Nhận thấy việc xác định lý lịch bò giống thường mất nhiều thời gian, hơn nữa doanh nghiệp cũng đã có công văn cam kết sẽ hoàn thành mọi nghĩa vụ thuế nếu có điều chỉnh, Cục Hải quan Đồng Nai đã cho thông quan lô hàng 376 con bò nhập khẩu của Công ty TNHH MTV VinaForest với mức thuế suất 0% theo khai báo của doanh nghiệp.

Doanh nghiệp làm thủ tục tại Chi cục Hải quan Long Thành. Ảnh: N.Hiền

Tuy nhiên, sau đó lô hàng không được xác định là con giống thuần chủng và phải chịu mức thuế 5%, doanh nghiệp lại “lơ” các cam kết trước đó và quay ra đòi được hoàn thuế dù thực tế chưa hề đóng một đồng thuế nào.

Áp thuế đúng quy định

Cục Hải quan Đồng Nai cho biết, ngày 14-9-2015, Công ty VinaForest mở tờ khai nhập khẩu mặt hàng bò giống từ Australia. Mã HS khai báo là 0102.21.00 (con giống thuần chủng). Theo biểu thuế hiện hành tại Quyết định 164/2013/QĐ-BTC ngày 15-11-2013, mức thuế suất nhập khẩu của động vật sống họ trâu bò được quy định là 0% đối với con giống thuần chủng và 5% đối với loại khác.

Do chưa đủ cơ sở để xác định lý lịch phù hợp hay không để khai báo thuế suất 0%, Công ty VinaForest đã có công văn số 01/CV/HQLT ngày 14-9-2015 cam kết “nếu sau này lý lịch giống bò cái thuần chủng không được các bộ ngành chức năng chấp nhận, chúng tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm, hoàn thành nghĩa vụ thuế, các quy định của pháp luật liên quan”. Căn cứ công văn này, đồng thời nhằm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, Cục Hải quan Đồng Nai đã cho thông quan lô hàng của công ty VinaForest.

Sau đó, Cục Hải quan Đồng Nai đã có công văn báo cáo Tổng cục Hải quan gửi kèm mẫu lý lịch giống của tờ khai của Công ty VinaForest để đề nghị xem xét về lý lịch bò giống. Qua trao đổi giữa Tổng cục Hải quan và Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Cục Chăn nuôi), Cục Chăn nuôi cho biết giấy xác nhận lý lịch cá thể giống của Công ty VinaForest cung cấp thiếu các thông tin của cá thể giống như: tính biệt (đực/cái), màu sắc, số hiệu đàn, người chủ hiện tại của con giống… Ngoài ra, trong mẫu chứng nhận ghi sai tên bò giống Brahman. Vì vậy, Cục Chăn nuôi xác định Giấy xác nhận lý lịch bò giống đó không đủ cơ sở để xác định được cá thể bò là giống thuần chủng để nhân giống.

Căn cứ xác nhận của Cục Chăn nuôi, Cục Hải quan Đồng Nai xác định mã HS của lô bò là 0102.29.90 (động vật sống họ trâu bò, loại khác), thuế suất nhập khẩu 5%.

Theo Cục trưởng Cục Hải quan Đồng Nai Lê Văn Danh, việc áp mã HS với mức thuế 5% đối với lô hàng của Công ty VinaForest là đúng quy định. Những sai sót trên lý lịch giống do Hiệp hội chăn nuôi bò giống Brahman Úc cấp là thuộc trách nhiệm của Hiệp hội. Doanh nghiệp có thể liên hệ Hiệp hội để đề nghị xử lý.

Về thông tin một số báo đưa tin cho rằng trong giấy chứng nhận kiểm dịch động vật nhập khẩu số 00063/2015 thì Cơ quan Thú y vùng VI xác nhận đầy đủ là bò làm giống. Theo Cục Hải quan Đồng Nai, đây là trách nhiệm của Cơ quan thú y trong quá trình kiểm tra. Tuy nhiên, trong trường hợp này Cơ quan thú y chỉ xác định là bò làm giống, không xác định là bò giống thuần chủng.

Chưa đóng thuế đã đòi hoàn

Theo thông tin một số báo đưa, doanh nghiệp còn phản ảnh về việc đề nghị cơ quan chức năng được hoàn lại số tiền thuế đã đóng sau khi cung cấp bổ sung giấy xác nhận lý lịch cá thể bò giống thuần chủng hợp lệ và có ý kiến xác nhận của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn là giống bò thuần chủng. Trên thực tế, hiện doanh nghiệp vẫn chưa thực hiện nộp số tiền thuế nhập khẩu là 432,5 triệu đồng theo Quyết định ấn định thuế số 05/QĐ-HQLT ngày 01-12-2015 (ấn định theo mức thuế 5%) theo cam kết tại công văn số 01/CV/HQLT ngày 14-9-2015 như đã đề cập ở trên. Mặt khác, doanh nghiệp cũng chưa cung cấp bổ sung giấy xác nhận lý lịch cá thể bò giống thuần chủng được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xác nhận sau nhiều lần cam kết bổ sung khi làm việc với Chi cục Hải quan Long Thành. Như vậy, đề nghị hoàn thuế của doanh nghiệp là không đúng thực tế và không có cơ sở.

