Sau 15 năm vượt qua thăng trầm nghề nuôi bò sữa, Hợp tác xã (HTX) EverGrowth, tỉnh Sóc Trăng đạt bước tiến nhanh không ngờ. Sau khi đầu tư xây dựng nhà máy thức ăn chăn nuôi, mới đây HTX EverGrowth khánh thành nhà máy chế biến sữa tươi nguyên chất 100%, hoàn thiện chuỗi sản xuất nuôi bò, bán sữa.

Dây chuyền chế biến sản phẩm sữa tươi Evermilk.

Sữa tươi Evermilk

Ông Trần Hoàng An, Giám đốc HTX EverGrowth, cho biết: HTX đã từng trải qua 3 giai đoạn khó khăn, lắm lúc điêu đứng vì sữa bò bột ngoại nhập dư thừa đổ vào khiến giá thu mua sữa nguyên liệu của nông dân nuôi bò xuống thấp, có khi dưới mức giá thành. Do vậy, trong vài năm gần đây HTX tập hợp lực lượng thành viên nòng cốt đầu tư xây dựng nhà máy thức ăn chăn nuôi đến nhà máy chế biến sữa tươi nhằm hoàn thiện chuỗi sản xuất, tiêu thụ sữa ổn định với giá tốt nhất cho bà con.

Ban đầu từ vài trăm hộ chăn nuôi bò sữa mong thoát nghèo. Nhưng sau gần 15 năm HTX chăn nuôi bò sữa EverGrowth đánh dấu bước tiến mới-hoàn thành xây dựng đưa vào hoạt động nhà máy chế biến sữa tươi nguyên chất 100% tại Khu công nghiệp An Nghiệp, tỉnh Sóc Trăng. Đây là mô hình HTX nông nghiệp kiểu mới đang hướng tới hoàn thiện chuỗi sản xuất khép kín từ nuôi bò đến chế biến sữa tươi với nhãn hàng Evermilk.

Nhà máy sữa EverGrowth xây dựng trên diện tích 2ha (giai đoạn 1 là 1ha), được lắp đặt dây chuyền thiết bị tiên tiến từ châu Âu, công suất chế biến 80 tấn sữa tươi/ngày tổng vốn đầu tư 12 triệu USD, do HTX EverGrowth với hơn 2.300 hộ nông dân chăn nuôi bò sữa góp vốn cùng các cổ đông tham gia làm chủ đầu tư. Mỗi ngày nhà máy tiếp nhận trên 20 tấn sữa bò nguyên liệu từ các hộ chăn nuôi bò trong tỉnh. Giá thu mua sữa ổn định cho tất cả các hộ chăn nuôi bò trong tỉnh với mức cao hơn bên ngoài thị trường từ 5-10%. Ông Lê Minh Huyền, Giám đốc Dự án nhà máy sữa EverGrowth, cho biết: Sau khi nhà máy hoạt động sản xuất ổn định, vững chân trên thị trường với mặt hàng sữa tươi Evermilk đóng hộp tại các tỉnh, thành trong vùng ĐBSCL, chúng tôi sẽ thực hiện bước chuyển tiếp giai đoạn 2. Nhà máy sẽ nâng công suất chế biến đạt 160 tấn sữa tươi/ngày.

Năm 2016, HTX EverGrowth đầu tư 5 tỉ đồng xây dựng nhà máy chế biến thức ăn gia súc với công suất 60 tấn/ngày, chủ yếu nhằm cung cấp cho nông dân nuôi bò sữa với giá rẻ hơn so với mua thức ăn chăn nuôi bên ngoài từ 10-20%. Tuy nhiên, vào những năm chưa có nhà máy chế biến sữa, nông dân phải bán sữa tươi cho một vài công ty sữa lớn nên phần nào gặp bị động, nhất là nhiều lúc giá sữa tươi giảm thấp tới mức ngang với giá thành. Do vậy, chủ trương xây dựng nhà máy chế biến ngay trên địa bàn của HTX được nhiều cổ đông hưởng ứng, đồng tình.

Hằng ngày HTX có xe chở sữa chuyên dụng thu mua về cho nhà máy. Mỗi hộ nông dân nuôi bò sữa bán về nhà máy được cấp mã số, quét qua máy đọc ghi nhận các chỉ số về địa chỉ hộ chăn nuôi, số lượng sữa bán. Bộ phận thu mua sữa lấy mẫu sữa kiểm tra và lưu trữ. Sau 15 ngày, HTX chuyển tiền qua thẻ tài khoản ngân hàng cho các hộ chăn nuôi. Hộ chăn nuôi bò trong HTX được cung cấp thức ăn, tiêu thụ và chế biến sữa bán ra thị trường tạo giá trị gia tăng.

