Trong điều kiện tự nhiên khắc nghiệt của vùng Cao nguyên đá Đồng Văn (tỉnh Tuyên Quang), việc phát triển sản xuất nông nghiệp quy mô lớn là điều không dễ. Tuy nhiên, Hợp tác xã (HTX) Tuấn Dũng, xã Mèo Vạc đã chứng minh điều ngược lại. Bằng việc ứng dụng chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học, HTX đã vượt qua khó khăn ban đầu và khẳng định được hiệu quả kinh tế và chất lượng sản phẩm, tạo dựng thương hiệu trên thị trường.

Hợp tác xã Tuấn Dũng sử dụng thân cây chuối kết hợp làm thức ăn chăn nuôi cho đàn lợn.

Vạn sự khởi đầu nan

Ít ai có thể tưởng tượng, khu vực gần 2 ha nằm ven sông Nho Quế, thôn Bờ Sông, xã Sơn Vĩ trước đây vốn chỉ là bãi đất, đá lởm chởm, cỏ dại mọc kín lại có thể trở thành một trang trại chăn nuôi quy mô, bài bản như hiện nay. Để có được mặt bằng sản xuất đó, cuối năm 2017, HTX Tuấn Dũng đã phải huy động toàn bộ vốn tự có và vay mượn thêm để thuê máy móc san ủi, vận chuyển đất từ nơi khác về đổ lấp sỏi đá, tạo nền cứng.

“Thời điểm đó, chúng tôi chỉ có ý chí và khát vọng làm nông nghiệp sạch chứ nguồn lực thì gần như cạn kiệt. Nhiều đêm nằm nhìn bãi đá, nghĩ đến món nợ, anh em trong HTX cũng dao động”, ông Thèn Văn Hải, Giám đốc HTX Tuấn Dũng chia sẻ.

Sau khi hoàn thiện cơ sở hạ tầng ban đầu, từ giữa năm 2018, HTX triển khai nuôi lợn đen Lũng Pù – một giống lợn bản địa, có chất lượng thịt ngon và giá trị thương phẩm cao. Tuy nhiên, do chưa có kinh nghiệm quản lý trang trại lớn, công tác chăm sóc và phòng dịch còn nhiều hạn chế, HTX đã phải đối mặt với biến cố lớn khi dịch bệnh bùng phát, gây thiệt hại nghiêm trọng.

“Chỉ trong vòng một tháng, gần như toàn bộ đàn lợn bị chết. Ước tính thiệt hại hơn 600 triệu đồng. Lý do là chưa áp dụng đúng các quy trình an toàn sinh học, chuồng trại, nguồn thức ăn chưa đảm bảo, khâu sát trùng và chăm sóc còn rất sơ sài, thiếu kinh nghiệm xử lý lợn bệnh”, ông Hải thẳng thắn nhìn nhận.

An toàn sinh học – giải pháp then chốt

Sau cú sốc dịch bệnh, từ năm 2019, HTX Tuấn Dũng đã tái cơ cấu toàn bộ quy trình chăn nuôi, chuyển hướng sang áp dụng mô hình chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học.

Khu chăn nuôi được thiết kế cách biệt hoàn toàn với khu dân cư, có hàng rào bao quanh để ngăn mầm bệnh từ bên ngoài xâm nhập. Chuồng trại được phân khu rõ ràng theo từng mục đích sử dụng, gồm các khu như phối giống, khu lợn con, lợn nái, lợn thịt. Mỗi khu đều có hệ thống xử lý chất thải, máng ăn, máng uống riêng biệt. Cùng với đó, HTX thường xuyên sát trùng chuồng trại, kiểm soát chặt khâu chọn giống, sử dụng nguồn thức ăn đảm bảo vệ sinh và theo dõi sức khỏe vật nuôi hằng ngày.

Từ năm 2019 đến nay, HTX không để xảy ra dịch bệnh. Đàn lợn của HTX luôn phát triển ổn định, tỷ lệ sống cao. Hiện tại, HTX duy trì khoảng 400 con lợn đen Lũng Pù, gồm 50 lợn nái và 350 lợn thịt, mỗi năm cung cấp ra thị trường khoảng 500 – 700 con lợn giống và hơn 200 tấn lợn hơi thương phẩm, doanh thu đạt trên 4 tỷ đồng.

Anh Sùng Mí Sùng, nhân viên kỹ thuật của HTX chia sẻ: “Chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học tuy vất vả hơn lúc đầu, nhưng hiệu quả rõ rệt. Đàn lợn ít bệnh, lớn đều, giảm chi phí thuốc men, đầu ra lại ổn định”.

Ngoài chăn nuôi lợn, HTX còn mở rộng chăn nuôi giống gà đen thương phẩm theo cùng phương thức. Đồng thời, khai thác thế mạnh địa phương để nuôi ong bạc hà lấy mật, sản phẩm đã đạt chuẩn VietGAHP, HACCP và được bảo hộ chỉ dẫn địa lý. Các sản phẩm của HTX đều được thị trường đón nhận, có mặt tại các thị trường trong nước và từng bước xây dựng thương hiệu riêng. Đến nay, HTX đã có 3 sản phẩm được chứng nhận 3 sao OCOP, gồm 2 sản phẩm mật ong bạc hà và 1 sản phẩm thịt lợn gói 1 kg.

Mô hình của HTX không chỉ đem lại giá trị kinh tế, tạo việc làm cho người dân địa phương mà còn là minh chứng cho thấy, làm nông nghiệp sạch là hoàn toàn khả thi, ngay cả ở nơi khắc nghiệt nhất trên vùng Cao nguyên đá. Đây là bài học kinh nghiệm quý cho các HTX, hộ chăn nuôi nhỏ lẻ đang tìm hướng đi mới để vươn lên làm giàu trên chính mảnh đất quê hương.

Bài, ảnh: TRẦN KẾ

Nguồn tin: Báo Tuyên Quang