[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Theo báo cáo Triển vọng Nông sản Alltech năm 2023, Việt Nam đã có sự phục hồi mạnh mẽ về sản lượng thức ăn chăn nuôi vào năm 2022, với sản lượng đạt 26, 720 triệu tấn, đứng thứ 8 thế giới. Việt Nam cũng lọt top 10 thế giới về sản lượng thức ăn chăn nuôi, thủy sản trên toàn cầu.

Top 10 thế giới bao gồm:  Trung Quốc (260,739 triệu tấn), Mỹ (240,403 triệu tấn), Brazil (81,948 triệu tấn), Ấn Độ (43,360 triệu tấn), Mexico (40,138 triệu tấn), Nga (34,147 triệu tấn), Tây Ban Nha (31,234 triệu tấn), Việt Nam (26,720 triệu tấn), Argentina (25,736 triệu tấn) và Đức (24,396 triệu tấn).

Bất chấp thách thức kinh tế vĩ mô: Sản lượng thức ăn chăn nuôi toàn cầu chỉ giảm 0,42%

Theo báo cáo Triển vọng Nông sản Alltech năm 2023, nêu bật dữ liệu khảo sát sản xuất thức ăn chăn nuôi toàn cầu. Bất chấp những thách thức kinh tế vĩ mô quan trọng ảnh hưởng đến toàn bộ chuỗi cung ứng, sản lượng thức ăn chăn nuôi toàn cầu vẫn ổn định vào năm 2022 ở mức 1,266 tỷ tấn (BMT) vào năm 2022, giảm chưa đến nửa phần trăm (0,42%) so với ước tính năm 2021. Cuộc khảo sát hàng năm, hiện bước sang năm thứ 12, bao gồm dữ liệu từ 142 quốc gia và hơn 28.000 nhà máy thức ăn chăn nuôi.

Bên trong một nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi tại Việt Nam (Ảnh: V.Toan)

Châu Âu chịu gánh nặng của tác động, bao gồm những thách thức nghiêm trọng về bệnh tật, thời tiết khắc nghiệt và tác động của cuộc xâm lược Ukraine. Đại dịch toàn cầu COVID-19 đã có những tác động lớn đến lĩnh vực nông sản, góp phần gây nên những thách thức trong chuỗi cung ứng và đẩy nhanh việc áp dụng công nghệ mới và các phương pháp bền vững về môi trường.

10 quốc gia sản xuất thức ăn chăn nuôi hàng đầu trong năm qua là Trung Quốc (260,739 triệu tấn), Mỹ (240,403 triệu tấn), Brazil (81,948 triệu tấn), Ấn Độ (43,360 triệu tấn), Mexico (40,138 triệu tấn), Nga (34,147 triệu tấn), Tây Ban Nha (31,234 triệu tấn), Việt Nam (26,720 triệu tấn), Argentina (25,736 triệu tấn) và Đức (24,396 triệu tấn).

Cùng với nhau, 10 quốc gia hàng đầu sản xuất 64% sản lượng thức ăn chăn nuôi của thế giới và một nửa lượng tiêu thụ thức ăn chăn nuôi toàn cầu của thế giới tập trung ở 4 quốc gia: Trung Quốc, Mỹ, Brazil và Ấn Độ. Việt Nam đã có sự phục hồi mạnh mẽ về sản lượng thức ăn chăn nuôi vào năm 2022, lọt vào top 10 trước Argentina và Đức, đồng thời vượt qua Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia có báo cáo về sản lượng thức ăn chăn nuôi giảm. Nga đã vượt qua Tây Ban Nha, nơi có sản lượng thức ăn chăn nuôi giảm đáng kể.

Báo cáo Triển vọng Nông sản Alltech cũng chỉ ra, sản xuất thức ăn chăn nuôi tăng ở một số khu vực, bao gồm Mỹ Latinh (1,6%), Bắc Mỹ (0,88%) và Châu Đại Dương (0,32%), trong khi Châu Âu giảm 4,67%, Châu Phi giảm 3,86% và Châu Á – Thái Bình Dương cũng giảm 0,51%.

Mặc dù sản lượng thức ăn chăn nuôi giảm nhẹ nhưng Trung Quốc vẫn là quốc gia sản xuất thức ăn chăn nuôi lớn nhất thế giới, tiếp theo là Hoa Kỳ và Brazil.

Thức ăn chăn nuôi cho thủy sản, gà thịt, gà đẻ và thức ăn cho thú nuôi tăng

Bên trong một trang trại chăn nuôi gà đẻ tại Việt Nam (Ảnh: Q.Minh)

Trên toàn cầu, lượng thức ăn chăn nuôi gia tăng được ghi nhận trong ngành nuôi trồng thủy sản, gà thịt, gà đẻ và thức ăn cho thú nuôi, trong khi lượng thức ăn chăn nuôi giảm được báo cáo trong ngành bò thịt, bò sữa và heo.

Ngành gia cầm có sự gia tăng về sản lượng thức ăn cho gà đẻ và gà thịt. Cúm gia cầm, các dịch bệnh khác và giá nguyên liệu thô cao đã ảnh hưởng đến ngành chăn nuôi gà đẻ ở nhiều thị trường, đặc biệt là ở châu Á, châu Âu và châu Phi. Mặt khác, tăng trưởng trong lĩnh vực này đã được thúc đẩy do những thách thức lớn hơn trong các lĩnh vực khác dẫn đến nhu cầu về trứng gia tăng. Nhìn chung, sản xuất thức ăn cho ngành gà đẻ tăng 0,31%.

