Hướng dẫn sử dụng kháng sinh an toàn và hiệu quả trên vật nuôi (P6)

02/05/2024

Hướng dẫn sử dụng kháng sinh an toàn và hiệu quả trên vật nuôi (p4)

Sử dụng kháng sinh trong phòng trị bệnh trâu, bò

Bệnh hô hấp phức hợp hợp ở trâu, bò (Bovine Respiratory Complex)

Bệnh CRB có thể do vi khuẩn Pasteurella multocida hoặc Mycoplasma gây ra. Đặc trưng của bệnh do Pasteurella multocida là viêm phổi, bỏ ăn, sốt, thở khó, ho có dịch tiết nhất là đối với bê.

Ngoài ra, với bê, bệnh có thể gây nhiễm khuẩn huyết, viêm khớp, viêm não. Bệnh tích thường gặp là viêm phổi với vùng phổi viêm trở nên cứng rắn và đổi màu (đỏ, xanh). Bệnh phức hợp này có liên quan đến các yếu tố nguy cơ như nồng độ ammonia, bụi, kiểu chuồng nuôi… Điều trị viêm phổi sớm là rất quan trọng đối với bệnh này. Do đó, điều trị toàn đàn thường được áp dụng cho CRB.

Bệnh tiêu chảy ở bê, nghé

Tiêu chảy thường xảy ra trong 3 tuần đầu tiên sau khi sinh của bê, nghé. Nguyên nhân do vi khuẩn thường liên quan đến E. coli, Salmonella. Đây là các vi khuẩn Gram âm. Ngoài ra, bê nghé cũng có thể tiêu chảy do nhiễm virus (Rotavirus, Corona virus…) hoặc hàm lượng chất béo cao trong sữa bò cũng có thể gây tiêu chảy cho bê, nghé.

Để phòng bệnh thì giải pháp đầu tiên là cho bê, nghé uống đủ sữa đầu (colostrum) 10% khối lượng cơ thể bê, nghé, càng sớm càng tốt và không trễ hơn 24 giờ sau khi sinh. Đặc biệt là sữa đầu từ bò mẹ có chủng ngừa các mầm bệnh liên quan tiêu chảy thì càng bảo hộ cho bê, nghé.

Vệ sinh môi trường nuôi bê, nghé cũng là biện pháp hữu hiệu để phòng bệnh. Nếu xảy ra tiêu chảy, bù dịch (nước và chất điện giải) là nền tảng trong điều trị. Kháng sinh được chỉ định trong trường hợp nhiễm khuẩn E. coli, Salmonella. Kháng viêm nhóm NSAID (không steroid), như “oxicam” có thể giảm triệu chứng lâm sàng cho bê, nghé.

Bệnh do Clostridium

Viêm cơ gây tử số cao ở bò có thể gây ra bởi các loài của giống vi khuẩn Gram dương, yếm khí sinh bào tử Clostridium như C. chauvoei, C. septicum, C. novyi, và C. perfringens. Bệnh có thể xảy ra sau những thương tổn ở da, cơ do chấn thương, sau tiêm với các thuốc hay hóa chất kích ứng rồi nhiễm khuẩn từ đất, phân.

Bệnh làm con vật sốt, viêm, sưng phù vùng nhiễm khuẩn và có thể bại liệt. Diễn biến bệnh nhanh và con vật có thể chết trong 2 ngày. Bệnh do C. chauvoei gây ra còn gọi là bệnh chân đen (blackleg) với bệnh tích ở vùng cơ có màu đen.

Bệnh viêm vú

Viêm vú là bệnh gây ảnh hưởng nghiêm trọng trong chăn nuôi bò sữa. Vú viêm thường sưng, gây đau cho bò. Sản lượng sữa và chất lượng sữa giảm. Nhiều tác nhân tham gia vào quá trình này. Trong một nghiên cứu mới nhất tại Trung quốc, các mầm bệnh

thường thấy trong các ca viêm vú lâm sàng là Escherichia coli (82%), Streptococcus uberis (53%), Staphylococcus aureus (41%), Streptococcus dysgalactiae (29%), Streptococcus agalactiae (27%).

