Kinh tế thế giới

Các cuộc khảo sát gần đây cho thấy kinh tế toàn cầu ngày càng có nguy cơ rơi vào suy thoái, khi người tiêu dùng đối mặt với lạm phát cao và buộc phải kiểm soát chi tiêu tiêu dùng, trong khi các ngân hàng trung ương có xu hướng thắt chặt chính sách tiền tệ.

Tại Mỹ: Theo khảo sát của S&P Global trong tháng 8/2022, lạm phát cao, thiếu nguyên vật liệu, tình trạng giao hàng chậm trễ và lãi suất cao đang gây sức ép lên hoạt động kinh doanh của Mỹ.

Theo đó, Chỉ số quản lý sức mua ước tính nhanh của Mỹ trong tháng 8/2022 ở mức 45 điểm, giảm đáng kể so với mức 47,7 của tháng 7/2022. Đây là tháng thứ 2 liên tiếp chỉ số giảm điểm và cũng là mức thấp nhất tính từ tháng 5/2020 ở thời điểm đầu đại dịch COVID-19. Dữ liệu Chỉ số quản lý sức mua ước tính nhanh trong tháng 8 cho thấy những khó khăn của nền kinh tế Mỹ khi nhu cầu tiêu thụ giảm do tác động của việc tăng lãi suất và áp lực lạm phát cao.

Tính từ đầu năm 2022 đến nay, FED đã tăng lãi suất 4 lần với tổng mức tăng là 2,25 điểm phần trăm. Lạm phát của Mỹ đã hạ nhiệt trong tháng 7/2022, nhưng FED vẫn có thể tiếp tục tăng lãi suất để đưa lạm phát về mức mục tiêu. Chỉ số PMI sản xuất của Mỹ cũng giảm xuống 51,3 trong tháng 8/2022, từ mức 52,2 trong tháng 7/2022, thấp hơn dự báo là 52 và là mức tăng thấp nhất kể từ tháng 7/2020, trong bối cảnh nhu cầu bị hạn chế và cắt giảm sản xuất. Lãi suất cao cũng đã tác động mạnh đến thị trường nhà đất Mỹ.

Theo số liệu thống kê của Bộ Thương mại Mỹ, doanh số bán nhà mới tại Mỹ trong tháng 7/2022 giảm 12,6% xuống mức 511 nghìn căn, mức thấp nhất kể từ tháng 1/2016.

Tại Trung Quốc: ngày 22/8/2022, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PboC) lại giảm lãi suất cho vay sau khi vừa hạ lãi suất trong tuần trước đó. Động thái này nhằm thúc đẩy nhu cầu vay vốn, kích thích nền kinh tế đang đối mặt với nhiều khó khăn bởi khủng hoảng bất động sản và đại dịch COVID-19. Theo đó, lãi suất cho vay chuẩn kỳ hạn 5 năm giảm 15 điểm cơ bản xuống 4,30%, đồng thời lãi suất cho vay kỳ hạn 1 năm cũng giảm 5 điểm cơ bản xuống 3,65%. Hầu hết khoản vay mới tại Trung Quốc đều dựa trên lãi suất cho vay chuẩn kỳ hạn 1 năm. Tuần trước, PBoC cũng đã bất ngờ giảm lãi suất cho vay trung hạn 1 năm (MLF) và một công cụ thanh khoản ngắn hạn khác nhằm thúc đẩy nhu cầu tín dụng.

Tại châu Âu: Tháng 8/2022, hoạt động kinh tế của khu vực cũng có xu hướng giảm tháng thứ 2 liên tiếp khi giá năng lượng tăng trở lại. Theo S&P Global, chỉ số quản lý sức mua của khu vực đồng tiền chung châu Âu trong tháng 8/2022 giảm xuống 49,2 từ mức 49,9 của tháng 7/2022, thấp nhất trong 18 tháng. Sản lượng của ngành sản xuất giảm tháng thứ 3 liên tiếp. Cho đến cuối tháng 6/2022, lạm phát cao tạm thời chưa làm chệch quá trình phục hồi của khu vực đồng tiền chung châu Âu. Việc các hoạt động dịch vụ, sản xuất mở cửa trở lại sau đại dịch COVID-19 giúp cho tình hình kinh tế châu Âu khởi sắc. Tuy nhiên, xu hướng giá cả tăng mạnh và khủng hoảng năng lượng sẽ tác động đến kinh tế khu vực trong nửa cuối năm 2022.

