Đối với các gia đình trên khắp Trung Quốc , thịt heo, tượng trưng cho sự thịnh vượng và ấm no, là thứ không thể thiếu trong dịp Tết Nguyên đán. Nhưng khi kinh tế khó khăn và thu nhập của người dân suy giảm, nhu cầu thịt heo trước thềm Tết Giáp Thìn 2024 ở đất nước đông dân thế giới rơi vào cảnh ảm đạm.

Gian hàng thịt heo tại một khu chợ ở Thượng Hải, Trung Quốc. Ảnh: Bloomberg

Tại chợ Xinmin ở Bắc Kinh, Wu Aizhen, chủ một quầy thịt heo, đang kinh doanh ế ẩm. Dù giá thịt heo thấp hơn 20% so với một năm trước nhưng cô bán được ít hơn 1/3 so với mùa lễ bình thường.

Nhu cầu thịt lợn thịt heo đã yếu trong nhiều tháng qua, nhưng tình trạng ế ẩm vẫn diễn ra ngay cả khi Trung Quốc sắp bước vào mùa cao điểm của tiệc tùng mừng năm mới. Điều đó cho thấy rõ nguồn cung đang dư thừa trong bối cảnh thụ nhập của các hộ gia đình giảm sút, gây áp lực lên giá cả tiêu dùng.

“Năm nay, thịt heo rất khó tăng giá mặc dù đã gần đến Tết Nguyên đán”, Wu Aizhen, bán thịt heo 20 năm qua, chia sẻ.

Cách đó hàng trăm km ở miền đông Trung Quốc, nhà cung cấp heo Gong Cheng cũng đang gặp khó khăn. Trước đây, những người lao động nhập cư, làm việc trong ngành dệt may và xây dựng địa phương , thường chi trung bình 1.000 nhân dân tệ (140 đô la Mỹ) mỗi người để mua heo làm xúc xích trong mùa Tết. Nhưng Gong Cheng cho hay, giờ đây, họ chỉ chi 300 nhân dân tệ cho thịt heo hoặc không chi đồng nào cả.

“Tiêu thụ thịt heo rõ ràng đã không theo kịp nguồn cung kể từ khi nền kinh tế Trung Quốc mở cửa trở lại vào năm ngoái, bất chấp lượng người đi ăn ngoài tăng đột biến”, Duncan Wrigley, chuyên gia kinh tế trưởng về Trung Quốc tại công ty tư vấn Pantheon Macro Economics, nói.

Trung Quốc chiếm gần một nửa lượng tiêu thụ và sản xuất thịt heo toàn cầu. Nước này tiêu thụ thịt heo nhiều gấp 5 lần so với Mỹ mỗi năm. Nhưng năm ngoái, mức tiêu thụ thịt heo ở nền kinh tế lớn thứ hai thế giới giảm 1 triệu tấn, xuống còn khoảng 54 triệu tấn, theo hãng tư vấn Shanghai JCI. Đó một sự sụt giảm đáng kể vào thời điểm mà lẽ ra nhu cầu dồn nén của các gia đình sẽ giúp chi tiêu cho ăn uống tăng lên.

Nhu cầu thịt heo suy yếu càng gây lo ngại cho xu hướng giảm phát ở Trung Quốc, với chỉ số giá tiêu dùng (CPI) giảm tháng thứ ba liên tiếp trong tháng 12 . Thực phẩm chiếm 1/5 trong rổ hàng hóa và dịch vụ của chỉ số giá tiêu dùng (CPI) ở nước này.

Theo Darin Friedrichs, đồng sáng lập kiêm giám đốc nghiên cứu thị trường của Sitonia Consulting, xu hướng giảm chi tiêu đặc biệt rõ rệt ở nhóm người tiêu dùng có thu nhập thấp.

“Những người có thu nhập khá, chẳng hạn như nhân viên ngân hàng ở Thượng Hải, vẫn tiêu tiền, Nhưng những người lao động nhập cư và lao động tay chân đang cắt giảm mạnh chi tiêu”, Friedrichs nói.

Tại một thành phố thuộc tỉnh Giang Tô giàu có ở bờ biển phía đông Trung Quốc, Li Fumin, người quản lý hàng chục căng-tin phục vụ bữa ăn cho hàng chục nghìn công nhân nhập cư, đang lo phải đóng cửa khi công nhân đổi món thịt heo sang lấy các món rau rẻ hơn.

Dữ liệu công bố tháng trước cho thấy, sản lượng thịt heo của Trung Quốc trong năm 2023 tăng lên mức cao nhất trong 9 năm. Chính phủ phải can thiệp 3 lần vào năm ngoái để mua thịt heo bổ sung vào kho dự trữ chiến lược nhằm hỗ trợ giá.

Even Pay, nhà phân tích nông nghiệp của Trivium China, một công ty tư vấn nghiên cứu chính sách, cho biết, sức tiêu thụ thịt heo giảm, khiến nguồn cung trên thị trường càng dư thừa.

“Ví dụ, các công ty chăn nuôi, chờ bán heo vào dịp Trung thu và nghỉ lễ Quốc khánh hồi tháng 10 năm ngoái, đã hy vọng giá sẽ cao hơn. Nhưng rút cục, giá heo thấp, buộc họ phải tiếp tục nuôi, rồi bán những con heo béo hơn ra thị trường với giá thậm chí thấp hơn”, Even Pay nói.

Với nhu cầu thịt heo suy yếu, những nhà chăn nuôi nhỏ của Trung Quốc, chiếm khoảng 40% đàn heo của cả nước, có thể chịu thiệt hại nặng nề nhất.

“Lần đầu tiên trong sự nghiệp, tôi chứng kiến mức độ tổn thất lớn như vậy trong ngành chăn nuôi heo”, Dan Lu, chuyên gia về chăn nuôi ở miền nam Trung Quốc, nói và cho biết thêm, 7 trong số 10 hộ sản xuất nhỏ ở khu vực mà ông quản lý đã đóng cửa trang trại.

Các nhà sản xuất lớn cũng không miễn nhiễm trước mức tiêu thụ thịt heo suy yếu. Tuần trước, Fujian Aonong Biological Technology Group, công ty chăn nuôi heo hàng đầu Trung Quốc, cho biết có thể hủy niêm yết cổ phiếu trong vài năm nữa do tiếp tục thua lỗ vì giá thịt heo yếu. Nhiều công ty chăn nuôi heo khác đã bị thâu tóm hoặc bán bớt tài sản để huy động tiền.

Chánh Tài (Theo Bloomberg)

Nguồn: thesaigontimes.vn