[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Hệ miễn dịch của vật nuôi ngày càng phải đối mặt với nhiều thách thức, điều này càng khiến cho sức khỏe vật nuôi bị suy giảm, dễ mắc các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như bệnh Dịch tả heo châu Phi (ASF) xâm nhập và gây thiệt hại nặng nề. Để quản lý tình trạng lây nhiễm các bệnh truyền nhiễm, cần thực hiện đồng bộ các nhóm giải pháp, một trong số đó là nâng cao miễn dịch cho vật nuôi.

Đó là thông điệp được chia sẻ tại hội thảo với chủ đề “Giải pháp tăng cường hệ miễn dịch (IBC) xu hướng mới trong phòng chống các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm trên heo” do Tập đoàn Innovad và Megavet tổ chức ngày 13/6/2024, tại Hà Nội.

Tham dự hội thảo có ông Robert Nichol, Giám đốc kinh doanh Innovad châu Á; bà Nguyễn Thị Diệu Huyền, Trưởng Văn phòng Đại diện Innovad châu Á tại TP. Hồ Chí Minh; ông Nguyễn Thanh Hải, Giám đốc Kỹ thuật Innovad tại Việt Nam.

Về phía Tập đoàn IMEXCO có ông Trần Mạnh Hảo, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn; ông Đinh Đỗ Tuấn, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn; ông Phan Hữu Thảo, Giám đốc Công ty Cổ phần Thú y Megavet Việt Nam; đại diện Học viện Nông nghiệp Việt Nam, cùng nhiều doanh nghiệp chăn nuôi, nhà chăn nuôi.

Innovad tập trung nghiên cứu miễn dịch của vật nuôi

Ông Robert Nichol, Giám đốc kinh doanh Innovad châu Á

Phát biểu tại hội thảo, ông Robert Nichol, Giám đốc kinh doanh Innovad châu Á cho biết, Innovad là công ty phụ gia mang tính sáng tạo. Công ty có 4 cơ sở sản xuất (2 cơ sở ở Bỉ, 1 cơ sở ở Italy và 1 cơ sở ở Thụy Sĩ) với những công nghệ sản xuất độc đáo, thường xuyên hợp tác với Đại học Ghent (Bỉ), Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA)…

Trong 5 năm gần đây, công ty đã thực hiện nhiều thay đổi sáng tạo trong chuỗi sản phẩm, tập trung vào nâng cao hệ miễn dịch của vật nuôi. Theo đó, Innovad là công ty đầu tiên và hiện nay là duy nhất trên thế giới công bố phân tích độc tố nấm mốc trong mẫu máu khô của vật nuôi. Innovad hợp tác với trường Đại học Ghent (Bỉ) phân tích mẫu máu của gia súc, gia cầm từ khắp các quốc gia trên thế giới.

“Chúng tôi có ý tưởng làm sao giảm mức độ nghiêm trọng khi vật nuôi bị nhiễm các bệnh do virus. Chúng tôi biết đây là chủ đề phức tạp, còn cần rất nhiều dữ liệu khoa học, nhưng sẽ dẫn đến những dự án mới của Innovad trong tương lai”, ông Robert Nichol chia sẻ thêm.

Ông Robert Nichol nhấn mạnh: “Phụ gia thức ăn chăn nuôi có vai trò quan trọng trong sức khỏe và năng suất vật nuôi. Quan hệ giữa các trang trại chăn nuôi, công ty dinh dưỡng, thú y, thức ăn chăn nuôi còn những khác biệt nhất định về ý tưởng, nhưng khoảng cách này ngày càng được thu hẹp và cần tiến tới cộng tác với nhau chặt chẽ hơn, để học hỏi, chia sẻ nhằm đạt được năng suất tối đa trong chăn nuôi”.

Ông Trần Mạnh Hảo, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn IMEXCO

Chia sẻ tại hội thảo, ông Trần Mạnh Hảo, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn IMEXCO cho biết, Megavet là một trong những thành viên của IMEXCO. Megavet được thành lập từ năm 2011, có sứ mệnh là phân phối sản phẩm phục vụ ngành chăn nuôi, ban đầu là vắc xin và thuốc thú y. Các sản phẩm mà công ty phân phối bắt kịp xu hướng mới của thời đại, hướng đến an toàn sinh học, có hàm lượng khoa học công nghệ cao, giúp đem lại hiệu quả chăn nuôi. IMEXCO vinh dự được hợp tác với Innovad trong việc phân phối các sản phẩm của hãng.

“Hội thảo là cơ hội để các bên chia sẻ những thông tin hữu ích, giúp các khách mời có thêm những ý tưởng cho quá trình chăn nuôi của mình hiệu quả hơn, bền vững hơn”, ông Trần Mạnh Hảo nhấn mạnh.

