[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Nhu cầu mua thịt heo sạch, an toàn trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết với người tiêu dùng trong giai đoạn hiện nay. Vì thế, không chỉ có các doanh nghiệp mà các nhà chăn nuôi cũng bắt tay đầu tư chăn nuôi quy mô lớn với quy trình khép kín nhằm đưa ra thị trường các sản phẩm thịt an toàn, giá cạnh tranh.

Chăn nuôi heo sạch đang là hướng đi của nhiều doanh nghiệp

Các “đại gia”mạnh dạn

Trước đây, nếu như như Vissan, CP làm chủ thị trường thịt heo Việt Nam thì hiện nay, thêm nhiều doanh nghiệp (DN) lớn đang đầu tư mạnh vào mảng này để khai thác thị trường trị giá lên đến 18 tỷ USD. Cả phân khúc thịt tươi lẫn thịt chế biến vẫn còn nhiều khoảng trống cho các nhà đầu tư mới vào khai thác.

Tháng 9/2016, có 03 doanh nghiệp Pháp là Grimaud, Neovia, Le Boucher đã hợp tác với các hộ chăn nuôi tại ĐBSCL trong dự án có tên là Le Porc du Mékong, xây dựng quy trình khép kín 3F (feed – chăn nuôi, farm – trang trại, food – thực phẩm). Dự kiến, từ đầu năm 2017, sản phẩm của Le Porc du Mekong sẽ có mặt tại các siêu thị Metro, Vinmart, Big C, Auchan và Co.opXtra, không chỉ hướng tới phân khúc cao cấp mà bước đầu tập trung vào khách hàng bình dân.

Một số doanh nghiệp ngoài ngành cũng ngành cũng chính thức bước 2 chân vào lĩnh vực này. Ví dụ như Tập đoàn Hòa Phát, một đại gia chuyên sản xuất thép xây dựng cũng mạnh dạn đầu tư sang chăn nuôi. Dự kiến, năm 2018 Tập đoàn Hòa Phát sẽ bắt đầu cung cấp lợn thịt, lợn giống cho thị trường và đặt mục tiêu cung cấp 650.000 con lợn vào năm 2021.

Trang trại của Hòa Phát được xây dựng tại xã Lương Thịnh, huyện Trấn Yên (Yên Bái) với diện tích rộng 44ha, quy mô nuôi 10.200 con lợn giống ngoại nhập.

Trước đó, năm 2015, Hòa Phát đã chi 300 tỷ đồng để đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi ở Hưng Yên. Dự kiến, đến đầu năm 2018, Hòa Phát sẽ bắt đầu cung cấp thịt heo, heo giống và đặt mục tiêu đạt 650.000 con vào năm 2021.

Tập đoàn Thủy sản Hùng Vương cũng vừa đầu tư 2.000 tỷ đồng phát triển hệ thống chăn nuôi khép kín, từ khâu con giống đến khâu tiêu thụ sản phẩm. Theo kế hoạch, năm 2017, sản phẩm mang thương hiệu “heo Hùng Vương” sẽ có mặt trên thị trường với giá cạnh tranh. Đến năm 2018, Hùng Vương sẽ có 100.000 con heo giống bố mẹ, 3 triệu con heo thương phẩm.

Ngay cả Vissan cũng vừa nhập 220 con heo giống cụ kỵ từ Mỹ về Việt Nam để thực hiện chiến lược phát triển nguồn, góp phần hoàn thiện chuỗi truy xuất nguồn gốc 3F.

Ngoài ra, Tập đoàn Masan (chuyên về thực phẩm tiêu dùng nhanh) cũng đầu tư xây dựng vùng chăn nuôi riêng, đầu tư vào nhà máy chế biến thức ăn chăn nuôi, liên kết với Tổng công ty Thương mại Sài Gòn (Satra), mua cổ phần Vissan… để sản xuất thịt sạch. Tháng 11/2016 đã tiến hành khởi công trang trại lợn công nghệ cao 1.000 tỷ đồng tại Nghệ An. Trang trại chăn nuôi lợn kỹ thuật cao có quy mô 10.000 lợn nái, hàng năm tạo ra 230.000 con lợn thịt theo mô hình công nghiệp với chu trình khép kín, hiện đại, đạt tiêu chuẩn kỹ thuật chăn nuôi VietGAP, đảm bảo an toàn VSTP, kiểm soát dịch bệnh. Dự kiến, quý 1/2018 sẽ bắt đầu cung cấp lợn thịt cho thị trường và hoàn thành dây chuyền chế biến.

