[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Viêm vú, viêm tử cung vá mất sữa thường được gọi là MMA, là một hội chứng phức tạp ở heo nái, tỷ lệ bị bệnh chiếm khoảng 40%. Bệnh gây ra do nhiễm trùng của tuyến vú hoặc nhiễm trùng đường sinh dục, làm tăng tỷ lệ chết ở heo con và giảm trọng lượng lúc cai sữa, tỷ lệ đậu thai ở lần sau giảm thấp nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách.

DẤU HIỆU LÂM SÀNG

+ Heo nái: Heo bị táo bón, sốt trên 39,5°C và giảm ăn hoặc bỏ ăn. Heo nằm sấp giấu vú xuống nền chuồng và không cho heo con bú. Bầu vú bị viêm cứng, sưng đỏ, đau khi sờ nắn. Sản lượng sữa giảm thấp. Dịch mủ chảy ra từ âm hộ có màu trắng đục, mùi tanh, hôi thối. Đôi khi thể hiện từng triệu chứng riêng lẻ, nhưng có khi hiển thị tất cả các dấu hiệu (viêm vú, viêm tử cung, mất sữa).
            

+ Heo con: Tăng trọng hằng ngày giảm và có dấu hiệu bị đói, heo con hay kêu la. Ngoài ra heo con bị tiêu chảy và có thể hạ thân nhiệt.

CÁC NGUYÊN NHÂN GÂY VIÊM VÚ VÀ VIÊM TỬ CUNG Ở HEO NÁI

PHÒNG NGỪA 

1.Biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất là vệ sinh tốt cho cá thể heo nái và chuồng nái đẻ để cắt đứt sự lây nhiễm vi sinh vật vào bầu vú và tử cung. Nên sử dụng một trong các thuốc khử trùng có hiệu quả cao như BIO-GUARD, BIODINE, BIOXIDE hoặc BIOSEPT.

2.Tắm heo mẹ thật kỹ trước khi đưa vào chuồng đẻ. Chuồng phải SẠCH và KHÔ trong suốt thời gian heo con theo mẹ. Giữ yên lặng để giảm sự căng thẳng cho heo nái trong quá trình sinh đẻ. Sau khi sinh một ngày nên cắt răng bằng phẳng cho heo con để tránh gây tổn thương núm vú cho heo mẹ.

3.Heo nái vừa sinh xong, tiêm một liều BIO-CEFQUIN để phòng nhiễm trùng. Đồng thời đặt viên thuốc ngừa BIO-VAGILOX – HEO vào tử cung ngay sau khi nái sinh (hôm sau đặt tiếp một viên nữa).
4.Phải cho heo nái vận động thường xuyên. Nền chuồng không trơn trượt. Trong thời gian nái mang thai phải kiểm soát chế độ ăn để tránh quá mập. Cung cấp đủ nước sạch mọi lúc cho heo nái. Một heo nái nuôi con cần 15 đến 30 lít nước mỗi ngày. 

CÁCH CHO NÁI ĂN HỢP LÝ ĐỂ TRÁNH VIÊM VÚ

           

– Thời gian mang thai đến 3 ngày trước khi sinh: cho ăn 2 – 3kg thức ăn hỗn hợp/ngày tùy thuộc vào độ mập hoặc gầy của heo nái. Ngoài ra nên cấp thêm rau xanh đã được rửa sạch.
           

– Hai ngày trước khi sinh giảm thức ăn hỗn hợp xuống còn 1 – 1,5kg/ngày.
           

– Sau khi sinh tăng thêm mỗi ngày 0,5kg/ngày cho đến khi heo nái ăn được khoảng 5kg/ngày.
 

ĐIỀU TRỊ

Điều trị hội chứng MMA phải bao gồm cả kháng sinh tiêm + đặt thuốc vào tử cung và thuốc kích thích tiết sữa.

1.Tiêm thuốc kháng sinh và kháng viêm: Nên sử dụng một trong các loại thuốc sau: BIO-CEFQUIN, BIO-CEP 5, BIO-AMOX LA, BIO TETRA 200 LA, BIO-GENTA.AMOX INJ, BIO-D.O.C, hoặc BIO-FLORSONE 400 LA v.v…

2. Rửa tử cung bị viêm bằng thuốc khử trùng BIODINE với liều 3ml thuốc/2 lít nước đun sôi để nguội, sau khi rửa xong, đợi cho nước rửa tử cung chảy ra hết rồi mới đặt thuốc BIO-VAGILOX – HEO vào tử cung.

3.Dùng BIO-CALCIUM  20ml pha chung với BIO-CEVIT 10ml để tiêm vào tĩnh mạch tai cho heo hoặc pha vào chai dịch truyền BIO-GLUCOSE 5% để truyền cho heo nái.

4.Tiêm BIO-OXYTOCIN với liều thấp: 1ml/nái, (tương đương 10IU/nái). Cấp thêm thuốc BIO-METASAL để heo mau hồi phục sức khỏe sau khi sinh.
 
           

Trong thời gian điều trị, phải dùng sữa thay thế sữa mẹ BIO-MILK để cung cấp đủ năng lượng và tránh mất nước cho heo con. Đồng thời có thể chuyển heo con sang nuôi ghép ở các bầy khác nếu có heo nái đẻ tương đồng về thời gian.

Cố PGS.TS LÊ VĂN THỌ

Cố vấn kỹ thuật

Công ty Liên doanh BIO-PHARMACHEMIE