[Chăn nuôi Việt Nam] – Năm 2025, trong bối cảnh phải đối mặt với thách thức từ dịch bệnh và thị trường, nhất là chính sách thuế quan của Hoa Kỳ, ngành chăn nuôi và thú y đã đạt được một số kết quả tích cực trong việc khôi phục và duy trì sản xuất với sự tăng trưởng cả về đầu con và sản lượng, công tác phòng chống dịch bệnh tiếp tục được triển khai đồng bộ và hiệu quả, các loại bệnh nguy hiểm như Dịch tả lợn châu Phi, Cúm gia cầm, Lở mồm long móng… được kiểm soát kịp thời, giảm thiểu thiệt hại.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, xu hướng chung chuyển đổi sang mô hình chăn nuôi an toàn sinh học, chăn nuôi theo hướng hữu cơ¹², ứng dụng công nghệ cao¹³ từng bước chuyên nghiệp hóa quy trình sản xuất diễn ra từ các doanh nghiệp lớn đến hộ chăn nuôi nhỏ lẻ. Ngành chăn nuôi đang chuyển dịch nhanh từ hình thức chăn nuôi nông hộ nhỏ lẻ sang hình thức chăn nuôi trang trại tập trung¹⁴ và các hộ lớn, hộ chăn nuôi chuyên nghiệp là nhân tố quan trọng góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, khả năng kiểm soát dịch bệnh, an toàn thực phẩm, bảo đảm sự phát triển bền vững, đồng thời góp phần đạt được các mục tiêu tăng trưởng chung của ngành Nông nghiệp và Môi trường đề ra trong năm 2025¹⁵.

Giai đoạn 2021-2025, Bộ đã tập trung chỉ đạo, phối hợp địa phương triển khai thực hiện các nhóm giải pháp phát triển trọng tâm, về cơ bản cơ cấu sản phẩm chăn nuôi đạt được theo định hướng cơ cấu lại và phù hợp với mục tiêu của Chiến lược phát triển chăn nuôi giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2045¹⁶.

Ngành chăn nuôi đang chuyển dịch nhanh từ hình thức chăn nuôi nông hộ nhỏ lẻ sang hình thức chăn nuôi trang trại tập trung và các hộ lớn, hộ chăn nuôi chuyên nghiệp là nhân tố quan trọng góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, khả năng kiểm soát dịch bệnh, an toàn thực phẩm. Nhiều địa phương đã tổ chức liên kết theo chuỗi sản phẩm từ sản xuất đến thị trường, trong đó doanh nghiệp là nòng cốt, xác định các chuỗi ngành hàng lợi thế của địa phương. Hiện nay, một số tỉnh Tây Nguyên và Đông Nam Bộ (như Đắk Nông, Gia Lai, Bình Phước, Tây Ninh…) có tốc độ tăng trưởng chăn nuôi cao khi các doanh nghiệp chăn nuôi mở rộng sản xuất, nhiều doanh nghiệp mới đi vào hoạt động. Các chuỗi giá trị liên kết, ngành hàng được hình thành: Doanh nghiệp-trại chăn nuôi, doanh nghiệp-HTX-nông hộ để giảm chi phí, tăng hiệu quả và giá trị gia tăng, trong đó ưu tiên phát triển chăn nuôi bền vững theo hướng hữu cơ, an toàn sinh học.

Phương hướng năm 2026

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, năm 2026, ngành chăn nuôi cần tăng cường năng lực hệ thống chăn nuôi và thú y các cấp, đặc biệt tại huyện, xã; đẩy mạnh công tác truyền thông, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của người dân về chăn nuôi bền vững, năng suất, hiệu quả kinh tế và phòng, chống dịch bệnh nguy hiểm trên đàn vật nuôi.

Triển khai đồng bộ các chính sách thu hút các thành phần kinh tế tham gia phát triển chăn nuôi; tăng cường thanh tra, kiểm tra, phổ biến pháp luật, pháp luật chuyên ngành và quy định xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực chăn nuôi, thú y và an toàn thực phẩm. Xây dựng và triển khai hệ thống truy xuất nguồn gốc cơ sở và sản phẩm chăn nuôi; nâng cao năng lực sản xuất, quản lý và kiểm soát chất lượng con giống, thức ăn, thuốc và vắc xin; tăng cường kiểm soát chất cấm, kháng sinh và phòng, chống kháng thuốc giai đoạn 2025–2030.

Ngành chăn nuôi năm 2026 đẩy mạnh áp dung khoa học công nghệ và chuyển đổi số

Đẩy mạnh phát triển vùng nguyên liệu trong nước, ứng dụng công nghệ hiện đại, thúc đẩy chăn nuôi an toàn sinh học và liên kết sản xuất theo chuỗi; siết chặt kiểm dịch động vật và sản phẩm động vật nhập khẩu; khuyến khích áp dụng khoa học công nghệ và chuyển đổi số để nâng cao năng suất, chất lượng, đáp ứng tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.

Tiếp tục chỉ đạo, giám sát và thực hiện 06 chương trình, kế hoạch quốc gia phòng, chống dịch bệnh động vật; theo dõi, cập nhật tình hình dịch bệnh gia súc, gia cầm, đặc biệt các bệnh nguy hiểm; triển khai giám sát, điều tra ổ dịch, thu thập mẫu bệnh phục vụ nghiên cứu giải trình tự gien, đánh giá hiệu lực vắc xin, xây dựng bản đồ dịch tễ và phân tích chuyên sâu; hướng dẫn, hỗ trợ địa phương và doanh nghiệp xây dựng cơ sở, vùng an toàn dịch bệnh theo tiêu chuẩn Việt Nam và WOAH/OIE, phục vụ xuất khẩu động vật và sản phẩm động vật.

Đối với các địa phương: Các địa phương căn cứ hệ thống thể chế, chính sách đã được hoàn thiện để chuyển đổi ngành chăn nuôi theo hướng quy hoạch lại, tập trung đầu tư phát triển vùng chăn nuôi tập trung có lợi thế; đẩy mạnh phát triển công nghiệp giống, nghiên cứu khoa học và chọn tạo giống vật nuôi phù hợp từng vùng, miền; phát triển công nghiệp thức ăn chăn nuôi, công nghệ môi trường, giết mổ, chế biến và sản xuất thiết bị chuồng trại nhằm chủ động sản xuất. Đối với các địa phương chưa bố trí được quỹ đất hoặc các cơ sở chăn nuôi chưa thể di dời, cho phép tiếp tục hoạt động có kiểm soát và bắt buộc áp dụng công nghệ xử lý chất thải nhằm giảm ô nhiễm trong thời gian chờ sắp xếp địa điểm mới. Thực hiện báo cáo đầy đủ, kịp thời dữ liệu dịch bệnh gia súc, gia cầm trên Hệ thống VAHIS, phục vụ công tác đánh giá, chỉ đạo và điều hành phòng, chống dịch bệnh.

Hà Ngân

Xây dựng ngành chăn nuôi 2024: Tự chủ và hiệu quả