Tăng cường miễn dịch là then chốt khi nhiễm virus ASF

Ông Nguyễn Thanh Hải, Giám đốc Kỹ thuật Innovad Việt Nam

Ông Nguyễn Thanh Hải, Giám đốc Kỹ thuật Innovad Việt Nam trong bài trình bày “Tăng cường miễn dịch là then chốt khi nhiễm virus” đã chỉ ra rằng, thú nuôi gặp rất nhiều thách thức với rất nhiều bệnh lý như PPRS, PCV2, Cúm heo, Mycoplasma hyopeumoniae, Streptococcus suis, Lawsonia intracellularis, Brachyspira hyodysenteria… Việc đồng nhiễm nhiều bệnh có thể ảnh hưởng đến hoạt động của hệ miễn dịch, đáp ứng vắc xin bị giảm xuống một cách rõ ràng.

Cùng với đó, tác động của độc tố nấm mốc – yếu tố mà người chăn nuôi bỏ qua cũng làm thay đổi hệ miễn dịch. Cụ thể, Aflatoxins làm biến đổi phản ứng miễn dịch; Trichothecenes (DON) khiến cho điều tiết tăng và giảm các chức năng miễn dịch; Fumonisins ảnh hưởng đến các phản ứng viêm sưng. Hiệu quả vắc xin thay đổi ở mức liều lượng độc tố nấm mốc mà mức đó không làm thay đổi đáp ứng miễn dịch chung.

Khi có nhiều tác nhân gây bệnh và stress tác động đến vật nuôi, hệ miễn dịch sẽ sinh ra quá nhiều các cytokines, gây ra “bão cytokine” giải phóng nhiều chất oxy hóa, gây rối loạn điều tiết của hệ miễn dịch; tăng cường mức độ viêm sưng; đa phủ tạng và suy bại cơ thể.

NF-KB p65 một tác nhân điều tiết viêm sưng chủ đạo trong tế bào miễn dịch (bạch cầu đơn nhân và đại thực bào). Mà các đại thực bào (chủ chốt) của heo bao gồm đại thực bào phế nang là mục tiêu chính của virus ASF. Nếu có thể ức chế được quá trình hoạt hóa NF-kB p65 để nó không vượt quá mức kiểm soát, có thể giúp giảm những tác động xấu do sự tấn công của virus ASF. Những phát hiện này cho thấy, điều biến miễn dịch là một hướng đi tiềm năng có thể hỗ trợ việc kiểm soát ASF.

Ông Nguyễn Thanh Hải cũng cho rằng, tăng cường miễn dịch trước và trong khi nhiễm bệnh ảnh hưởng đáng kể đến nhiễm virus huyết/phát tán virus. Vì vậy, điểm quan trọng là vật nuôi phải được chuẩn bị trước phơi nhiễm với virus. Nhờ có quá trình này mà vật nuôi có trạng thái tốt hơn và chống chịu với virus ASF tốt hơn. Cần chuẩn bị phức hợp tăng cường miễn dịch trước khi nhiễm virus là chủ chốt. Việc sử dụng phức hợp tăng cường miễn dịch trong khi nhiễm bệnh hỗ trợ cho hệ miễn dịch đang bị quá tải.

Cerebra®D: Sự phức hợp và hiệp lực của nhiều thành phần giúp điều biến miễn dịch

Cũng theo ông Nguyễn Thanh Hải, Cerebra®D là sản phẩm do Innovad nghiên cứu, phát triển và sản xuất. Cerebra®D là sản phẩm có sự phức hợp và hiệp lực bao gồm rất nhiều thành phần, mục đích là tăng cường miễn dịch cho vật nuôi, cụ thể như:

+ Các polyphenols mạnh: Chống oxy hóa, điều biến miễn dịch.

+ Tảo biển Fucaceae: Chống oxy hóa; điều biến miễn dịch; kháng viêm.

+ Terpenoids & Phenols từ các thực vật được lựa chọn riêng biệt: Giúp kháng viêm; điều biến miễn dịch.

+ Tá chất đặc hữu: Cải thiện khả dụng sinh học.

+ Nồng độ monolaurin tinh khiết cao: Giúp kháng khuẩn; kháng virus (virus có vỏ).