Viêm tử cung cấp tính

Viêm nội mạc tử cung (endometritis) thường xảy ra ở bò sau khi sinh. Các yếu tố liên quan đến bệnh này là đẻ khó, sót nhau hoặc chậm ra nhau, vệ sinh khi đẻ kém … Viêm tử cung cấp tính còn gọi là viêm từ cung nhiễm khuẩn huyết. Thể này thường xảy ra trong vòng 10 ngày sau sinh với dấu hiệu sốt trên 39,5⁰C, dịch tiết ra từ âm hộ đỏ, nâu, mùi tanh. Kiểm tra trực tràng có thể phát hiện tử cung rất to và lỏng lẻo. Bò thường mệt mỏi, ăm kém và giảm năng suất sữa. Các vi khuẩn có thể liên quan là Trueperella pyogenes (Gram dương) hoặc các vi khuẩn Gram âm như coliforms, Fusobacterium necrophorum, Bacteroides, Prevotella spp. Điều trị thể này thường sử dụng kháng sinh đặt vào tử cung và kết hợp đường tiêm điều trị toàn thân.

Bảng 1. Chọn lựa kháng sinh phòng trị bệnh nhiễm khuẩn cho trâu, bò

Bệnh/ mầm bệnh	Ưu tiên 1	Ưu tiên 2	Giải pháp cuối
Nhiễm trùng vết thương, viêm rốn (Escherichia coli, Klebsiella spp., Stap. spp., Trueperella pyogenes, Bacteroides spp., Fusobacterium necrophorum, Prevotella)	cephalexin, flofenicol, procaine peni. G, (+strep) sulfa/trimethoprim, các tetracycline	ampicillin, amoxicillin, amox/clavulanic, gentamicin, lincomycin/spectinomycin
Hội chứng hô hấp (Pasteurella multocida, Mannheimia haemolytica, Histophilus somni, Mycoplasma bovis, Trueperella pyogenes)	florfenicol	các tetracycline, tilmicosin, lincomycin+spectinonyci, tylosin, tulathromycin	enrofloxacin, marbofloxacin, difloxacin, danofloxacin
Hội chứng hô hấp (không có Mycoplasma)	florfenicol, procain peni.G, sulfa/trimethoprim	ampicillin, amoxicillin, amox/clavulanic, các tetracycline, tylosin, lincomycin/spectinomycin, tilmicosin, tulathromycin, gamithromycin, tildipirosin	ceftiofur, cefquinome, flumequin, enrofloxacin, marbofloxacin, danofloxacin, difloxacin
Viêm mắt (Moraxella bovis)	cephalexin, flofenicol, procaine peni. G, sulfa/trimethoprim	các tetracycline, tylosin, tulathromycin
Viêm tai (Mannheimia haemolytica, Pasteurella multocida, Mycoplasma)	florfenicol	các tetracycline, tilmicosin, tylosin, tulathromycin	marbofloxacin, difloxacin danofloxacin
Tiêu chảy bê nghé (Escherichia coli, Salmonella spp.)		colistin, apramycin, gentamicin, ampicillin, amoxicillin, amox/clavulanic, sulfa/trimethoprim, lincomycin/spectinomycin	flumequin, enrofloxacin, marbofloxacin, danofloxacin, difloxacin
Tiêu chảy bò (Escherichia coli, Salmonella spp)	sulfa/trimethoprim	colistin, ampicillin, neomycin amoxicillin, gentamicin, amox/clavulanic, các tetracycline	flumequin, enrofloxacin, marbofloxacin, danofloxacin, difloxacin

