[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Năm 2017, ngành Thú y Hà Nội gặp nhiều khó khăn. Song được sự quan tâm của các cấp, các ngành, sự đồng thuận của người dân, công tác thú y của Hà Nội tiếp tục có chuyển biến tích cực, góp phần thúc đẩy chăn nuôi phát triển và đảm bảo an toàn thực phẩm cho người dân thủ đô.

Chăn nuôi của Hà Nội đứng đầu cả nước cả về chất lượng, số lượng, với đàn trâu bò 164.200 con; lợn trên 1,6 triệu con; gia cầm 29 triệu con (trong đó gà 19,5 triệu con); đàn chó mèo 412.751 con. Tỷ trọng chăn nuôi chiếm trên 55% giá trị GDP trong sản xuất nông nghiệp.

Khống chế được dịch bệnh

Từ đầu năm đến nay, trên địa bàn cả nước xảy ra dịch bệnh trên gia súc, gia cầm có diễn biến phức tạp. Trên địa bàn thành phố xảy ra một số ổ dịch truyền nhiễm nhỏ lẻ: lở mồm long móng, tai xanh lợn, dại, dịch cúm gia cầm. Tuy nhiên, các ổ dịch đã được Chi cục phát hiện kịp thời, khoanh vùng, bao vây để không lây lan ra diện rộng.

Đối với các bệnh thông thường như ngoại sản, tiêu chảy, phó thương hàn, tụ huyết trùng, đóng dấu, gumboro, dịch tả vịt…. dịch bệnh xảy ra mang tính chất địa phương, tỷ lệ ốm chết thấp (2,1%-5,65%), tỷ lệ chữa khỏi cao

Năm 2017, Chi cục chỉ đạo các đơn vị thực hiện tiêm phòng tại trại và tiêm phòng bổ sung vào các tháng, ngoài nguồn vắc xin thành phố hỗ trợ, các đơn vị tăng cường tuyên truyền, vận động, hướng dẫn người chăn nuôi tự mua vắc xin phòng bệnh cho đàn gia súc, gia cầm.

Công tác tiêm phòng triển khai đúng kế hoạch và đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật. Ngoài vắc xin thành phố hỗ trợ, người chăn nuôi đã chủ động tiêm phòng một số loại vắc xin để đảm bảo đàn vật nuôi của mình, nâng cao giá trị kinh tế trong chăn nuôi.

Chi cục cũng chủ động tích cực trong chống dịch bệnh cho đàn vật nuôi, đặc biệt là đối với các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như: Tai xanh, cúm gia cầm, lở mồm long móng gia súc, gia súc và dại chó mèo. Không xảy ra dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Phối hợp với các cơ quan, tổ chức trong và ngoài nước lấy 5.075 mẫu giám sát sự lưu hành của Virus cúm gia cầm A/H5N1, H5N6, H7N9, vi rus cúm lợn và virus LMLM tại các chợ buôn bán gia cầm, hộ chăn nuôi, lò mổ…

Để đánh giá hiệu quả của công tác tiêm phòng vắc xin, Chi cục chủ động lấy 3.760 mẫu huyết thanh gia súc, gia cầm sau tiêm phòng. Kết quả tỷ lệ lấy mẫu huyết thanh dương tính, bảo hộ đạt 65,4-98,3% (đảm bảo yêu cầu đề ra).

Để chủ động tiêu diệt, ngăn chặn mầm bệnh nguy hiểm cho đàn gia súc, gia cầm, Chi cục phối hợp với UBND các cấp thực hiện 06 đợt vệ sinh tiêu độc với tổng diện tích phun là 276.750.600m2, tổng hóa chất đã cấp: 204.874 lít. Tuy nhiên, bên cạnh đó, UBND quận, huyện thị xã hỗ trợ 1.440 tấn vôi bột, kinh phí các huyện hỗ trợ theo quy định của thành phố.

Trong công tác xây dựng cơ sở an toàn dịch bệnh, từ đầu năm đến nay đã cấp mới cho 18 cơ sở, gia hạn cho 03 cơ sở. Hiện tại trên địa bàn Hà Nội còn duy trì 41 cơ sở An toàn dịch bệnh. Phối hợp với Trung tâm phát triển chăn nuôi Hà Nội thực hiện xây dựng vùng an toàn dịch bệnh cho cơ sở chăn nuôi tham gia chuỗi.

