[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Theo nguồn tin của Trung tâm Công nghiệp và Thương mại (Bộ Công thương), quý 3/2022, giá lợn nạc tại Chicago Hoa Kỳ giảm mạnh so với quý trước do nhu cầu của Trung Quốc giảm. Giá lợn hơi tại Việt Nam quý 3/2022 có xu hướng tăng so với quý trước, giá tăng cao nhất quý vào 20 ngày đầu tháng 7/2022, sau đó giảm trở lại. Quý 3/2022, Việt Nam xuất khẩu thịt và sản phẩm thịt tăng 4,9% về lượng và tăng 22,8% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021. Quý 3/2022, Việt Nam nhập khẩu 31,76 nghìn tấn thịt lợn (HS 0203), trị giá 67,07 triệu USD, giảm 24,4% về lượng và giảm 30,6% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021.

THỊ TRƯỜNG THẾ GIỚI

Hoa Kỳ

Trong quý 3/2022, giá lợn nạc tại Chicago – Hoa Kỳ có xu hướng giảm mạnh so với quý trước do nhu cầu của Trung Quốc giảm. Ngành chăn nuôi lợn thế giới vẫn chịu nhiều áp lực từ chi phí nguyên liệu thức ăn chăn nuôi cao khi chiến sự giữa Nga và U-crai-na vẫn chưa có dấu hiệu kết thúc, trong khi lạm phát leo thang ở nhiều nền kinh tế lớn trên thế giới và dịch tả lợn châu Phi vẫn lây lan tại nhiều nơi. Xu hướng giảm giá tiếp tục diễn ra trong 15 ngày đầu tháng 10/2022.

 Giá lợn nạc tại Chicago – Hoa Kỳ giảm xuống mức thấp nhất tháng vào ngày 16/10/2022 (ở mức 82,4 UScent/lb), tăng trở lại từ ngày 17-23/10/2022, nhưng sau đó giảm trở lại. Ngày 28/10/2022, giá lợn nạc tại Chicago, Hoa Kỳ giao kỳ hạn gần ở mức 85,1 UScent/lb, giảm 4% so với cuối tháng 9/2022, nhưng tăng 18,1% so với cùng kỳ năm 2021. Thị trường thịt lợn của Hoa Kỳ dự kiến sẽ phục hồi trong thời gian tới, nhờ nhu cầu tiêu thụ tăng trong các dịp lễ lớn cuối năm.

Trung Quốc

Tại Trung Quốc, giá thịt lợn tăng vọt kể từ cuối tháng 8/2022 đến nay, khiến chính quyền Trung Quốc phải mở kho dự trữ quốc gia để đưa thịt đông lạnh ra thị trường để đảm bảo nguồn cung cho những ngày lễ. Tuy nhiên, nhiều nhà kinh doanh thịt lợn tại Trung Quốc cảnh báo rằng việc xả kho lạnh cũng không giúp nhiều cho việc hạ nhiệt đà tăng giá thịt lợn.

Theo Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia Trung Quốc (NDRC), giá thịt lợn tại 36 trung tâm buôn bán lớn hiện tăng 30% so với cùng kỳ năm trước và do đó nằm ở mức cảnh báo thứ hai trong ba mức cảnh báo. Chính phủ đang phản ứng với việc này bằng cách thuê nguồn dự trữ thịt lợn từ bên ngoài nguồn dự trữ của nhà nước.

Một số tỉnh cũng hỗ trợ tài chính cho các hộ chăn nuôi lợn tư nhân để tăng nguồn cung. Tuy nhiên, cho đến nay, tất cả những việc này vẫn chưa thực sự có thể ngăn đà tăng giá.

Theo số liệu của Cơ quan Hải quan Trung Quốc, tháng 9/2022, Trung Quốc nhập khẩu 650 nghìn tấn thịt (bao gồm cả nội tạng), trị giá 2,98 tỷ USD, giảm 1,3% về lượng và giảm 4,8% về trị giá so với tháng 8/2022; So với tháng 9/2021 giảm 6,2% về lượng, nhưng tăng 14,2% về trị giá.

Lũy kế 9 tháng năm 2022, Trung Quốc nhập khẩu 5,41 triệu tấn thịt, trị giá 23,15 tỷ USD, giảm 26,8% về lượng và giảm 6,7% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021, chủ yếu nhập khẩu từ Bra-xin, Hoa Kỳ, Niu Di-lân, Ác-hen-ti-na và Ô-xtrây-li-a.

Theo dự báo mới nhất của Bộ Nông Nghiệp Hoa Kỳ (USDA), sản lượng thịt lợn thế giới năm 2023 được dự báo đạt 111 triệu tấn, tăng 1% so với năm 2022 do sản lượng ở Trung Quốc tăng. Sản lượng thịt lợn của Trung Quốc dự kiến sẽ tăng 2% do ngành chăn nuôi tiếp tục phục hồi sau ảnh hưởng của dịch tả lợn châu Phi (ASF). Giá thức ăn chăn nuôi ở Trung Quốc tăng sẽ hạn chế việc nuôi lợn quá trọng lượng.

