[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Thức ăn thô xanh rất cần thiết để cung cấp thức ăn cho các loại gia súc, đặc biệt là các loài ăn cỏ, nhưng với việc giảm diện tích đất để canh tác và tình trạng thiếu nước nên rất khó để sản xuất số lượng thức ăn thô xanh cần thiết trong suốt cả năm. Ngoài ra, việc thiếu thức ăn gia súc có chất lượng cũng cản trở sự tăng trưởng và sinh sản của vật nuôi dẫn đến hiệu quả chăn nuôi không cao.

 

Trong bài viết này, chúng ta cùng tìm hiểu làm thế nào để trồng thức ăn gia súc thủy canh với các bước đơn giản; nó sẽ giúp bạn giải quyết vấn đề về thức ăn thô xanh.

 

Thức ăn gia súc thủy canh được sản xuất bằng cách trồng hạt giống mà không cần đất, và rất ít nước; trong vòng sáu bảy ngày, hạt nảy mầm, cây con sẽ cao tới 30-35 cm và cung cấp thức ăn gia súc giàu dinh dưỡng..

 

I. Ưu điểm của thức ăn xanh thuỷ canh

Thức ăn xanh thuỷ canh

 

1) Giá trị dinh dưỡng

Thức ăn gia súc thủy canh có nhiều chất dinh dưỡng hơn thức ăn khô làm thức ăn gia súc truyền thống hoặc ngũ cốc. Nó chứa nhiều carbohydrate, các loại khoáng chất và vitamin.

 

2) Thời gian trồng

 

So với thức ăn thô xanh truyền thống, thường cần tới hai tháng để trồng, bạn có thể trồng thức ăn xanh thủy canh chỉ trong một tuần.

 

3) Ít yêu cầu về nguồn nước

 

So với sản xuất thức ăn thô xanh thông thường, sản xuất thức ăn xanh thủy canh cần ít nước hơn. Chỉ cần 3 đến 4 lít nước là có thể trồng được một kg thức ăn gia súc thủy canh; mặt khác, đối với thức ăn gia súc truyền thống, cần khoảng 70-100 lít nước.

 

4) Sản xuất hàng ngày dễ dàng

 

Thức ăn gia súc thủy canh có thể được sản xuất thường xuyên quanh năm, ngay cả khi thiếu nước ngọt, tránh được sương và ánh nướng.

 

5) Không hóa chất hoặc thuốc trừ sâu

 

An toàn tuyệt đối, không sử dụng chất kích thích hoặc các loại thuốc bảo vệ thực vật.

 

6) Tiết kiệm chi phí nhân công và vận chuyển

 

Phương pháp này cần ít lực lượng lao động và chi phí vận chuyển hơn. Hầu hết nông dân trồng thức ăn xanh thủy canh được làm việc trong môi trường mát mẻ.

 

II. Xây dựng hệ thống thức ăn xanh thủy canh

 

Để trồng thức ăn xanh chất lượng tốt, bạn cần kiểm soát được nhiệt độ và độ ẩm. Thức ăn xanh dễ dàng phát triển trong điều kiện môi trường bán kiểm soát với phạm vi nhiệt độ 15-32 ° C và độ ẩm tương đối 80-85%.

 

Ngoài ra, kiểm soát ánh sáng là điều kiện cần thiết để thức ăn xanh thuỷ canh phát triển, vì vậy bạn cần phải xây dựng một nhà lưới nhỏ hoặc một nhà kính chi phí thấp.

 

Để làm lưới che hoặc nhà kính chi phí thấp, bạn có thể sử dụng khúc gỗ tre, thanh sắt hoặc ống nhựa đểxây dựng kết cấu, và bạn cần có lưới che nắng hoặc mái che.

Mô hình kết cấu nhà lưới – nhà màng

 

• Tuỳ theo nhu cầu về số lượng thức ăn của bạn, bạn có thể xây dựng hệ thống thức ăn xanh thủy canh. Để xây dựng hệ thống này cần một ít không gian, hầu hết nông dân sử dụng lưới che 10 ft x10 ft để trồng thức ăn xanh thủy canh, và tốt hơn là nên chọn vị trí gần chuồng nuôi và có bóng râm.

 

• Trên mái và tường cần để ô thoáng để thông gió và thoáng mát, bạn có thể dễ dàng duy trì và điều tiết được nhiệt độ và độ ẩm.

 

• Để trồng thức ăn xanh thủy canh, bạn cần một khay cỡ trung bình khoảng 1,5 x 3 Ft. Chúng phải được làm bằng nhựa tốt và đủ chắc chắn.

 

• Hạt giống phải được giữ ẩm, tránh dùng khay kim loại vì dễ bị rỉ sét, chỉ nên dùng khay nhựa hoặc khay gỗ
• Tạo 15-20 lỗ kích thước nhỏ trên khay để thoát nước thừa.

 

• Bên trong nhà lưới, bạn có thể dựng một giá tre, giá nhựa hoặc giá kim loại để đựng các khay này.

 

• Làm giá thể ba đến bốn lớp nhưng lưu ý không nên làm giá thể quá cao vì khó phun nước và tháo khay.

 

• Giữ đủ không gian giữa hai lớp để dễ dàng tưới nước cho hạt. Ngoài ra, tạo độ dốc nhẹ cho mỗi lớp về một phía của giá đỡ điều này giúp nước thoát ra khỏi khay một cách dễ dàng và nhanh chóng.

 

• Làm một đường thoát nước nhỏ dưới sườn dốc của giá để thoát nước đúng cách.

