[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Bệnh CRD trên gia cầm hay còn gọi là bệnh hô hấp mãn tính (chronic respiratory disease) do Mycoplasma gây ra. Đặc điểm của bệnh là thở khó, ho, chảy nước mũi, nước mắt trên gia cầm. Bệnh thường kết hợp với những virus gây bệnh trên đường hô hấp khác và thường xuyên kết hợp với bệnh E.coli (trường hợp này gọi là bệnh CCRD). 

 

 

NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH

 

Hiện, có khoảng 22 loài thuộc giống Mycoplasma được nhận biết có nguồn gốc từ gia cầm, nhưng thường có 5 loài trong số đó gây bệnh cho gia cầm đó là:

– M. gallisepticum (MG), M. synoviae (MS): 2 loài này gây bệnh cho gà và gà tây.

– M. meleagridis (MM), M. iowae (MI): 2 loài này gây bệnh cho gà tây.

– M. anatis (MA): gây bệnh trên vịt.

TRUYỀN NHIỄM HỌC

Động vật cảm thụ

Trong tự nhiên, Mycoplasma thường gây bệnh cho gà và gà tây. Tuy nhiên, vi khuẩn này cũng đã được phân lập từ các trường hợp nhiễm trùng tự nhiên ở nhiều loài chim khác như chim trĩ, chim công, chim cút, vẹt Amazon, cũng như ở vịt và ngỗng. Đáng chú ý, gà tây có độ nhạy cảm cao hơn so với gà và gà con cũng dễ bị ảnh hưởng hơn so với gà trưởng thành.

Phương thức truyền lây

 

Lây lan chính do sự tiếp xúc trực tiếp giữa gà khỏe với gà bị bệnh. Ngoài ra, còn lây lan qua bụi khí bị ô nhiễm hay tiếp xúc với dụng cụ chăn nuôi bị ô nhiễm mầm bệnh.

 

Sự nhiễm trùng còn được truyền qua trứng ở gà và gà tây (MG đã được phân lập ở buồng trứng của gà, gà tây mái và từ tinh dịch của gà trống).

TRIỆU CHỨNG

Thời gian nung bệnh ở điều kiện thí nghiệm: khoảng 6-21 ngày. Trong điều kiện tự nhiên rất khó để xác định một cách chính xác thời gian nung bệnh (vì bệnh thường ở thể mãn tính), bệnh phụ thuộc nhiều vào sức đề kháng của gia cầm và môi trường chăm sóc, nuôi dưỡng.

 

Trên gà trưởng thành: có âm rale khí quản, chảy nước mũi, ho, viêm kết mạc mắt, chảy nước mắt, gà giảm ăn, gà ốm. Thỉnh thoảng thấy gà bị viêm khớp, đi khập khiễng.

 

Sản lượng trứng trên gà đẻ giảm, duy trì ở mức thấp.

 

Trên gà dò: bệnh thường bùng phát từ 4-8 tuần tuổi với triệu chứng nặng hơn so với gà trưởng thành, do thường kết hợp với các mầm bệnh khác, đặc biệt là E.coli, dẫn đến bệnh CCRD.

 

Trên gà tây: Chảy nước mắt, nước mũi thường là triệu chứng trước khi xoang cạnh mũi sưng một cách đặc trưng của bệnh viêm xoang.

 

Một số trường hợp mắt nhắm hoàn toàn do sưng xoang cạnh mũi nặng. Giảm ngon miệng, giảm ăn. Gà đẻ giảm sản lượng trứng một cách nhanh chóng. Gà tây trở nên ốm, có âm rale khí quản, ho và thở rất vất vả.

 

Điều đáng chú ý là CRD thường là bệnh tiền đề cho các bệnh khác kết hợp và sẽ gây bệnh trầm trọng hơn (ví dụ ND, IB,…) và đặc biệt là kết hợp với bệnh E.coli (CCRD) làm tình trạng bệnh nặng hơn, tỷ lệ chết trên gà dò khoảng 30% nhất là trong các tháng mùa đông (dịp cận Tết).

 

Gà khó thở, chảy nước mắt, sưng mặt, mồng tím

 

BỆNH TÍCH

 

Đầu tiên, xuất hiện dịch rỉ viêm chảy trong mũi, qua xoang cạnh mũi, xuống khí quản, phế quản, túi khí. Túi khí thường chứa dịch rỉ viêm (caseous). Viêm phổi. Viêm xoang phần lớn sẽ làm xoang lồi lên ở gà tây nhưng cũng được nhận thấy trên gà và những gia cầm khác bị bệnh.

