[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Cơn bão mang tên dịch tả heo Châu Phi (ASF) đang khiến Trung Quốc điêu đứng, và ngành chăn nuôi hàng đầu thế giới đang đứng trước nguy cơ thụt lùi nhiều năm.

Theo thông báo của chính phủ Trung Quốc, tổng đàn của Trung Quốc trong tháng Tư năm nay đã giảm 22.3% so với cùng kỳ năm ngoái, gióng lên hồi chuông cảnh báo đáng sợ đến cho quốc gia đông dân nhất thế giới. Bên cạnh đó, giá thịt heo cũng đang giảm rõ rệt do người tiêu dung đang ngày càng sử dụng ít thịt heo. Ông Luo Xufang, chủ tịch của nhà sản xuất thịt heo hàng đầu Wens Foodstuff Group đã phát biểu rằng, yếu tố tâm lý đang khiến người tiêu dùng trở nên nghi ngại hơn với việc sử dụng thịt heo. Thay vào đó, họ chọn dùng thịt heo đông lạnh nhiều hơn. Dù đã khẳng định virus gây Dịch tả heo Châu Phi không gây bệnh cho người, nhưng người tiêu dùng Trung Quốc đã dần gỡ thịt heo ra khỏi thực đơn hàng ngày của họ.

Dịch chuyển nhu cầu về thịt

Tiến sĩ Mark Lyons, Chủ tịch công ty Alltech (Hoa Kỳ), đã chỉ ra việc nhu cầu cho thịt gia cầm và thức ăn chay đang tăng lên do dịch ASF hoành hành. Tại hội nghị Alltech ONE Conference tại Kentucky, Hoa Kỳ, Tiến sĩ Mark Lyons đã chia sẻ thông tin về việc tiêu thụ thịt tại thị trường Trung Quốc, một quốc gia phụ thuộc rất nhiều vào thịt heo.

Tiến sĩ Mark Lyons chia sẻ về nhu cầu thịt trên thế giới

Thịt gà, vốn không được quan tâm và chú trong như thịt heo tại Trung Quốc, hiện đang có sức ảnh hưởng mạnh hơn đối với giới trẻ tại quốc gia đông dân nhất hành tinh. Thêm vào đó, việc gia tăng hay giảm đàn của gia cầm luôn dễ hơn và nhanh hơn so với thịt heo, giúp nhà chăn nuôi dễ dàng định hình chính sách hơn để đối phó với nhiều yếu tố bên ngoài. Thêm vào đó, những nguồn thực phẩm thay thế thịt cũng đang phát triển nhanh chóng, và hiện tại, cuộc đua tạo ra thực phẩm thay thế thịt đang vô cùng nóng bỏng khắp thế giới.

Trong bối cảnh cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung căng thẳng, Tiến sĩ Lyons hy vọng rằng hai yếu tố chính là thịt heo và đậu nành sẽ được đặt ngoài vòng chiến.

Giữa vòng dịch bệnh

Sau hơn một tháng có phần yên ắng, dịch ASF đã tiếp tục bùng phát khắp Trung Quốc. Quý Châu đã phát hiện ra dịch bệnh lây lan tại một nhà máy giết mổ, khiến cuộc chiến dịch bệnh trở nên căng thẳng.

Tại Tứ Xuyên, Bộ Nông Nghiệp Trung Quốc cũng xác nhận một ổ dịch mới tại khu vực phía Bắc. Khu vực làng xã với 492 đầu heo, và 111 con đã nhiễm bệnh, đưa Tứ Xuyên trở thành trọng điểm của dịch bệnh. Thêm vào đó, một khu vực hẻo lánh của vùng tự trị Ninh Hạ, gần biên giới với Mông Cổ, cũng đã phát dịch.

Theo số liệu chính thức, Trung Quốc đã báo cáo 136 ổ dịch toàn quốc với hơn một triệu con heo bị tiêu hủy để phòng chống dịch lây lan. Tuy vậy, các số liệu này có thể thấp hơn rất nhiều so với thực tế diễn ra, khiến tổng đàn heo Trung Quốc giảm đến 22.3% so với cùng kỳ năm trước.

Lạc quan và hy vọng

Giữa bộn bề nguy khó, vẫn còn nhiều tín hiệu lạc quan. Ông Luo Xufang từ tập đoàn Wens cho biết, giá thịt heo trong tháng Năm đã tăng trở lại, dù nguồn cung vẫn ngày một teo nhỏ. Wens, nhà sản xuất thịt heo lớn của Trung Quốc, cũng đồng thời là nhà sản xuất thịt gia cầm số 1 tại đất nước này, cũng đang chật vật khá nhiều khi nguồn cung cấp thịt heo giảm mạnh. Trung Quốc giết mổ khoảng 700 triệu con heo mỗi năm, và thịt heo là loại thịt phổ biến nhất, nên dịch bệnh trên heo luôn là một đại họa cho hàng chục triệu người trong ngành chăn nuôi.

Với những yêu cầu và quy định mới của Chính phủ, các nhà giết mổ đang phải giảm sản lượng và dành thời gian nhiều hơn để kiếm tra dịch bệnh, nên lượng sản phẩm đưa ra thị trường cũng đang sụt giảm. Trong quý 3 tới đây, sản lượng vẫn sẽ tiếp tục giảm. Ông Qin Yinglin, chủ tịch Muyuan Foods, nhà chăn nuôi heo lớn thứ hai tại Trung Quốc, cho rằng tình hình dịch sẽ không kết thúc sớm.

Cơn đại dịch ASF gần như bao phủ toàn Trung Quốc

Chính phủ Trung Quốc đang động viên người chăn nuôi sẵn sàng tái thiết đàn sau khi dịch bệnh kết thúc, với lo ngại việc khan hiếm nguồn cung và giá cả tăng cao sẽ gây mất ổn định cả về kinh tế lẫn xã hội. Người chăn nuôi tại Trung Quốc vẫn lo ngại việc tái đàn quá sớm sẽ khiến dịch bệnh trở lại, nhất là khi việc tiêu độc khử trùng không được tiến hành đầy đủ tại các khu vực xa xôi hẻo lánh.

Đại diện của Bộ Nông Nghiệp Trung Quốc khẳng định, chính phủ trung ương sẽ đầu tư nhiều hơn để hỗ trợ người nông dân phát triển trở lại. Với những nhà đầu tư lớn như ông Qin Yinglin, đây là tín hiệu tốt. Theo ông Qin, ông đã từng gầy dựng lại đàn sau những đại dịch, nhưng từ chối tiết lộ chi tiết.

“Việc tái đàn sẽ diễn ra rất nhanh. Chúng tôi đã thực hiện điều này, và có sẵn các biện pháp để đạt hiệu quả tối đa” – Ông Qin tự tin về một tương lai tươi sáng hơn.

 Hồ Khoa dịch từ Pigprogress