[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Tại hội nghị trực tuyến bàn giải pháp thúc đẩy phát triển chăn nuôi heo và tăng cường công tác quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh thức ăn chăn nuôi diễn ra sáng 18/3, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến đề nghị các doanh nghiệp sản xuất lớn tạm ngừng  tăng giá thức ăn chăn nuôi (TACN).

Giá thức ăn chăn nuôi liên tục tăng trong khi giá bán heo, gà không tăng, thậm chí còn giảm khiến người chăn nuôi thua lỗ

Theo Bộ NNPTNT, Việt Nam đang có quy mô ngành chăn nuôi nằm trong nhóm dẫn đầu Đông Nam Á với năng lực sản xuất cơ bản đáp ứng nhu cầu thực phẩm thị trường nội địa và một phần cho xuất khẩu. Ngành chăn nuôi hiện đóng góp 25,2% GDP cho ngành nông nghiệp với tốc độ tăng trưởng khá cao, dư địa còn lớn về năng suất, chất lượng và thị trường.

Tại Việt Nam, tỷ trọng TACN công nghiệp (thức ăn được sản xuất tại các cơ sở có dây chuyền, thiết bị công nghiệp) chiếm khoảng 70% tổng nhu cầu thức ăn của toàn ngành chăn nuôi, số còn lại là do người chăn nuôi tận dụng từ nguồn nguyên liệu thức ăn sẵn có hoặc mua nguyên liệu về tự phối trộn.

Hiện nay, đã có nhiều doanh nghiệp đầu tư cho chăn nuôi, trong đó có các “ông lớn” của Việt Nam như: Tân Long, Masan, Dabaco, Trường Hải, Hòa Phát, Xuân Thiện, Phú Gia…, bên cạnh đó còn có các doanh nghiệp nước ngoài như CP, De Heus, Japfa Comfeed…, và các thành phần kinh tế khác đầu tư phát triển chăn nuôi, chế biến sản phẩm chăn nuôi theo mô hình chuỗi từ trang trại đến bàn ăn.

Để đáp ứng sản lượng TACN công nghiệp, nước ta cần số lượng rất lớn nguyên liệu thức ăn tinh. Năm 2021, cả nước cần trên 33 triệu tấn, trong đó trong nước cung cấp được khoảng 13 triệu tấn (chiếm khoảng 40%), số còn lại từ nguồn nhập khẩu (22,3 triệu tấn).

Theo ông Tống Xuân Chinh, Phó cục trưởng Cục chăn nuôi: “Chúng ta mới chủ động được 35%, chính vì thế phải tái cơ cấu trong hệ thống cây trồng để có cánh đồng đủ lớn áp dụng công nghệ cơ giới hóa và đưa giống ngô, đậu tương năng suất cao để phục vụ cho phát triển TACN. Nếu không sẽ phụ thuộc quá lớn vào nguồn nguyên liệu sẽ rất khó để chủ động. Mục tiêu phải phấn đấu chủ động được khoảng 50%”, ông Tống Xuân Chinh nói.

Cũng theo ông Chinh, việc tăng giá kỷ lục giá nguyên liệu TACN của thị trường quốc tế do tăng giá năng lượng mà chủ yếu là do hậu quả của xung đột giữa Nga – Ukraine đã gây khó khăn và thách thức lớn cho ngành chăn nuôi nói chung và chăn nuôi lợn nói riêng.

Với giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi tăng cao từ năm 2021 đến nay, giá thức ăn chăn nuôi thành phẩm đã tăng 18-22%, mặc dù giá lợn giống đã hạ xuống khá hợp lý: từ 2,6 triệu giảm xuống 1,2 triệu/con, nhưng việc tăng chi phí TACN đã làm cho lợi nhuận người chăn nuôi lợn giảm mạnh, thậm chí có những hộ và trang trại chăn nuôi bị thua lỗ.

Đứng trước khó khăn khi giá nguyên liệu đầu vào sản xuất TACN liên tục tăng “phi mã”, trong phiên Hội nghị trực tuyến, Thứ Trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến đã kêu gọi các doanh nghiệp lớn ngành TACN tạm ngừng tăng giá bán. Theo Thứ Trưởng, những doanh nghiệp lớn đã ký kết hợp đồng nguyên liệu với khối lượng lớn, trong thời gian dài sẽ ít chịu biến động trước những thay đổi của giá cả, nhất là ở thời điểm hiện tại.

“Trước mỗi khó khăn, thách thức thì hệ sinh thái nhà nước, doanh nghiệp, trang trại, hộ nông dân cần gắn bó, chia sẻ với nhau để tạo sức mạnh chung. Rất mong các doanh nghiệp không vội tăng giá để chia sẻ cùng với những doanh nghiệp gia công, những doanh nghiệp vừa và nhỏ và hơn hết là với người chăn nuôi”, ông Tiến nói.

Đồng thời, trước việc phải nhập khẩu rất lớn lượng nguyên liệu TACN, đề án Phát triển công nghiệp chế biến thức ăn đang được xây dựng sẽ hướng đến giải quyết vấn đề TACN theo từng vùng, miền gắn với các cơ sở chăn nuôi.

Bên cạnh đó, Thứ Trưởng Phùng Đức Tiến cũng nhấn mạnh, đối với các doanh nghiệp sản xuất TACN, cần nâng cao chất lượng, hạ giá thành TACN bằng những công nghệ sinh học. Nên đánh giá lại chỉ tiêu dinh dưỡng, tập trung phát triển những vi lượng thay thế, nguồn protein trong nước.

Đại diện phía doanh nghiệp, ông Nguyễn Quang Hiếu, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn De Heus cho biết, thời gian tới, Tập đoàn De Heus sẽ phối hợp với các tỉnh Tây Nguyên để thành lập các hợp tác xã sản xuất sắn, ngô để giảm áp lực phải nhập khẩu.

Phạm Huệ