Trong khi tổng trọng tải trong lĩnh vực gà thịt tăng 1,27%, có sự khác biệt đáng kể giữa các quốc gia. Nhìn chung, tăng trưởng sản xuất thức ăn chăn nuôi trong lĩnh vực gà thịt được chủ yếu từ Trung Đông, Bắc Mỹ và Mỹ Latinh.

Sản xuất thức ăn cho heo đã giảm gần 3% trên toàn cầu vào năm 2022. Dịch tả heo châu Phi (ASF) và giá thức ăn chăn nuôi cao dẫn tới giảm sút sản xuất heo ở nhiều quốc gia. Tuy nhiên, tại Việt Nam, Trung Quốc, Nam Phi, Brazil và Mexico, giá thịt heo tốt hơn và các điều kiện thị trường khác đã dẫn đến tăng trưởng trong lĩnh vực này.

Sản lượng thức ăn chăn nuôi bò sữa giảm 1,32%, chủ yếu do chi phí thức ăn cao kết hợp với giá sữa thấp khiến người chăn nuôi giảm đàn bò và/hoặc phụ thuộc nhiều hơn vào nguồn thức ăn chăn nuôi phi thương mại. Một số trường hợp ngoại lệ bao gồm Ireland, nơi hạn hán khiến nông dân phụ thuộc nhiều hơn vào thức ăn thương mại và New Zealand, nơi giá sữa cao hơn.

Nhà máy thức ăn chăn nuôi tại Hoa Kỳ (Ảnh: Food Navigator)

Sản lượng thức ăn cho bò thịt giảm nhẹ 0,34% trên toàn cầu. Xu hướng giảm tiếp tục ở châu Âu, nhưng có sự gia tăng ở hầu hết các khu vực khác. Ở Úc, việc giảm trọng lượng thức ăn chăn nuôi là kết quả của việc có nhiều cỏ và không phản ánh bất kỳ thay đổi nào về nhu cầu đối với thịt bò.

Ngành nuôi trồng thủy sản có tổng sản lượng thức ăn chăn nuôi toàn cầu tăng trưởng 2,7%. Top 5 quốc gia cung cấp thức ăn thủy sản hàng đầu là Trung Quốc, Việt Nam, Ấn Độ, Na Uy và Indonesia. Sự gia tăng đáng kể đã được báo cáo ở Trung Quốc, Brazil, Ecuador, Philippines và Hoa Kỳ. Sản xuất thức ăn nuôi trồng thủy sản là một trong số ít lĩnh vực chứng kiến sự tăng trưởng ở châu Âu.

Sản xuất thức ăn cho thú nuôi có mức tăng cao nhất trong số các ngành, với mức tăng sản lượng trung bình toàn cầu là 7,25%. Sự gia tăng đáng kể này phần lớn là do sự gia tăng sở hữu thú nuôi trong bối cảnh đại dịch COVID-19. Bắc Mỹ và Châu Âu tiếp tục là khu vực sản xuất thức ăn chăn nuôi hàng đầu.

Sản lượng thức ăn chăn nuôi tại Bắc Mỹ, Mỹ La tinh giữ đà tăng trưởng

Bắc Mỹ báo cáo mức tăng 0,88% (2,272 MMT) và Hoa Kỳ vẫn là quốc gia sản xuất thức ăn chăn nuôi lớn thứ hai trên toàn cầu, sau Trung Quốc. Tăng trưởng đã được báo cáo trong lĩnh vực gà thịt, bò thịt và thức ăn cho thú nuôi.

Châu Mỹ Latinh có mức tăng trưởng 1,6% (3,066 triệu tấn) và Brazil vẫn dẫn đầu về sản xuất thức ăn chăn nuôi cho khu vực và xếp thứ ba toàn cầu. Hầu hết sự tăng trưởng được thấy tại Mexico, Brazil và Chile.

Châu Âu chứng kiến sản lượng thức ăn chăn nuôi giảm mạnh nhất với mức 4,67% (-12,882 MMT) do các vấn đề bao gồm cuộc xâm lược ở Ukraine và sự lây lan của các dịch bệnh động vật, chẳng hạn như dịch tả lợn châu Phi (ASF) và cúm gia cầm (AI).

Châu Á -Thái Bình Dương vẫn không thay đổi khi mức giảm được báo cáo ở Trung Quốc, Pakistan, Thái Lan và Malaysia được bù đắp bằng sự gia tăng ở Việt Nam, Philippines, Mông Cổ và Hàn Quốc. Khu vực này là quê hương của một số trong số 10 quốc gia sản xuất thức ăn chăn nuôi ang đầu, bao gồm Trung Quốc, Ấn Độ và Việt Nam.

Châu Phi giảm 3,86% về sản lượng thức ăn chăn nuôi (-1,718 MMT), chủ yếu là do mức giảm được báo cáo ở Ai Cập, Ma-rốc, Kenya và Nigeria. Mặt khác, Nam Phi đã chứng kiến mức ang hơn 2% và Namibia cũng báo cáo sản lượng thức ăn chăn nuôi cao hơn vào năm 2022.

Khu vực Trung Đông tăng đáng kể ở mức 24,7% (6.301 MMT), nhờ báo cáo chính xác hơn và nỗ lực của chính phủ Ả Rập Xê Út nhằm tăng sản lượng gà thịt như một phần trong kế hoạch Tầm nhìn 2030.

Châu Đại Dương không thay đổi, với mức giảm nhẹ tại Úc nhưng được bù đắp bằng mức tăng nhẹ theo báo cáo của New Zealand.

Hà Ngân