Nhà chăn nuôi đầu tư lớn

Với mong muốn đem những thực phẩm sạch tới mọi người, anh Nguyễn Văn Tuấn ở thị xã Phúc Yên, Vĩnh Phúc đã thành lập một trang trại chăn nuôi lợn quy mô 15.000 m2 vào năm 2010. Mỗi năm, trang trại này cung cấp cho thị trường khoảng 300 tấn thịt lợn sạch. Từ khâu chăn nuôi đến giết mổ đều thực hiện trong quy trình khép kín và áp dụng mô hình VietGAP nhằm bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm.

Bên cạnh trang trại nuôi lợn, anh Tuấn còn mở hai cửa hàng bán thịt bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm tại đường Ngô Quyền (TP Vĩnh Yên) và đường Trường Chinh (thị xã Phúc Yên). Những con lợn tại lò mổ của trang trại sẽ được giám sát bởi nhân viên kiểm dịch thú y thị xã Phúc Yên. Ngay sau đó, thịt lợn được đưa tới hai cửa hàng để tiêu thụ luôn trong ngày.

Nhờ áp dụng quy trình nghiêm ngặt, tháng 5/2014, trang trại của anh Tuấn nhận giấy chứng nhận VietGAP và chứng nhận VietGAHP (quy trình thực hành chăn nuôi tốt) do tổ chức Vinacert-Control cấp phát.

Tại Bắc Giang, Hợp tác xã chăn nuôi, giết mổ, chế biến và tiêu thụ lợn sạch Tân Yên nuôi 1.000 lợn thịt, và hơn 400 lợn nái. Theo ông Ngô Xuân Lương, Giám đốc HTX cho biết: Quy trình chăn nuôi được thực hiện, giám sát nghiêm ngặt theo tiêu chuẩn VietGAP. Các hộ nuôi đều phải có hệ thống xử lý nước thải, xây chuồng hiện đại thường xuyên phun men vi sinh vật có ích; trang bị quạt gió, giàn làm mát, đèn sưởi để điều chỉnh nhiệt độ theo mùa. Nguồn lợn giống, thức ăn được nhập từ công ty uy tín, có sự cam kết trách nhiệm rõ ràng”.

“Nước uống từ giếng khoan sâu, có xét nghiệm asen, chì, đạt chuẩn sạch mới được sử dụng. Quá trình chăm sóc có nhật ký theo dõi rõ ràng từng di biến. Sau 5,5 – 6 tháng lợn đạt 130-150kg mới thịt bán. 4 tháng đầu, lợn được cho ăn một loại cám không tồn dư kháng sinh. Trước khi thịt bán 1-1,5 tháng chỉ cho ăn thức ăn hữu cơ…” 

Áp dụng mô hình VietGAP nhằm bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm

Tại Nghệ An, nhiều hộ nuôi lợn bằng thức ăn công nghiệp (nuôi công nghiệp), sau nhiều phen thua lỗ đã chuyển sang nuôi truyền thống (tận dụng thức ăn dư thừa, phụ phẩm nông nghiệp), mà người ta thường gọi là ‘lợn sạch… Ông Lưu Công Hòa, Trưởng phòng Chăn nuôi Sở NN&PTNT Nghệ An cho biết: “Ở Nghệ An, chăn nuôi nông hộ nhỏ lẻ vẫn sẽ tồn tại và chiếm tỉ trọng lớn trong ngành chăn nuôi. Trước những khó khăn trong ngành chăn nuôi hiện nay, như giá thức ăn cao, giá lợn hơi nhiều biến động, chăn nuôi nhỏ lẻ theo phương thức truyền thống hoặc bán công nghiệp sẽ đảm bảo cho người nông dân không thua lỗ. Hơn nữa, nuôi lợn sạch bán theo địa chỉ, mua lợn sạch dự trữ đang là phong trào tại Nghệ An. Về lâu về dài phải siết chặt quản lý chăn nuôi nông hộ nhưng trước mắt, hình thức chăn nuôi này đang mang lại nguồn lợi cho nông dân’…

