Chăn nuôi sẽ ngày càng trở nên khó khăn ở nhiều nước nhiệt đới nếu lượng khí thải vẫn ở mức cao – nhưng việc cắt giảm nhanh chóng lượng khí thải và hạn chế mở rộng chăn nuôi sẽ làm giảm tác động tới 50-84%.

Theo nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Nghiên cứu môi trường, hơn 1 tỷ con bò trên khắp thế giới sẽ bị stress nhiệt vào cuối thế kỷ này nếu lượng khí thải carbon cao và mức độ bảo vệ môi trường thấp.

Điều này có nghĩa là chăn nuôi gia súc sẽ phải đối mặt với áp lực nhiệt có thể gây chết gia súc ở nhiều nơi trên thế giới, bao gồm Trung Mỹ, Nam Mỹ, châu Phi Xích đạo, Nam và Đông Nam Á. Nghiên cứu cũng cho thấy việc giảm nhanh lượng khí thải nhà kính cũng như duy trì sản xuất gia súc ở mức gần hiện tại sẽ giảm những tác động này ít nhất 50% ở châu Á, 63% ở Nam Mỹ và 84% ở châu Phi.

Nắng nóng cực độ gây hại cho gia súc theo nhiều cách khác nhau, đặc biệt khi kết hợp với độ ẩm cao. Nó làm giảm khả năng sinh sản, làm suy giảm sự phát triển của bê và có thể dẫn đến tỷ lệ chết gia súc gia tăng. Ở bò sữa, nó cũng làm giảm sản lượng sữa. Tất cả những điều này ảnh hưởng đến ngành chăn nuôi, làm giảm phúc lợi động vật và thu nhập của trang trại.

Để nghiên cứu tác động hiện tại và tương lai của stress nhiệt đối với gia súc, các nhà nghiên cứu từ Đại học Cape Town, KwaZulu-Natal và Chicago đã phân tích điều kiện nhiệt độ và độ ẩm hiện nay trên khắp thế giới và ước tính chúng sẽ tác động như thế nào đến gia súc trong những thập kỷ tới, tùy thuộc vào các mức độ khác nhau. phát thải và các hình thức sử dụng đất.

Các nhà nghiên cứu dự đoán rằng nếu lượng khí thải carbon trong tương lai rất cao, thì 9/10 số bò trên khắp thế giới sẽ phải chịu stress nhiệt từ 30 ngày trở lên mỗi năm và hơn 3/10 số bò sẽ phải chịu điều đó quanh năm vào cuối thế kỷ này. Trong khi các quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất sẽ ở các vùng nhiệt đới, nhiều nơi khác trên thế giới cũng sẽ phải đối mặt với tình trạng căng thẳng do nắng nóng kéo dài nhiều tháng mỗi năm, bao gồm cả các khu vực ở châu Âu và Bắc Mỹ. Một số khu vực của Nhật Bản, Úc và Mexico, cùng với những khu vực khác, sẽ trải qua 180 ngày nắng nóng hoặc hơn mỗi năm.

Nhiệt độ và độ ẩm tăng sẽ buộc nông dân phải thích nghi với những điều kiện mới này, chẳng hạn như bằng cách cung cấp hệ thống thông gió hoặc thậm chí điều hòa không khí cho vật nuôi hoặc chuyển sang các giống gia súc thích ứng với nhiệt độ. Nhưng những biện pháp này sẽ ngày càng tốn kém do hiện tượng nóng lên trong tương lai và sẽ không thể thực hiện được ở mọi nơi – có nghĩa là chăn nuôi gia súc không còn khả thi ở những nơi hiện đang là nghề chính, chẳng hạn như ở Ấn Độ, Brazil, Paraguay, Uruguay và phía bắc. -Đông Argentina, và trên khắp các nước khu vực Đông Phi.

Cắt giảm nhanh chóng lượng khí thải carbon và duy trì sản xuất chăn nuôi ở mức hiện tại sẽ làm giảm đáng kể số lượng gia súc bị stress nhiệt, đặc biệt ở một số khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất, bao gồm châu Á, Nam Mỹ và châu Phi. Giảm khí thải cũng sẽ bảo vệ gia súc ở các vùng ôn đới khỏi bị stress nhiệt trong hơn nửa năm.

Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng những quyết định ngày nay sẽ rất quan trọng trong những thập kỷ tới. Ví dụ, việc chặt phá rừng nhiệt đới để chăn nuôi gia súc ở những nơi như Amazon và Trung Phi sẽ không chỉ làm tăng số lượng gia súc ở những khu vực vốn đang phải chịu áp lực nắng nóng nhất mà còn làm biến đổi khí hậu trở nên trầm trọng hơn, khiến việc chăn nuôi gia súc trở nên vô cùng khó khăn.

Giảm lượng thịt bò trong khẩu phần ăn và ăn nhiều sản phẩm có nguồn gốc thực vật sẽ làm giảm nhu cầu của người tiêu dùng đối với các sản phẩm gia súc. Điều này sẽ khiến ít động vật gặp rủi ro do stress nhiệt hơn, đồng thời tạo cơ hội bảo vệ rừng và phục hồi các vùng đất bị suy thoái có thể giúp hạn chế sự gia tăng nhiệt độ.

Tiến sĩ Michelle North, bác sĩ thú y và nhà nghiên cứu tại Đại học KwaZulu-Natal, cho biết: “Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy rõ ràng rằng gia súc ngày càng tiếp xúc với nhiệt độ ảnh hưởng đến phúc lợi của chúng, làm giảm sự tăng trưởng và sản lượng và có khả năng dẫn đến tử vong. Tình trạng này ngày càng tăng ở nhiều nơi trên thế giới hiện được coi là lãnh thổ chăn nuôi gia súc chính. Điều quan trọng là phải hãy nhớ rằng ở đây chúng ta chỉ xem xét tình trạng căng thẳng về nhiệt và không xem xét những thay đổi về nguồn nước sẵn có. Điều này có nghĩa là chăn nuôi gia súc sẽ ngày càng kém khả thi ở nhiều nơi trên thế giới”.

Có những giải pháp đơn giản có thể vừa giảm mức độ căng thẳng nhiệt mà gia súc phải chịu, vừa giảm phát thải khí nhà kính, và do đó giảm biến đổi khí hậu nói chung. Những người nông dân hiện tại có thể bắt đầu ưu tiên các chiến lược để giảm mức độ căng thẳng nhiệt đối với gia súc của họ.

Đồng thời, nông dân và chính phủ cần xem xét cẩn thận liệu có nên mở rộng chăn nuôi gia súc ở những khu vực được dự đoán là quá nóng đối với gia súc hay không. Người tiêu dùng có thể trợ giúp bằng cách chọn không hỗ trợ tăng cường đầu tư vào chăn nuôi gia súc, thông qua việc mua hàng của họ (ví dụ thông qua việc lựa chọn chế độ ăn uống bền vững, giảm tiêu thụ thịt và hỗ trợ các nhà sản xuất địa phương).

Tiến sĩ Christopher Trisos, nhà sinh thái học và nhà nghiên cứu biến đổi khí hậu tại Đại học Cape Town, cho biết: “Chúng tôi đã thấy những tác động chết người đối với con người do biến đổi khí hậu làm tăng cường các đợt nắng nóng, nhưng những động vật nuôi sống chúng ta cũng có nguy cơ nghiêm trọng do nắng nóng. Chúng ta cần hành động ngay để hạn chế rủi ro. Việc mở rộng chăn nuôi gia súc bằng cách chặt phá hoặc đốt rừng nhiệt đới là không bền vững, nó làm trầm trọng thêm tình trạng biến đổi khí hậu và sẽ làm suy yếu phúc lợi của hàng trăm triệu gia súc khác sẽ phải chịu áp lực nắng nóng gay gắt quanh năm”.

Sự thích ứng của hệ thống chăn nuôi để giảm tác động của stress nhiệt sẽ là điều cần thiết. Việc giảm lượng sản phẩm gia súc trong khẩu phần ăn có thể giúp hạn chế việc mở rộng chăn nuôi gia súc trong tương lai. Việc tạo cơ hội bảo vệ và phục hồi các khu rừng cũng có thể giúp hạn chế hiện tượng nóng lên toàn cầu trong thời gian tới.

Lê Hồng Vân (Theo sciencedaily)

Nguồn: Bộ NN&PTNT