USDA dự báo Mỹ, Bra-xin và Mê-hi-cô sẽ tăng cường chăn nuôi để bù đắp cho sự sụt giảm ở các nước lớn khác như EU và Anh. Giá thức ăn chăn nuôi, giá năng lượng tăng và các hạn chế về môi trường sẽ làm giảm sản lượng lợn của EU.

Các nhà chăn nuôi ở Anh phải đối mặt với chi phí thức ăn chăn nuôi cao và nhu cầu đối với thịt lợn nội địa giảm.

Bra-xin và Mê-hi-cô tiếp tục mở rộng lĩnh vực sản xuất thịt lợn để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng trong nước, một phần do người tiêu dùng tìm kiếm các thức ăn thay thế cho thịt bò giá cao hơn và nhu cầu xuất khẩu tăng ở một số quốc gia chủ chốt.

Sản xuất thịt lợn ở Việt Nam tiếp tục phục hồi do việc khống chế dịch tả ASF đã bảo vệ ngành này khỏi các đợt bùng phát quy mô lớn.

Xuất khẩu thịt lợn toàn cầu năm 2023 được dự báo sẽ giảm 2%, xuống còn 10,5 triệu tấn do nhập khẩu của Trung Quốc giảm năm thứ hai liên tiếp. Bất chấp dịch tả ASF kéo dài, nhập khẩu thịt lợn của Phi-líp-pin cũng được dự báo sẽ giảm do chính sách ưu đãi nhập khẩu kết thúc vào năm 2022 (khối lượng hạn ngạch nhập khẩu thịt lợn của Phi-líp-pin tăng tạm thời kết thúc vào tháng 5/2022 và thuế quan giảm được gia hạn đến cuối năm 2022).

Nhập khẩu thịt lợn của Anh tăng do xu hướng tiêu dùng dự kiến sẽ quay trở lại như trước khi đại dịch diễn ra. Sản lượng thịt lợn của Hoa Kỳ năm 2023 được dự báo sẽ tăng 1% so với năm 2022, lên 12,4 triệu tấn khi tăng dần các giống lợn và trọng lượng lợn tăng. Tuy nhiên, xuất khẩu thịt lợn của Hoa Kỳ năm 2023 được dự báo sẽ giảm do nhu cầu của các nhà nhập khẩu chính như Mê-hi-cô và Trung Quốc giảm.

THỊ TRƯỜNG TRONG NƯỚC

 Trong quý 3/2022, giá lợn hơi tại Việt Nam có xu hướng tăng so với quý trước, giá tăng cao nhất quý vào 20 ngày đầu tháng 7/2022, sau đó giảm trở lại. Trong khi đó, giá thức ăn chăn nuôi vẫn đứng ở mức cao dù một số nguyên liệu thức ăn chăn nuôi có dấu hiệu giảm giá trong thời gian gần đây.

Trong tháng 10/2022, giá lợn hơi trên cả nước tiếp tục xu hướng giảm và dự kiến sẽ duy trì mức giảm trong ngắn hạn. Hiện giá lợn hơi trên cả nước dao động trong khoảng 53.000-59.000 đồng/ kg, giảm 1.000-4.000 đồng/kg so với cuối tháng 9/2022. Dự báo trong thời gian tới, giá lợn hơi vẫn sẽ dao động quanh ngưỡng 50.000-65.000 đồng/kg. Tuy nhiên giá lợn hơi sẽ tăng trở lại vào thời điểm cuối năm do nhu cầu tiêu thụ thịt lợn tăng cao.

Thời gian qua, giá lợn hơi biến động giảm, nhưng giá thức ăn chăn nuôi và giá vật tư đầu vào của ngành chăn nuôi vẫn không giảm. Thêm vào đó, đồng USD tăng giá cũng góp phần tác động vào giá thức ăn chăn nuôi khó có thể giảm. Chỉ còn gần 3 tháng nữa là đến Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, nhu cầu thực phẩm cho ngày Tết cũng sẽ tăng lên, trong đó có nhu cầu sử dụng thịt gia súc, gia cầm. Vì vậy, hiện nay người chăn nuôi cũng chuẩn bị nguồn thịt cung ứng cho người tiêu dùng đón Tết.

Tuy nhiên, với những biến động kinh tế, thị trường hiện nay, người chăn nuôi muốn tái đàn, mở rộng đàn gia súc, gia cầm để tăng lượng thịt cung ứng cũng phải tính toán kỹ lưỡng.

Về xuất khẩu

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam, trong quý 3/2022, Việt Nam xuất khẩu được 3,99 nghìn tấn thịt và sản phẩm thịt, trị giá 21,18 triệu USD, tăng 4,9% về lượng và tăng 22,8% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021. Thịt và sản phẩm thịt của Việt Nam được xuất khẩu chủ yếu sang các nước thuộc khu vực châu Á, trong đó xuất khẩu sang thị trường Hồng Kông là nhiều nhất, chiếm 45,6% tổng kim ngạch xuất khẩu thịt và các sản phẩm thịt của cả nước với 1,83 nghìn tấn, trị giá 9,66 triệu USD, tăng 2,5% về lượng, nhưng giảm 11,2% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021.