Theo số liệu mới nhất từ Cơ quan Thống kê châu Âu (Eurostat), lạm phát tính theo năm ở khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) đạt mức cao kỷ lục 8,9% trong tháng 7/2022 do chi phí sinh hoạt tiếp tục gia tăng trên khắp châu lục, tăng từ 8,6% trong tháng 6/2022. Trong khi lạm phát của Liên minh châu Âu là 9,8% vào tháng 7/2022, tăng từ mức 9,6% trong tháng 6/2022.

Lạm phát cao, hoạt động sản xuất chậm lại khiến đồng Euro đang ở mức thấp nhất trong 20 năm so với đồng USD. Ngày 23/8/2022, đồng Euro ở mức 0,9924 USD đổi một Euro, mức thấp nhất từng được ghi nhận kể từ năm 2002. Đồng Euro yếu sẽ gây thêm thách thức đối với ECB trong cuộc chiến chống lạm phát bởi giá hàng hóa nhập khẩu, kể cả nguyên liệu sẽ tăng lên.

Lạm phát cao, hoạt động sản xuất chậm lại khiến đồng Euro đang ở mức thấp nhất trong 20 năm so với đồng USD. Ngày 23/8/2022, đồng Euro ở mức 0,9924 USD đổi một Euro, mức thấp nhất từng được ghi nhận kể từ năm 2002. Đồng Euro yếu sẽ gây thêm thách thức đối với ECB trong cuộc chiến chống lạm phát bởi giá hàng hóa nhập khẩu, kể cả nguyên liệu sẽ tăng lên.

TRONG NƯỚC

Trong báo cáo mới công bố của Moody Analytics, Việt Nam là nước duy nhất trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương được nâng dự báo tăng trưởng GDP. Theo Moody, kinh tế Việt Nam có thể tăng trưởng đến 8,5% – cao nhất so với các nước có cùng xếp hạng tín nhiệm nhờ dòng vốn FDI mạnh. Những yếu tố bất ổn tại Trung Quốc đang khiến các nhà đầu tư tìm đến Việt Nam cũng như nhiều nước Đông Nam Á.

Trong khi đó, hoạt động xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam đã có xu hướng tăng trở lại trong tháng 8/2022 sau khi giảm trong tháng trước, với tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu ước đạt 64,9 tỷ USD, tăng 6,1% so với tháng trước và tăng 18,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu tăng 6,8% so với tháng trước và tăng 19,6% so với tháng 8/2021, đạt 32,7 tỷ USD; kim ngạch nhập khẩu tăng 5,5% so với tháng trước và tăng 16,9% so với cùng kỳ năm trước, đạt 32,2 tỷ USD.

Tính chung 8 tháng đầu năm 2022, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của nước ta ước đạt 498,5 tỷ USD, tăng 15,66% so với cùng kỳ năm ngoái. Tính riêng xuất khẩu đạt 250,04 tỷ USD, tăng 17%; nhập khẩu là 248,46 tỷ USD, tăng 14,4%. Cán cân thương mại trong tháng 8/2022 thặng dư 500 triệu USD, đưa xuất siêu sau 8 tháng lên mức 1,58 tỷ USD. Cán cân thương mại tiếp tục duy trì xuất siêu góp phần làm tích cực cho cán cân thanh toán, ổn định tỷ giá và ổn định các chỉ số kinh tế vĩ mô khác của nền kinh tế.

Trong những tháng cuối năm, mặc dù tiêu thụ hàng hóa tại nhiều nước lớn trên thế giới có khả năng bị ảnh hưởng bởi lạm phát, nhưng xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam sẽ tiếp tục tăng so với cùng kỳ năm trước nhờ hiệu quả từ các hiệp định thương mại tự do, đặc biệt là CPTPP, EVFTA, UKVFTA, RCEP ngày càng được thực thi toàn diện và hiệu quả.

Kết quả xuất nhập khẩu tích cực từ đầu năm đến nay là cơ sở để ngành Công Thương phấn đấu đạt và vượt mục tiêu đề ra cho xuất khẩu của năm 2022. Trong báo cáo đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch năm 2022, dự kiến kế hoạch năm 2023 ngành Công Thương, Bộ Công Thương dự báo kim ngạch xuất khẩu hàng hóa cả năm 2022 đạt khoảng 368 tỷ USD, tăng khoảng 9,46% so với năm 2021, vượt mục tiêu Chính phủ giao (khoảng 8%) và vượt mục tiêu Kế hoạch đề ra của Bộ Công Thương tại Quyết định số 60/BCT – KH ngày 18/1/2022 (8,1%). Bộ Công Thương cũng dự báo kim ngạch nhập khẩu đạt khoảng 367 tỷ USD trong năm 2022, và dự kiến năm 2022 xuất siêu khoảng 1 tỷ USD, đạt mục tiêu kế hoạch.

VICTIC