Viêm khớp (Mycoplasma bovis, E.coli, Trueperella pyogenes, Staphylococcus spp., Histophilus somni, Salmonella spp.)		amoxicillin/clavulanic acid, lincomycin/spectinomycin	enrofloxacin
Viêm tử cung (Trueperella pyogenes, coliform, vi khuẩn Gram âm yếm khí)	cephapirin	cephalexin, ampicillin, amoxicillin, amox/clavulanic, các tetracycline, tylosin	ceftiofur
Viêm vú do vi khuẩn Gram dương (Staphylococcus aureus, Streptococcus uberis, S. dysgalactiae, S. agalactiae)	cephalexin, cephapirin, cloxacillin, procain peni.G,sulfa/trimethoprim	amoxicillin/clavulanic acid, caphalexin/kanamycin, procain peni G/neomycin, tylosin, pirlimycin	cefoperazone, cefquinome
Viêm vú do vi khuẩn Gram âm (E. coli)	cephalexin, sulfa/trimethoprim	amoxicillin/clavulanic acid, caphalexin/kanamycin, procain peni G/neomycin, lincomycin/neomycin	cefoperazone, cefquinome, enrofloxacin, marbofloxacin
Nhiễm trùng huyết	ampicillin, amoxicillin, gentamicin	procaine peni.G, colistin, peni/streptomycin, các tetracycline, sulfa/trimethoprim	cefquinome, difloxacin enrofloxacin, marbofloxacin, danofloxacin
Chống nhiễm khuẩn sau phẫu thuật	cephalexin, procain peni G, sulfa/ trimethoprim	amoxicillin, ampicillin, amox/clavulanic, oxytetracycline, peni/streptomycin

(Nguồn: Constable và ctv, 2008. AMRCA, 2021)

Lưu ý: Mức độ mẫn cảm kháng sinh của từng vi khuẩn trên từng loài động vật có thể rất khác nhau giữa các địa phương, khu vực địa lý. Người sử dụng kháng sinh cụ thể cho từng loài vật cần liên tục cập nhật về tình hình mẫn cảm/ đề kháng kháng sinh của trang trại, địa phương, khu vực để chọn lựa.

Bảng 2. Đường dùng, liều lượng kháng sinh sử dụng cho điều trị nhiễm khuẩn ở trâu, bò

Kháng sinh	Liều lượng	Chỉ định	Ghi chú
Amoxicillin	10-15 mg/kg IM/PO, mỗi 12h	Tiêu chảy bê nghé (uống) Viêm khớp, viêm tử cung
Amoxicillin/Clavulanic	12.5 mg/kg PO, mỗi 12h	Tiêu chảy bê nghé (uống)
Ampicillin	10-15 mg/kg IM, mỗi 12h	Viêm tử cung, viêm khớp
	1g ampicillin+1g cloxacillin	Đặt tử cung
Cefquinome	1 mg/kg IM, mỗi 24h	Nhiễm trùng hô hấp, móng	Giải pháp cuối
Ceftiofur (crystalline free acid)	3 mg/kg SC	Nhiễm trùng hô hấp	Giải pháp cuối
Ceftiofur (HCl suspension)	1.1-2.2 mg/kg IM/SC, mỗi 24h	Nhiễm trùng hô hấp	Giải pháp cuối
	2.2 mg/kg SC, mỗi 24h	Viêm tử cung, viêm vú	Giải pháp cuối
Ceftiofur sodium	1.1-2.2 mg/kg IM/SC, mỗi 24h	Nhiễm trùng hô hấp	Giải pháp cuối
	1.5-2.0 mg/kg IM, mỗi 24h	Viêm móng	Giải pháp cuối
	5 mg/kg IM, mỗi 24h	Bệnh do Salmonella ở bê	Giải pháp cuối
Chlortetracycline	7-11 mg/kg PO, mỗi 12h	Bệnh ở bê nghé
Danofloxacin	1.25mg/kg IV/SC/IM, mỗi 24h	Nhiễm trùng hô hấp	Giải pháp cuối
Difloxacin	2.5 mg/kg, mỗi 24h	Nhiễm trùng hô hấp	Giải pháp cuối
	7.5-12.5 mg/kg IV/SC	Nhiễm trùng huyết, tiêu chảy bê	Giải pháp cuối
Enrofloxacin	2.5-5.0 mg/kg IV/SC, mỗi 24h	Nhiễm trùng hô hấp	Giải pháp cuối
	5 mg/kg IV, mỗi 24h	Viêm vú do coliform cấp tính	Giải pháp cuối
Erythromycin	8.8-10 mg/kg IM	Nhiễm trùng hô hấp
Florfenicol	20 mg/kg IM, lặp lại 48h	Nhiễm trùng hô hấp
Gentamicin	2.2-6.6 mg/kg IM, mỗi 12-24h	Nhiễm trùng huyết ở bê	thời gian ngưng thuốc dài
Marbofloxacin	2 mg/kg IV/IM, mỗi 24h	Nhiễm trùng hô hấp	Giải pháp cuối
Neomycin sulfate	22 mg/kg PO, mỗi 12h	Tiêu chảy bê nghé
Oxytetracycline	10 mg/kg IV, mỗi 24h 20 mg/kg IM, mỗi 48h (kéo dài)	Viêm tử cung, móng, áp-xe, hô hấp, viêm mắt, kí sinh trùng máu
Penicillin G: procaine	20.000 U/kg IM, mỗi 24h	Viêm vú do Sta. Strep. spp viêm khớp, viêm tử cung
Penicillin G (Na/K)	9.500 U/kg IV, mỗi 12h	Viêm vú do Sta. Strep. spp
Spectinomycin	10-15 m/kg, mỗi 24h SC	Nhiễm trùng hô hấp
Spiramycin	10 mg/kg IV, mỗi 24h	Viêm vú do Sta. Strep. spp
Tetracycline	5-6 g đặt tử cung	Viêm tử cung
Tilmicosin	10 mg/kg SC	Nhiễm trùng hô hấp ở bò thịt > 1 tháng tuổi và bò sữa < 20 tháng
Sulfa/trimethoprim	25 mg/kg IV/IM, mỗi 24h	Nhiễm trùng huyết, tiêu chảy bê