Về đề nghị tính thuế theo giá bò thịt của doanh nghiệp, Cục Hải quan Đồng Nai cho biết, khi làm thủ tục nhập khẩu, doanh nghiệp khai báo thuế theo trị giá giao dịch báo phù hợp Invoice, hợp đồng xuất trình trong hồ sơ hải quan và quy định Thông tư 39/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính. Do vậy, đề nghị điều chỉnh giá tính thuế của doanh nghiệp không có cơ sở để xem xét.

Hiện tại một số doanh nghiệp nhập khẩu bò giống thuần chủng để nhân giống làm thủ tục tại một số đơn vị hải quan có giá trên tờ khai rất cao (rà soát trên chương trình Quản lý dữ liệu giá tính thuế GTT02 thì giá khoảng 7.000 – 8.000 USD/con). Trong khi đó giá nhập khẩu bò của Công ty Vinaforest chỉ ở mức 1.025 USD/con, tương đương với giá nhập khẩu bò thịt của một số doanh nghiệp khác. Thực tế doanh nghiệp nhập khẩu bò có thể để làm giống hoặc làm thịt nhưng không phải là bò giống loại thuần chủng.

Có dấu hiệu gian lận thương mại?

Thời gian qua, tại Cục Hải quan Đồng Nai, các Công ty nhập khẩu mặt hàng khai là bò giống thuần chủng tương tự công ty TNHH MTV VinaForest, Cục Hải quan Đồng Nai đều thực hiện rà soát và thu thuế với mức thuế suất thuế nhập khẩu 5% do lý lịch giống được Cục Chăn nuôi xác định không phù hợp là bò giống thuần chủng. Các doanh nghiệp đều đã chấp hành nộp thuế đầy đủ. Do đó, tại Cục Hải quan Đồng Nai hoàn toàn không phát sinh các trường hợp như phản ánh của Công ty VinaForest về việc “một số công ty khác cũng đã nhập khẩu lô bò như công ty thì lại được miễn thuế”.

Tuy nhiên, qua theo dõi trên hệ thống VNACCS, Cục Hải quan Đồng Nai nhận thấy có tình trạng sau khi cơ quan Hải quan thực hiện áp thuế suất 5% thì một số doanh nghiệp đã chuyển sang Cục hải quan khác mở tờ khai và khai báo mã HS là con giống thuần chủng, thuế suất nhập khẩu 0%. Điều này cho thấy nhiều khả năng một số doanh nghiệp nhập khẩu tại Hải quan Đồng Nai không được chấp nhận là bò giống thuần chủng để hưởng thuế suất 0% nên đã chuyển sang khai báo ở đơn vị hải quan khác nhằm tìm cách gian lận thuế. Điều này không chỉ gây thất thu thuế cho ngân sách Nhà nước mà còn tạo ra sự cạnh tranh không công bằng giữa các doanh nghiệp.

Từ thực tế đó, Cục Hải quan Đồng Nai đã có công văn gửi Tổng cục Hải quan báo cáo cảnh báo về tình trạng nhập khẩu bò giống nêu trên, đề nghị Tổng cục rà soát kiểm tra việc nhập khẩu bò giống trong toàn ngành. Trên cơ sở báo cáo của Hải quan Đồng Nai, Tổng cục Hải quan đã có công văn gửi tất cả các Cục Hải quan tỉnh, thành phố yêu cầu kiểm tra, rà soát lại việc nhập khẩu mặt hàng khai là bò giống thuần chủng trong toàn ngành để xử lý thuế theo quy định, việc xác định là bò thuần chủng để nhân giống phải theo đúng các hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và Tổng cục Hải quan.

Theo ông Lê Văn Danh, Cục Hải quan Đồng Nai đã xử lý chính sách thuế đối với trường hợp của Công ty TNHH MTV VinaForest đúng quy định, trên cơ sở kiểm tra xác nhận lý lịch giống của Cục Chăn nuôi Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và Biểu thuế hiện hành. Thực chất trường hợp trên không phải là sai chính tả mà doanh nghiệp không phải nhập khẩu bò giống thuần chủng, cơ quan hải quan thu thuế dựa trên cơ sở của Cục chăn nuôi Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn là đúng quy định pháp luật. Đồng thời, đơn vị đã chú trọng thực hiện báo cáo, kiến nghị kịp thời để Tổng cục chỉ đạo kiểm tra, rà soát việc nhập khẩu bò giống trong toàn ngành, tránh thất thu thuế.

P.V

(Theo Báo Hải Quan)