 

Một số trường hợp viêm phổi đã được ghi nhận. Một số ca bệnh nặng đặc trưng của bệnh viêm túi khí trên gà là fibrinous hoặc fibrin mủ.

 

Viêm màng bao quanh gan, viêm bao tim dọc theo khối viêm túi khí do kết hợp với bệnh E.coli sẽ làm tăng khả năng viêm vòi tử cung của gà và gà tây.

 

Viêm màng bao quanh gan, viêm bao tim, viêm túi khí

 

CHẨN ĐOÁN

Chẩn đoán phân biệt

Phân biệt CRD với bệnh trên đường hô hấp khác:

– ILT (Infectious Laryngotracheitis): chảy máu dọc theo khí quản.

– IB (Infectious Bronchitis): viêm thận, trứng méo mó, chất lượng trứng giảm sút.

– ND (Newcastle Disease): có thể tiêu hóa và thể thần kinh.

– Aspergillosis: có u nấm ở phổi, thành túi khí, gà thường bệnh 1-3 tuần tuổi.

Chẩn đoán phòng thí nghiệm

– Phân lập MG từ dịch rỉ của đường khí quản, túi khí, phổi, xoang dưới mắt, xoang cạnh mũi, từ tinh dịch của gà trống hay tử cung của gà mái trong môi trường Frey’s hay phôi trứng.

– Phân lập trên phôi trứng gà 7 ngày tuổi, đường tiêm túi lòng đỏ. Phôi sẽ chết trong vòng 5-7 ngày với bệnh tích phôi lùn, phù toàn thân, hoại tử gan, lách sưng lớn.

– Tìm kháng thể: phản ứng ngưng kết nhanh trên phiến kính, phản ứng ngăn trở ngưng kết hồng cầu (HI), phản ứng ELISA.

– Tìm kháng nguyên: phản ứng ELISA, phản ứng miễn dịch huỳnh quang.

PHÒNG BỆNH

Tạo môi trường chăm sóc, nuôi dưỡng đúng cách

 

Thường xuyên kiểm tra bằng phản ứng huyết thanh học để loại bỏ những con dương tính. Xông máy ấp, máy nở để tránh lây lan. Vệ sinh trứng ấp. Định kỳ tiêu độc, sát trùng để phòng bệnh cho đàn gia cầm: định kỳ 7-10 ngày phải phun xịt nhằm tiêu độc, khử trùng, vệ sinh chuồng trại và khu vực xung quanh chuồng với một trong các loại thuốc sau đây: IODINE hoặc PROTECT kết hợp với sản phẩm REPELL để tiêu diệt mầm bệnh một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất.

 

Thường xuyên bổ sung 2 chế phẩm dinh dưỡng sau của Công ty TNHH Thuốc Thú y Á Châu vào khẩu phần ăn của gia cầm:

 

 

Phòng bệnh bằng vaccine

Liều lượng và cách sử dụng tuân thủ theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

ĐIỀU TRỊ

Sử dụng HERBATOX (để giải độc gan, thận; tăng sức đề kháng) kết hợp với CALCIUM ADE.VIT (cung cấp dưỡng chất giúp gia cầm vượt nhanh qua bệnh).

 

Sử dụng PARA-SONE (để giảm đau, kháng viêm, hỗ trợ hô hấp) kết hợp với TILCO 250 (kháng sinh thế hệ mới đặc trị bệnh CRD trên gia cầm).

 

(Liều lượng và cách sử dụng tuân thủ theo hướng dẫn của Công ty TNHH Thuốc Thú y Á Châu)

 

Công ty TNHH Thuốc Thú y Á Châu luôn đồng hành cùng bà con để đưa ra những giải pháp tối ưu trong chăn nuôi, mang tới những sản phẩm chất lượng cao và đồng hành cùng sự thịnh vượng của bà con chăn nuôi. Với phương châm “Dùng Thuốc Á Châu, Nuôi Đâu Thắng Đó”, chúng tôi không ngừng cố gắng tìm tòi, chủ động đưa ra thị trường những sản phẩm chiến lược chất lượng cao, với mong muốn mang lại lợi nhuận chăn nuôi tối ưu nhất đến với bà con chăn nuôi trong và ngoài nước.

 

Mọi thông tin chi tiết về các sản phẩm thuốc thú y của Công ty TNHH Thuốc Thú y Á Châu, Quý bà con vui lòng liên hệ qua Hotline công ty. Chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ 24/7, đồng hành cùng Quý bà con.

 

Achaupharm