Tulathromycin	2.5 mg/kg SC	Nhiễm trùng hô hấp
Tylosin	10-20 mg/kg IM	Nhiễm trùng hô hấp ở bò thịt và bò cạn sữa

* Thời gian sử dụng tối thiểu là 3 ngày và tuân theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Đường cấp: PO – uống; SC – tiêm dưới da; IM – tiêm bắp; IV – tiêm tĩnh mạch (Nguồn: Constable, 2008).

Nguồn: Cục Thú y

Post Views: 232

Từ khóa

kháng sinh an toàn

Bình luận mới nhất

Thaivandung

Kính mong hội khoa học kỹ thuật thú y Việt Nam nên cần nghiên cứu lại thuốc chích ngừa cho con heo không lên giống có hiệu quả, hơn là hiện nay tình trạng khi heo đực mà làm thịt ra nó ưa bị khẳn khẳn thịt nó bị hôi mùi nước đái thắm trong thịt heo người mua về ăn sẽ bị như thế. Mong rằng các ông nghiên cứu lại làm như thế nào để thịt con heo đực không bị hôi khẳn khẳn người tiêu dùng không dùng được chất lượng sẽ bị mang tiếng.

Võ đình cường

Muốn mua chim công con giống

Võ đình cường

Muốn mua 3 con chim công 1-2 tháng tuổi về nuôi ,xin thông tin cách chăm sóc ,giá của 3 chim non (2 mái +1 trống ) rất mong được giúp đở mua hàng chính gốc ,xin cảm ơn

TRẦN VĂN PHƯỚC

MÌNH MUỐN MUA GIỐNG VỀ NUÔI

Vy tran

Mua tinh bò 3b đực ở đâu? Bao nhiêu tiền 1 liều tinh.

Lò thị mai

Tôi muốn hỗ trợ vay vốn để chăn nuôi ạ!!

Lò thị mai

Tôi muốn hỗ trợ vay vốn để chăn nuôi ạ

Nguyễn Thu Hoài

Giá bao nhiêu vậy ạ

Mình muốn mua tạp chí chăn nuôi các số 2025, mua fild pdf

lê minh châu

Tìm hiểu về giống gà trống Lương Phượng để mua nuôi thử

lê minh châu

Tìm hiểu về giống gà trống Lương Phượng để nuôi thử

Đinh Văn Hùng

Mô hình này tập đoàn Xuân Thiện (Ngọc Lặc, Thanh Hóa) đang áp dụng. Mình trực tiếp đang làm ở đây. Đúng là mô hình hiện đại.