PGS.TS Lê Văn Phan, Giảng viên Khoa Thú y, Học viện Nông nghiệp Việt Nam

Chia sẻ về Cerebra®D tại hội thảo, PGS.TS Lê Văn Phan, Giảng viên Khoa Thú y, Học viện Nông nghiệp Việt Nam cho rằng, để quản lý lây nhiễm virus ASF hiện nay, cần thực hiện đồng bộ 3 nhóm giải pháp, đó là: Ngăn chặn xâm nhập từ bên ngoài; Ngăn chặn ASF lây truyền ra bên trong và ra ngoài trại; Nâng cao miễn dịch tự nhiên.

Ông cho biết, đã tiến hành thí nghiệm sản phẩm Cerebra®D của Innovad trong phòng thí nghiệm của Học viện Nông nghiệp Việt Nam. Theo đó, heo được chủ động thử thách với virus ASF. Cụ thể, bố trí 2 lô như sau: Nhóm đối chứng 20 con và nhóm thử nghiệm 20 con cho ăn sản phẩm Cerebra®D. Tiếp theo, tiến hành đưa virus ASF qua đường miệng chủng VNUA/HY/ASF1/Vietnam/2019 chủng ASFV (Le et al.,2019); nồng độ 10⁴ HAD50 /heo.

Kết quả cho thấy, 9 ngày sau gây nhiễm, heo đầu tiên chết trong số heo nhóm đối chứng. 18 ngày sau gây nhiễm, heo đầu tiên chết ở nhóm heo được dùng Cerebra®D. Heo nhiễm virus huyết, phát tán virus từ 6 ngày sau gây nhiễm ở nhóm Đối chứng; heo nhiễm virus huyết đầu tiên ở nhóm Cerebra®D sau 12 ngày gây nhiễm. Tỷ lệ sống tới 18 ngày sau khi gây nhiễm ở nhóm đối chứng là 20% (2/10 con), nhóm sử dụng Cerebra®D là 88,9% (8/9 con).

PGS.TS Lê Văn Phan khẳng định, Cerebra®D là chế phẩm tăng cường hệ miễn dịch, tăng cường sức đề kháng cho heo, không phải là thuốc chữa bệnh Dịch tả heo châu Phi. Cần có thêm nhiều nghiên cứu, phân tích những biến đổi sinh học trong cơ thể heo khi sử dụng Cerebra®D.

Hiệu quả bổ sung Cerebra®D trong thực tiễn

TS. Đặng Hoàng Lâm, Giám đốc Kỹ thuật, Công ty Cổ phần Thú y Megavet Việt Nam

TS. Đặng Hoàng Lâm, Giám đốc Kỹ thuật, Công ty Cổ phần Thú y Megavet Việt Nam trong bài trình bày: “Hiệu quả bổ sung Cerebra®D trong thức ăn, quản lý dịch tễ bệnh do virus ASF gây ra”, chia sẻ về thực tế sử dụng tại các trại chăn nuôi.

Cụ thể, tại trại 600 heo nái và 2.000 heo thịt tại tỉnh Thái Bình phát hiện dương tính với ASF vào tháng 7/2023. Khi tiến hành trộn sản phẩm Cerebra ®D liều 3kg/tấn thức ăn; Biovital 1kg/1 tấn thức ăn, sử dụng liên tục 30 ngày. Kết quả cho thấy, tỷ lệ heo loại trước khi cho ăn (tháng 7/2023) là 11,04%, sau khi cho ăn (tháng 8/2023) là 5,99%.

Tại trại 30 heo nái và 300 heo thịt ở Hưng Yên, thời điểm kỹ thuật đến, đã loại đàn chỉ còn 10 nái và 74 heo biểu trung bình 12kg. Heo bị nhiễm ASF và PPRS khi xét nghiệm vào tháng 5/2023. Bắt đầu từ ngày 10/5, heo được cho ăn Cerabra ®D. Đến ngày 15/7/2023, kết quả số heo còn lại là 42 con (tỷ lệ 56,75%) và số nái còn lại là 100%.

Tại trại ở Hưng Yên, tổng số 460 heo thịt ở trọng lượng 75kg/con (đã phát hiện ASF), sử dụng Cerebra®D bắt đầu từ ngày 27/5/2024. Ngày 28/6/2024, trại đã xuất bán được 371 con heo ở trọng lượng 103kg/con. Tỷ lệ bán là 19,34%.

TS. Đặng Hoàng Lâm đưa ra ý kiến, nếu trại có nguy cơ thấp, có thể tham khảo dùng từ 1-3kg Cerebra®D/tấn thức ăn; nguy cơ cao dùng 4,5 kg/tấn thức ăn.

Tại hội thảo, đại diện Tạp đoàn INNOVAD và Megavet đã có nhiều trao đổi, thảo luận sôi nổi với các doanh nghiệp, người chăn nuôi tham dự hội thảo về tình hình ASF và sản phẩm Cerebra®D.

Hà Ngân