 

III. Quy trình sản xuất thức ăn gia súc thủy canh

 

1. Lựa chọn hạt giống

 

Chỉ sử dụng hạt giống có phẩm chất tốt để sản xuất thức ăn xanh thủy canh, không sử dụng hạt bị hỏng hoặc không nguyên vẹn vì chúng sẽ không nảy mầm và phát triển bình thường, thập chí còn chứa nhiều nấm mốc.

 

Bạn có thể sử dụng hạt ngô, đậu, lúa mì và hạt mã đề để làm thức ăn xanh thủy canh nhưng, không sử dụng hạt kê và hạt cao lương vì những lá nảy mầm này có chứa chất độc có thể gây hại cho vật nuôi của bạn.

 

Nông dân chủ yếu sử dụng hạt giống ngô để sản xuất thức ăn xanh thủy canh. Trong điều kiện khí hậu lạnh, hạt lúa mì và yến mạch phát triển tốt, còn trong điều kiện khí hậu nóng ẩm thì hạt ngô thích hợp để sản xuất thức ăn xanh thủy canh.

 

2. Quy trình

 

Bước 1: Cho 5-7 lít nước ấm vào xô nhựa và cho hạt giống vào, vớt cáchạt nổi trên mặt nước vì hạt sẽ không nảy mầm cũng như loại bỏ các tạp chất khác.

 

Bước 2: Cho thêm 50-100 g muối vào nước; nó giúp giảm thiểu sự sản sinh nấm trên hạt đã nảy mầm.

 

Bước 3: Để hạt này ngâm nước trong khoảng 12 giờ, sau 12 giờ, xả hết nước rồi rửa hạt bằng nước sạch.

 

Bước 4: Chuyển hạt giống đã rửa sạch này vào khay túi ủ và để chúng nảy mầm. Ở khí hậu lạnh, chúng sẽ mất hơn 24 giờ để nảy mầm, trong khi ở khí hậu nóng, hạt giống sẽ mất khoảng 24 giờ.

 

Lưu ý: Trước khi sử dụng khay, hãy rửa chúng đúng cách và kiểm tra tất cả các lỗ xem chúng có bị tắc hay không. Nếu có tắc nghẽn, hãy loại bỏ tắc nghẽn.

Ngâm hạt giống

 

Bước 5: Chuyển hạt giống đã nảy mầm từ túi ủ sang khay và dàn đều, rồi đặt lên giá.

 

Bước 6: Hàng ngày tưới nhẹ (tưới đẫm) cho hạt nảy mầm. Để cung cấp nước, bạn có thể sử dụng bình tưới hoặc hệ thống tưới phun sương.

 

Một số lưu ý:

• Trong điều kiện thời tiết nóng, hãy cấp nước sau mỗi hai giờ, và trong điều kiện thời tiết lạnh, sau 4 giờ để duy trì độ ẩm.
• Luôn duy trì sự sạch sẽ trong chuồngnó giúp giảm nguy cơ phát triển của nấm, mốc.
• Vui lòng không động chạm đến hạt đã nảy mầm của khay cho đến khi chúng đến tuổi thu hoạch, điều này ảnh hưởng đến sự phát triển của cây.

 

Bước 7: Thu hoạch

• Trong vòng bảy ngày từ một khay chứa 1 kg hạt giống ngô, bạn có thể sản xuất khoảng 8 kg thức ăn xanh
• Chuẩn bị lượng khay thay thế sau mỗi đợt thu hoạch để quy trình sản xuất được tuần hoàn liên tục.

 

IV. Cho vật nuôi ăn thức ăn xanh thủy canh

 

Trong sáu đến bảy ngày, mẻ gieo trồng đã sẵn sàng thu hoạch, lấy các phiến thức ăn gia súc ra khỏi khay và cắt chúng thành từng miếng nhỏ trước khi cho gia súc ăn, để gia súc ăn thức ăn dễ dàng hơn.

 

Tránh giữ thức ăn gia súc quá 9 ngày trong khay vì sau 9 ngày, giá trị dinh dưỡng của thức ăn xanh bắt đầu giảm từ từ và chất xơ bắt đầu phát triển.

 

Cung cấp thức ăn xanh cho vật nuôi cùng với các loại thức ăn khác và thức ăn hỗn hợp trong tổng số lượng thức ăn gia súc. Có thể kết hợp thức ăn xanh + thức ăn khô + thức ăn hỗn hợp trong công thức với tỷ lệ đều nhau hoặc theo nhu cầu dinh dưỡng của từng giai đoạn phát triển của vật nuôi.

Thức ăn xanh thủy canh là một lựa chọn tốt cho người nông dân

 

Để chăn nuôi các loại vật nuôi khác bền vững, đặc biệt là bò sữa thì thức ăn thô xanh chất lượng nên được bổ sung cho gia súc lấy sữa thường xuyên. Thức ăn xanh thủy canh là một lựa chọn tốt cho người nông dân vì nó phát triển nhanh, chứa giá trị dinh dưỡng cao và điều quan trọng nhất là vật nuôi thích ăn. Đồng thời dễ canh tác, không đòi hỏi diện tích đất rộng, nguồn nước nhiều…

 

Minh Hoàng – Vet24h Animal Health Services

 

TÀI LIỆU THAM KHẢO

 

1. https://agricultureguruji.com/hydroponic-fodder/?zarsrc=30&utm_source=zalo&utm_medium=zalo&utm_campaign=zalo&fbclid=IwAR1vC5f7eyhe_f7PlaV88A7cOi5vgX1T0LwZKLq0Q4x8ktvbpNYwWe3_rt8

2. https://www.feedipedia.org/content/hydroponic-fodder-production-critical-assessment

3. https://www.fao.org/fao-stories/article/en/c/1374689/