Nguyễn Trí Thông

Liên hệ với mình giúp 0962274518

Lê Đăng Liệu

Nhập hôi chim trĩ 7 màu

Nguyễn Hòa Thuận

Mình muốn mua xài

Chăn nuôi qua ảnh

[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Theo UBND xã Minh Châu – Ba Vì – Hà Nội, xác định lợi thế về đất đai, khí hậu nên những năm qua đã đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp là chính, trong đó xã tập trung đến phát triển chăn nuôi bò sinh sản, bò thịt. […]

“Xã bò” Minh Châu
[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Trong bối cảnh bệnh Dịch tả lợn châu Phi (DTLCP) đã xảy ra tại TP Hồ Chí Minh, thành phố càng nỗ lực thực hiện các biện pháp kiểm soát chăn nuôi, giết mổ và tiêu thụ gắt gao. Hơn nữa, khảo sát một đêm tại thị trường […]

Thức canh nguồn thịt lợn sạch cho thành phố 10 triệu dân
[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Anh Trần Văn Toản, ở khu vực Bình Yên B, phường Long Hòa, quận Bình Thủy, TP. Cần Thơ là người đầu tiên ở Đồng bằng sông Cửu Long mở trang trại nuôi chim công rất thành công mà cho thu nhập hơn 200 triệu đồng/năm. 1/ […]

Trang trại nuôi chim công lớn nhất miền Tây
Giống chim này có khả năng thích ứng cao với điều kiện khí hậu ở nước ta, tỷ lệ nuôi sống đạt 94-99%.

Nuôi chim bồ câu Pháp theo phương thức công nghiệp
Để đàn gà sinh trưởng phát triển tốt có tỷ lệ sống cao cần thực hiện tốt kỹ thuật úm gà con

Úm gà
Việt Nam cùng với Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ… là những nước đã nuôi trồng thành công đông trùng hạ thảo.

Quy trình nuôi cấy Đông trùng hạ thảo
Gà vảy cá được mệnh danh là “mỹ kê” đã được nhiều đại gia Việt sẵn sàng chi tiền triệu để hữu cặp gà vảy cá đẹp.

Chủ nuôi tiết lộ sự thật về gà vảy cá “mỹ kê” giá 5 triệu đ/con
Cừu chính là loài vật nuôi thích hợp với những điều kiện khắc nghiệt của vùng đất Ninh Thuận.

Nuôi cừu ở nơi thiếu mưa, thừa nắng…
Nghề nuôi chim cút đẻ hiện đang phổ biến ở rất nhiều hộ gia đình tại các địa phương và mang lại hiệu quả kinh tế khá.

Nuôi chim cút đẻ trứng
Tỉnh Phú Thọ với địa hình đa dạng: nhiều gò, đồi thấp, dải đồng bằng thuận lợi cho chăn nuôi, trong đó, có chăn nuôi gà lông màu.

Phú Thọ: “Thủ phủ” gà lông màu

Để lại comment của bạn

Bình luận mới nhất

Sản phẩm doanh nghiệp

Japfa Comfeed Việt Nam: Từ trách nhiệm doanh nghiệp đến hành động thiết thực

“Chung cư nuôi heo” của BAF được chấp thuận chủ trương đầu tư

Mavin được vinh danh trong Top 100 doanh nghiệp phát triển bền vững hàng đầu Việt Nam

Tập đoàn TH đón nhận giải thưởng “Vinh quang Việt Nam” năm 2025

Ký sinh trùng đường máu và những mối nguy trên gia súc

ANGROPHIN: Thảo dược tự nhiên kháng virus, tăng đề kháng cho vật nuôi

Kingbrown – Giải pháp tự nhiên từ chiết xuất hạt dẻ Pháp cho ngành chăn nuôi gia cầm

Tập trung vào gà thịt truyền cảm hứng cho việc chia sẻ và kết nối tại Aviagen ANZ Gathering

Mavin tiên phong số hóa dữ liệu nhà cung cấp, hướng tới chuỗi cung ứng bền vững

Vai trò của dinh dưỡng trong giai đoạn heo mang thai