Tại Nam Sách, Hải Dương, Lợn sạch Bằng Mười là trang trại cung cấp thịt lợn sạch với quy mô lớn, duy nhất trong tỉnh. Sản phẩm lợn sạch của Bằng Mười còn được Viện Dinh dưỡng quốc gia chứng nhận sản phẩm thịt lợn sạch vì sức khỏe người tiêu dùng. Với 600 con lợn, ông Nguyễn Văn Bằng cho rằng, chăm sóc theo phương thức cổ truyền cho ăn cám gạo (có thể thay thế bằng cám mạch), ngô, bỗng rượu, rau bèo, dọc khoai, cá lợn, bột xương cá rồi nấu chín. Với thời gian nuôi dài, từ 7-8 tháng, nên chất lượng thịt lợn thơm ngon nhưng nhờ có tận dụng được phụ phẩm mà giá cả cũng phải chăng, khoảng 150.000 đồng/kg. Cơ sở lợn sạch Bằng Mười đang tạo việc làm cho 4-5 lao động. Mỗi năm trừ chi phí, gia đình ông Bằng thu lãi từ 500-700 triệu đồng.

Hàng chất lượng vẫn khó bán

Được nuôi, chế biến và bán theo quy trình sạch, vậy mà thịt lợn sạch của HTX Tân Yên cạnh tranh khó khăn trên thị trường. “So với lợn thường, thịt lợn của HTX chênh từ 5.000-8.000 đồng/kg, không quá cao nhưng tình hình buôn bán vẫn khó khăn. Mỗi ngày HTX bán được 1-2 con, thỉnh thoảng mới có ngày bán được 3-4 con”, ông Ngô Xuân Lương, Giám đốc HTX cho biết.

Tháng 10/2016, mặt hàng thịt heo thảo mộc của Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn (Sagri) đã được khá nhiều người tiêu dùng TP HCM tìm mua. Mỗi ngày, 4 cửa hàng của Sagri bán ra khoảng 10-15 con heo thảo mộc, tương đương hơn 1.000 kg thịt và chỉ trong buổi sáng đã hết hàng dù giá cao hơn giá thịt heo bình ổn khoảng 20%.

Trước thịt heo thảo mộc, thị trường TP HCM đã có gà thảo mộc của VISSAN, San Hà nhưng cả 2 thương hiệu này đều không trụ lại được. Ông Văn Đức Mười cho rằng sự thất bại của các sản phẩm thịt gà thảo mộc thời gian qua là do đại bộ phận người dân chưa sẵn sàng trả giá cao hơn để mua sản phẩm chất lượng.

Thực tế này lý giải vì sao thời gian gần đây, các nhóm nhỏ bán thực phẩm quê, một số còn tổ chức giết mổ heo, gà, vịt… rồi rao bán với giá cao hơn giá thị trường 20%-30%. Trong khi đó, DN giết mổ công nghiệp lớn như VISSAN không thể tăng giá bán thịt heo VietGAP vì phải duy trì mức giá bình ổn thị trường.

Song, theo nhiều chuyên gia, chăn nuôi sạch không chỉ là yêu cầu từ thị trường mà còn là yếu tố sống còn của ngành chăn nuôi Việt Nam trước sức ép của thịt nhập khẩu, vốn đến từ các nước có nền chăn nuôi phát triển và có tiếng quản lý tốt về an toàn thực phẩm. Vì vậy, thịt nội phải tạo được niềm tin của người tiêu dùng về chất lượng, an toàn về thực phẩm để không phải nhường sân chơi cho thịt ngoại, ngay trên sân nhà.

Tâm An (Tổng hợp)