/2022, giá lợn hơi trên cả nước tiếp tục xu hướng giảm, hiện giá lợn hơi trên cả nước dao động trong khoảng 51.000- 54.000 đồng/kg, giảm 1.000-2.000 đồng/ kg so với cuối tháng 11/2022. Tới cuối năm 2022, giá lợn hơi đã có dấu hiệu chững lại, không còn giảm thêm nữa. Điều này cho thấy thị trường đang có sự điều tiết chờ tín hiệu để điều chỉnh tăng giá trở lại từ dịp Tết Dương lịch nhờ nhu cầu tăng lên. Dự báo, giá lợn hơi tăng trở lại nhưng mức tăng sẽ không đột biến như dịp Tết của các năm trước.

Về xuất khẩu: Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, trong 11 tháng năm 2022, Việt Nam xuất khẩu được 16,58 nghìn tấn thịt và sản phẩm thịt, trị giá 73,23 triệu USD, giảm 6,3% về lượng, nhưng tăng 4,5% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021. Thịt và sản phẩm thịt của Việt Nam được xuất khẩu chủ yếu sang các thị trường thuộc khu vực châu Á, trong đó xuất khẩu sang thị trường Hồng Kông là nhiều nhất, chiếm 50,3% tổng kim ngạch xuất khẩu thịt và các sản phẩm thịt của cả nước với 6,77 nghìn tấn, trị giá 36,85 triệu USD, giảm 24,5% về lượng và giảm 18,1% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021.

Trong 11 tháng năm 2022, các chủng loại thịt và các sản phẩm từ thịt xuất khẩu chủ yếu vẫn là thịt lợn tươi ướp lạnh hoặc đông lạnh (chủ yếu là thịt lợn sữa đông lạnh và thịt lợn nguyên con đông lạnh được xuất khẩu sang thị trường Hồng Kông, Lào, Thái Lan…); Đùi ếch đông lạnh (được xuất khẩu chủ yếu sang Bỉ, Hoa Kỳ và Pháp); Thịt và phụ phẩm ăn được của gia cầm (được xuất khẩu chủ yếu sang thị trường Hồng Kông, Ma-lai-xi-a, Thái Lan, Hàn Quốc…); Thịt trâu bò tươi đông lạnh (được xuất khẩu chủ yếu sang Căm-pu-chia, Lào, Thái Lan, Ấn Độ).

Thời gian qua, xuất khẩu thịt và các sản phẩm từ thịt của Việt Nam còn khá khiêm tốn, chưa xứng với sản lượng sản xuất hàng năm. Hiện nay, lượng thịt lợn xuất khẩu vẫn còn đang quá nhỏ so với tổng sản lượng xuất chuồng. Sản phẩm xuất khẩu chủ yếu vẫn là lợn sữa và lợn choai sang thị trường Hồng Kông, mà không phải các sản phẩm có thể sản xuất quy mô lớn như đông lạnh hay thịt tươi.

Về nhập khẩu: Theo tính toán từ số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam, 11 tháng năm 2022, Việt Nam nhập khẩu 614,76 nghìn tấn thịt và sản phẩm từ thịt, trị giá 1,35 tỷ USD, giảm 8,6% về lượng, nhưng tăng 4,8% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021. Thịt và các sản phẩm từ thịt được nhập khẩu từ 55 thị trường trên thế giới. Trong đó, Ấn Độ, Hoa Kỳ, Bra-xin, Hàn Quốc và Nga là 5 thị trường lớn nhất cung cấp thịt và sản phẩm từ thịt cho Việt Nam. Trong 11 tháng năm 2022, Ấn Độ là thị trường lớn nhất cung cấp thịt và sản phẩm từ thịt cho Việt Nam với 141,88 nghìn tấn, trị giá 455,01 triệu USD, tăng 48,4% về lượng và tăng 48,7% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021.

Về nhập khẩu: Theo tính toán từ số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam, 11 tháng năm 2022, Việt Nam nhập khẩu 614,76 nghìn tấn thịt và sản phẩm từ thịt, trị giá 1,35 tỷ USD, giảm 8,6% về lượng, nhưng tăng 4,8% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021. Thịt và các sản phẩm từ thịt được nhập khẩu từ 55 thị trường trên thế giới. Trong đó, Ấn Độ, Hoa Kỳ, Bra-xin, Hàn Quốc và Nga là 5 thị trường lớn nhất cung cấp thịt và sản phẩm từ thịt cho Việt Nam. Trong 11 tháng năm 2022, Ấn Độ là thị trường lớn nhất cung cấp thịt và sản phẩm từ thịt cho Việt Nam với 141,88 nghìn tấn, trị giá 455,01 triệu USD, tăng 48,4% về lượng và tăng 48,7% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021.

Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương)