Các nhà chăn nuôi heo đang phải đối mặt với các vấn đề về pháp lý như giảm hàm lượng của oxit kẽm sau cai sữa cũng như giảm tổng thể việc sử dụng kháng sinh kích thích tăng trưởng. Những nhu cầu này sẽ làm tăng thách thức đối với heo con cai sữa. Tuy nhiên, đã có những giải pháp về dinh dưỡng để giúp tăng khả năng miễn dịch cho heo con.

Trước khi cai sữa, tình trạng miễn dịch của heo con phụ thuộc vào heo nái thông qua sữa non và sữa thường (miễn dịch thụ động). Chỉ sau khi cai sữa, heo con mới bắt đầu thiết lập hệ miễn dịch của riêng mình. Trong quá trình cai sữa, heo con sẽ trải qua một khoảng thời gian mà tại đó khả năng miễn dịch của chúng thấp do miễn dịch thụ động giảm dần và miễn dịch chủ động chưa được phát triển đầy đủ – đây được gọi là khoảng trống miễn dịch.

Heo con có thể vượt qua thách thức về khoảng trống miễn dịch mà không cần sử dụng hàm lượng cao kẽm và thuốc kháng sinh bằng cách bổ sung kẽm hữu cơ vào thức ăn sẽ giúp làm giảm khoảng trống này. Kết quả là, giảm được thách thức miễn dịch, tỷ lệ cai sữa thành công trong tương lai cao hơn, sử dụng kẽm oxit và thuốc kháng sinh ít hơn, đạt hiệu quả năng suất cao hơn, xem Hình 1.

Hình 1 – Giảm khoảng trống miễn dịch: khoáng vi lượng hữu cơ * có thể hỗ trợ từ 2 phía.

Không có giải pháp nào là duy nhất

Sẽ không có một giải pháp duy nhất nào bổ sung vào thức ăn có thể thay thế oxit kẽm. Người chăn nuôi cần phải tập trung vào sự quản lý, xây dựng khẩu phần, và các chất phụ gia khác nhau. Nó cũng chỉ ra rằng sự tập trung này nên được bắt đầu từ lúc heo nái cho con bú để đảm bảo heo con có khối lượng nặng hơn và khỏe hơn khi cai sữa.

Cải thiện thức ăn cho heo nái đang cho con bú một cách hiệu quả về kinh tế sẽ giúp cải thiện chất lượng heo con. Trước hết, số lượng và chất lượng sữa non cần được chú ý. Điều quan trọng là tất cả heo con trong một lứa đều nhận được lượng sữa non cần thiết. Điều này đặc biệt đúng đối với những đàn có lứa lớn (heo nái cao sản).

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng bổ sung một số phụ gia vào thức ăn chăn nuôi sẽ làm tăng lượng sữa non và bổ sung một số khoáng hữu cơ sẽ giúp làm tăng mức độ IgG trong sữa non. Điều này sẽ giúp heo con có một khởi đầu tốt và tăng khả năng miễn dịch.

Thứ hai, cần tập trung vào việc cai sữa cho heo con có khối lượng nặng hơn. Điều này đòi hỏi heo nái sản xuất nhiều sữa. Trong tình huống này, cùng một nguyên liệu thức ăn đã cho thấy kết quả tốt hơn khi năm nghiên cứu so sánh mang lại khối lượng trung bình của heo con là 200g và điều thú vị là, giảm số lượng heo con nhẹ cân khi cai sữa, xem Hình 2.

Hình 2 – Khoáng vi lượng hữu cơ * tăng IgG trong sữa non và tăng khối lượng cai sữa.

Chất lượng sữa non

* Nghiệm thức bổ sung khoáng hữu cơ (50ppm Zn, 20ppm Mn và 10ppm Cu) so với lô đối chứng bổ sung khoáng vô cơ có cùng một liều lượng.

                             Đối chứng                               Bổ sung khoáng hữu cơ

Khối lượng heo cai sữa (trung bình từ 5 nghiên cứu)

* Nghiệm thức bổ sung khoáng hữu cơ (50ppm Zn, 20ppm Mn và 10ppm Cu) so với lô đối chứng bổ sung khoáng vô cơ có cùng một liều lượng.

                                   Đối chứng                       Bổ sung khoáng hữu cơ

Thứ ba, có thể làm tăng khả năng chống oxy hóa của heo con cai sữa. Điều này đã được thực hiện trong một thời gian dài với vitamin E. Bổ sung selen hữu cơ cũng sẽ tăng cường bảo vệ chống oxy hóa. Bổ sung selen hữu cơ vào thức ăn thì hàm lượng selen trong cơ tăng lên, do đó trong giai đoạn sau cai sữa, khi lượng ăn vào thấp và nhu cầu về selen cao, heo con có thể huy động các nguồn dự trữ này.

Cần bảo vệ sự toàn vẹn của đường ruột tốt hơn để giảm quá trình viêm

Người ta chứng minh rằng cai sữa làm tăng sự rò rỉ ở ruột. Đặc biệt, cai sữa sớm kết hợp với các tác nhân stress sẽ gây tác động tiêu cực đến tính toàn vẹn của ruột. Do ruột bị rò rỉ, nhiều nội độc tố và các yếu tố không mong muốn khác sẽ đi từ lòng ruột vào máu. Điều này sẽ làm tăng quá trình viêm và tăng các chất oxy hóa, tác động xấu trong giai đoạn lượng ăn vào thấp và làm giảm khả năng tiêu hóa chất dinh dưỡng, làm giảm sức khỏe của heo con, vì vậy cần có biện pháp chống quá trình viêm xảy ra và tránh tạo ra các chất oxy hóa.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng kẽm hữu cơ đã giúp cải thiện tính toàn vẹn của ruột. Điều này rất quan trọng đối với heo cai sữa và nó là một phần quan trọng của giải pháp để thay thế oxit kẽm ở liều cao sau cai sữa. Người ta cho rằng, kẽm có vai trò trong việc tạo ra các mối nối chặt chẽ ở ruột, giúp giữ các tế bào biểu mô được đan lại với nhau và đảm bảo chức năng hàng rào ruột, điều hoàn toàn hợp lý là sử dụng nguồn kẽm có khả năng hấp thụ cao này sẽ tạo ra sự khác biệt đáng kể.

Tăng khả năng miễn dịch

Nhìn vào lợi ích kinh tế, khi tăng chi phí vào việc tiêm vắc xin thì người chăn nuôi sẽ giảm được nhu cầu kháng sinh. Tiêm vắc xin cho heo là cách thích hợp để tăng cường đáp ứng miễn dịch và giúp chúng chống lại bệnh tật tốt hơn. Việc tiêm vắc xin được sử dụng trong một thời gian dài và chúng sẽ còn trở nên quan trọng hơn trong tương lai. Trong tình hình cải thiện phản ứng miễn dịch của heo cai sữa, hai nghiên cứu rất thú vị đã được thực hiện. Cả hai nghiên cứu đều liên quan đến những con heo bị nhiễm Lawsonia nội bào.

Nghiên cứu đầu tiên cho thấy heo gây nhiễm với Lawsonia đáp ứng miễn dịch nhanh hơn khi chúng được cho ăn kẽm hữu cơ có khả năng hấp thụ cao, được biểu thị qua việc tăng tỷ lệ kháng thể trong cơ thể. Đáp ứng miễn dịch nhanh là điều rất quan trọng để giảm thiểu tác động tiêu cực của nhiễm trùng. Nghiên cứu đầu tiên này cũng cho thấy các tổn thương đường ruột ít hơn đáng kể – cả về số lượng và mức độ nghiêm trọng – khi heo được bổ sung nguồn kẽm hữu cơ, xem Hình 3.

Hình 3 – Cho ăn khoáng vi lượng hữu cơ * cho kết quả đáp ứng miễn dịch nhanh hơn.

* Nghiệm thức bổ sung khoáng Zn hữu cơ 50ppm so với lô đối chứng bổ sung khoáng vô cơ có cùng một liều lượng. yz Có nghĩa là thiếu một chữ cái sẽ khác nhau, P <0,05

Nghiên cứu thứ hai kết hợp tiêm vắc xin và thêm kẽm hữu cơ vào khẩu phần ăn. Sự kết hợp này dẫn đến năng suất tăng trưởng được cải thiện so với tiêm vắc xin kết hợp với bổ sung kẽm vô cơ.

Vài năm tới, người chăn nuôi sẽ chi tiền nhiều hơn cho việc tiêm vắc xin, nên việc bổ sung kẽm hữu cơ có khả năng hấp thụ cao trong khẩu phần ăn của heo trở nên cần thiết vì nó giúp tăng hiệu quả tiêm vắc xin hơn.

Tập trung vào tăng khả năng miễn dịch

Trong tương lai, việc giảm sử dụng kháng sinh và oxit kẽm khiến heo gặp khó khăn hơn trong việc khắc phục khoảng cách miễn dịch. Giảm khoảng cách bằng cách tạo cho heo con khả năng miễn dịch tốt hơn là một phần của các giải pháp sắp tới  nhằm duy trì năng suất và sức khỏe tăng trưởng tốt. Khoáng hữu cơ hấp thu nhanh đã được chứng minh là có hiệu quả trong các nghiên cứu và thử nghiệm thực tế, nó là một phần của các giải pháp sau này.

Biên dịch: Acare VN Team

Nguồn: AcareVietnam