Kỳ vọng từ mô hình nuôi bò sữa

Theo bộ phận kinh doanh nhà máy EverGrowth, sau hơn một tháng bán sữa ra hệ thống phân phối các tỉnh, thành vùng ĐBSCL, sữa Evermilk được người tiêu dùng tiếp nhận, đánh giá chất lượng tốt.

Anh Hồ Minh Đạt, Nhà phân phối các mặt hàng thực phẩm chế biến ở Trà Vinh, cho biết: Sản phẩm mới Evermilk có 2 loại: Sữa tươi ít đường và sữa hương dâu tự nhiên, có đường, giá 29.600 đồng/lốc (4 hộp/lốc, 180 ml/hộp), không sử dụng chất bảo quản. So với sữa cùng loại của các nhãn hàng khác, lợi thế Evermilk là tươi mới 100% nguyên chất. Người tiêu dùng uống dễ dàng nhận biết ngay. Đó là do người chăn nuôi cung cấp sữa tươi trong ngày không qua công đoạn lưu trữ, ướp lạnh. Tương lai sản phẩm này sẽ phát triển tốt trên thị trường.

So với chăn nuôi nông trại quy mô lớn, chăn nuôi hộ gia đình quy mô nhỏ lại có sự phù hợp điều kiện kinh tế hộ, chi phí giá thành có thể cạnh tranh, đồng thời qua tập huấn kỹ thuật tốt cho thấy chất lượng sữa đạt đúng theo tiêu chuẩn yêu cầu.

Chị Nguyễn Thị Mỹ Nhân, xã Thuận Hưng, huyện Mỹ Tú là một trong hàng ngàn hộ chăn nuôi bò sữa ở Sóc Trăng, cho biết: Từ nhiều năm qua, nhờ chăn nuôi 5 con bò sữa đã tạo nguồn thu ổn định cho cuộc sống trong gia đình chị. Phần đất ruộng lúa hơn 5 công được gia đình chị chia ra 2 công dành trồng cỏ. Nhờ bổ sung thêm thức ăn chăn nuôi của HTX, một con bò vào kỳ cho sữa bình quân từ 12-18 kg/ngày. Giá bán sữa cho HTX mức hiện nay 11.500-12.500 đồng/kg, ổn định hơn trước đây khi bán cho nhà máy bên ngoài lúc tăng, giảm thất thường.

Theo anh Tè Hữu Trung, xã Thạnh Thới Thuận, huyện Trần Đề nuôi 8 con bò, trong đó 4 con đang vào lứa cho sữa 18-25 kg/con/ngày, bán sữa cho nhà máy 50-80 kg/ngày. Ngoài công nuôi, chi phí giá thành khoảng 7.000 đồng/kg, với giá sữa nhà máy thu mua 12.000 đồng/kg, bà con nuôi bò sữa an tâm và có thể tăng đàn.

Ông Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn (thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), cho biết: Hiện nay cả nước có hơn 14.450 HTX nông nghiệp, nhưng số HTX quy mô sản xuất lớn chưa nhiều. Tuy nhiên, HTX EverGrowth là một trong những “cánh chim đầu đàn”, với trên 2.300 nông hộ nuôi bò sữa là thành viên. Trong đó có hơn 40% hộ đồng bào Khmer, từ những năm đầu là những hộ nghèo nhờ chăn nuôi bò sữa đến nay đã thoát nghèo. HTX EverGrowth phát triển đi lên với số vốn tích lũy hàng trăm tỉ đồng. Đây là một mô hình HTX nông nghiệp kiểu mới đã gặt hái những thành công bước đầu.

Sóc Trăng là tỉnh duy nhất ở ĐBSCL duy trì được đàn bò sữa ổn định theo hình thức chăn nuôi nông hộ. Từ năm 2004 nông dân Sóc Trăng bắt đầu nuôi bò sữa và HTX EverGrowth ra đời với tổng đàn 477 con, được sự hỗ trợ của tổ chức Socodevi (Canada). Đến nay HTX có trên 2.300 thành viên, áp dụng quy trình chăn nuôi tiên tiến, với tổng đàn bò trên 7.000 con. Sản lượng sữa đạt 22 tấn/ngày.

Bài, ảnh: HỮU ÐỨC

Nguồn: Báo Cần Thơ