Trong quý 3/2022, các chủng loại thịt và các sản phẩm từ thịt xuất khẩu chủ yếu vẫn là đùi ếch đông lạnh (xuất khẩu chủ yếu sang Hoa Kỳ, Bỉ và Pháp); Thịt lợn tươi ướp lạnh hoặc đông lạnh (chủ yếu là thịt lợn sữa đông lạnh và thịt lợn nguyên con đông lạnh được xuất khẩu sang thị trường Hồng Kông, Lào, Thái Lan…); Thịt và phụ phẩm ăn được của gia cầm (xuất khẩu chủ yếu sang Ma-lai-xi-a, thị trường Hồng Kông, Thái Lan…); Thịt trâu bò tươi đông lạnh (xuất khẩu chủ yếu sang Căm-pu-chia, Ấn Độ, Thái Lan).

Thời gian qua, xuất khẩu thịt và các sản phẩm từ thịt của Việt Nam còn chưa tương xứng với sản lượng sản xuất hàng năm. Hiện nay, lượng thịt lợn xuất khẩu vẫn còn đang quá nhỏ so với tổng sản lượng xuất chuồng. Nguyên nhân do những hạn chế ở khâu chế biến, công tác dự báo thị trường cung cầu để điều tiết sản xuất cũng như phòng chống dịch bệnh chưa tốt, trong khi giá thành sản xuất chăn nuôi lợn ở nước ta cao so với mức bình quân trên thế giới. Do đó, giá thịt lợn ở Việt Nam đang khó cạnh tranh với các nước khác.

 Sở dĩ, giá thành nuôi lợn ở Việt Nam cao do nước ta phụ thuộc tới 70% nguồn nguyên liệu thức ăn chăn nuôi nhập khẩu, trong khi đó chi phí này chiếm tới 65 – 70% cơ cấu giá thành nuôi lợn.

Về nhập khẩu

Do nhu cầu được cải thiện nên nhập khẩu thịt và các sản phẩm từ thịt của Việt Nam tăng nhẹ trong quý 3/2022. Theo tính toán từ số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam, quý 3/2022, Việt Nam nhập khẩu 191,58 nghìn tấn thịt và sản phẩm từ thịt, trị giá 417,75 triệu USD, tăng 4,4% về lượng và tăng 24,4% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021.

Thời gian tới, nhu cầu tiêu thụ thịt và các sản phẩm từ thịt dự kiến sẽ tăng do nhu cầu thực phẩm tăng cao trong dịp cuối năm. Tuy nhiên do nguồn cung thịt của Việt Nam khá dồi dào, cơ bản đáp ứng được nhu cầu tiêu thụ trong nước, nên dự báo nhập khẩu thịt và các sản phẩm thịt sẽ không tăng đột biến trong thời gian tới.

 Quý 3/2022, Ấn Độ, Hoa Kỳ, Bra-xin, Hàn Quốc và Nga là 5 thị trường cung cấp thịt và sản phẩm từ thịt lớn nhất cho Việt Nam. Trong đó, Ấn Độ là thị trường cung cấp lớn nhất với 37,35 nghìn tấn, trị giá 125,84 triệu USD, tăng 164,9% về lượng và tăng 180,7% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021.

Trong quý 3/2022, thịt và các sản phẩm từ thịt nhập khẩu chủ yếu là các chủng loại như: Thịt và phụ phẩm ăn được sau giết mổ, của gia cầm thuộc nhóm 01.05, tươi ướp lạnh hoặc đông lạnh; Thịt trâu tươi đông lạnh; Thịt lợn tươi ướp lạnh hoặc đông lạnh; Phụ phẩm ăn được sau giết mổ của lợn, trâu, bò sống ướp lạnh hoặc đông lạnh; Thịt bò tươi ướp lạnh hoặc đông lạnh…

Trong đó, nhập khẩu thịt lợn tiếp tục xu hướng giảm, trong khi nhập khẩu thịt gia cầm, thịt bò, thịt trâu có xu hướng tăng so với cùng kỳ năm 2021. Trong quý 3/2022, Việt Nam nhập khẩu 31,76 nghìn tấn thịt lợn (HS 0203), trị giá 67,07 triệu USD, giảm 24,4% về lượng và giảm 30,6% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021. Thời gian qua, nhập khẩu thịt lợn liên tục giảm so với cùng kỳ năm 2021 do nhu cầu phục hồi chậm. Trong quý 3/2022, Bra-xin, Nga, Đức, Ca-na-da và Ba Lan là 5 thị trường cung cấp thịt lợn lớn nhất cho Việt Nam. Bra-xin là thị trường cung cấp thịt lợn lớn nhất cho Việt Nam với 11,79 nghìn tấn, trị giá 25,6 triệu USD, tăng 8% về lượng, nhưng giảm 2,2% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021.

Nguồn: Cục Xuất, Nhập khẩu (Bộ Công thương)