Đánh giá phân loại thú y cơ sở, Chi cục chỉ đạo Trạm thú y phối hợp với UBND cấp xã tiến hành đánh giá, phân loại Ban chăn nuôi thú y và nhân viên kỹ thuật chăn nuôi thú y phường. Kết quả, 18,8% số Ban Chăn nuôi thú y đạt mức hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ; 74,2% hoàn thành tốt nhiệm vụ và hoàn thành nhiệm vụ.

Kiểm tra giết mổ, thú y đạt kết quả khá

Công tác kiểm tra vệ sinh thú y động vật và sản phẩm động vật xuất, nhập khẩu vào các cơ sở sơ chế, chế biến được thực hiện nghiêm túc và chặt chẽ. Chi cục đã thẩm định, kiểm tra và cấp mã số kiểm soát giết mổ, kiểm tra vệ sinh thú y cho 183 cơ sở có hoạt động kinh doanh giết mổ, sơ chế sản phẩm gia súc, gia cầm, thu hồi mã số kiểm tra vệ sinh thú y 02 cơ sở.

Trong quản lý an toàn thực phẩm, Chi cục đã kiểm tra và đánh giá 87 cơ sở giết mổ, sơ chế, bảo quản, kinh doanh sản phẩm động vật. Cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện ATTP: 58 cơ sở. Thực hiện ký cam kết với 39 cơ sở giết mổ động vật, sơ chế, bảo quản kinh doanh sản phẩm động vật đảm bảo an toàn thực phẩm. Đã lấy 1.746 mẫu: nước tiểu, thịt tại các cơ sở giết mổ động vật, cơ sở chăn nuôi, chợ buôn bán thực phẩm để kiểm tra tồn dư chất tạo nạc, ô nhiễm vi sinh vật. Kết quả: không phát hiện mẫu tồn dư chất tạo nạc, 02 mẫu nhiễm salmollela, 04 mẫu giò dương tính với hàn the.

Trong quản lý giống, thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y, cơ quan chuyên môn của Chi cục đã thực hiện thống kê, rà soát các cơ sở chăn nuôi, số lượng đực giống trong đó: có 38 cơ sở chăn nuôi gia súc, gia cầm có đăng ký kinh doanh do Thành phố cấp; Tổng lợn đực giống: 4.775 con; Bò đực giống: 246 con. Tổ chức hướng dẫn, triển khai kiểm tra công tác quản lý tính miễn phí tại các huyện, thị xã theo yêu cầu, nhiệm vụ Sở giao; đã nghiệm thu 476.415 liều tinh, đạt 99,1% kế hoạch.

Các cơ sở sản xuất kinh doanh thức ăn chăn nuôi trên địa bàn có giấy đăng ký kinh doanh do thành phố cấp. Kiểm tra, đánh giá phân loại được 454 lượt cơ sở sản xuất thức ăn chăn nuôi, 13 cơ sở chăn nuôi, lấy 35 mẫu thức ăn chăn nuôi gửi kiểm tra đánh giá chất lượng, các chỉ tiêu an toàn (có 05 mẫu thức ăn của 05 công ty không đúng với tiêu chuẩn công bố).

Thẩm định cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện vệ sinh thú y cho 74 cơ sở; cấp giấy chứng chỉ hành nghề 350 cơ sở. Kiểm tra và cấp được 235 giấy chứng nhận đủ điều kiện buôn bán thuốc thú y.

Cùng với đó, chi cục cũng phối hợp cùng với cơ quan Y tế, UBND huyện Thường Tín tổ chức thành công Diễn tập phòng chống cúm gia cầm tại chợ Hà Vỹ (Thường Tín) với hàng ngàn người tham gia.

Tập trung tổ chức, triển khai tập huấn phòng, chống cúm A/H7N9 và các chủng virus cúm khác; kiến thức chuyên môn và quản lý nhà nước cho các đối tượng có liên quan với 70 lớp và 9.958 người tham dự. Tổ chức xác nhận kiến thức an toàn thực phẩm, kết quả: 586/604 bài đạt yêu cầu;

Tổ chức ký cam kết không sử dụng chất cấm: 33 cơ sở sản xuất kinh doanh thức ăn chăn nuôi, cơ sở chăn nuôi. Tính từ năm 2016 đến nay, cơ sở đã thực hiện ký cam kết đạt 100%.

Phối hợp với nhiều cơ quan báo chí tổ chức nhiều phóng sự, chương trình giới thiệu, hướng dẫn chuyên môn cho người dân nhằm nâng cao nhận thức, kiến thức khoa học kỹ thuật để phục vụ sản xuất.

Chi cục Thú y Hà Nội cũng phối hợp với cùng Đội nông nghiệp – An ninh kinh tế, Công an thành phố Hà Nội, đoàn kiểm tra liên ngành, đoàn kiểm tra của Chi cục Thú y kiểm tra và xử lý những vi phạm trong công tác giết mổ, vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm.

Thành lập các đoàn kiểm tra, kiểm tra việc thực hiện công tác chuyên môn, công vụ, công tác quản lý vật tư, hóa chất, vắc xin, các nhà hàng, cơ sở giết mổ bảo quản động vật hoặc sản phẩm động vật; các công ty sản xuát kinh doanh thức ăn chăn nuôi trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Ông Nguyễn Ngọc Sơn, Chi cục trưởng Chi cục Thú y Hà Nội cho rằng chống dịch bệnh, kiểm soát Thành phố cũng có nhiều khó khăn. Đó là, tổng đàn gia súc, gia cầm lớn, tuy nhiên chăn nuôi trong khu dân cư chiếm cao, khoảng 60%. Trong năm 2017 giá lợn liên tục giảm ảnh hưởng trực tiếp tới lợi ích kinh tế, ý thức trách nhiệm tiêm phòng dịch bệnh của người dân giảm rõ rệt. Thời tiết diễn biến phức tạp, môi trường ô nhiễm tiềm ẩn nguy cơ nhiều dịch bệnh.

Từ ngày 1/7/2016, Luật Thú y được áp dụng đã dừng kiểm dịch nội tỉnh gây khó khăn trong công tác kiểm tra, kiểm soát tại các cơ sở giết mổ, chế biến, bảo quản sản phẩm động vật.

Phương hướng 2018

Theo Chi cục, thời gian tới, dự báo, thời tiết khí hậu diễn biến phức tạp, khó lường, ảnh hưởng trực tiếp và bất lợi tới tình hình chăn nuôi, tiêu thụ sản phẩm, quản lý dịch bệnh gia súc, gia cầm trên địa bàn thành phố.

Số lượng đàn bò tăng nhẹ do nhu cầu sử dụng của người tiêu dùng tăng cao, do nguồn bò nhập về (chủ yếu là bò Úc) làm thực phẩm tăng nhất là dịp gần Tết, mùa lễ hội. Đàn lợn và gia cầm giảm do ảnh hưởng xuống giá quá thấp trong thời gian dài giúp người chăn nuôi có thêm kinh nghiệm tái đàn, không nhập ồ ạt tăng như trước đây. Nhu cầu tiêu thụ động vật có xuất xứ của người dân dần tăng lên do vậy yêu cầu đối với công tác kiểm dịch, kiểm soát giết mổ ngày càng tăng. Việc phát triển chuỗi liên kết từ trang trại tới người tiêu dùng là nhu cầu tất yếu; Nguy cơ bùng phát dịch bệnh đàn gia súc, gia cầm rất cao, nhất là trên đàn lợn và đàn gia cầm do tình hình chăn nuôi chưa phát triển ổn định.

Vì thế, theo Chi cục trưởng Chi cục Thú y Hà Nội: Chi cục sẽ tiếp tục tham mưu giúp sở NNN&PTNT Hà Nội, UBND thành phố các văn bản chỉ đạo, kịp thời; Tuyên truyền nâng cao ý thức, trách nhiệm của người dân về phòng chống dịch bệnh trên gia súc gia cầm, lĩnh vực ATTP..; Tăng cường thanh tra kiểm tra và xử lí nghiêm các tập thể, cá nhân vi phạm quy định của Pháp luật trong công tác chuyên môn; Tăng cường truyền thông các gương, điển hình tốt cũng như chưa tốt trong thú y, an toàn thực phẩm góp phần thay đổi thói quen tiêu dùng của người dân, hướng đến lựa chọn những thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng.

TÂM AN